Συνεργασία Ιράκ, Ιταλίας και Τουρκίας για υποθαλάσσιο πετρελαϊκό αγωγό

Το Ιράκ ανακοίνωσε την υπογραφή μιας σημαντικής συμφωνίας για την κατασκευή ενός υποθαλάσσιου πετρελαϊκού αγωγού, με στόχο την ενίσχυση των εξαγωγών πετρελαίου μέσω των νότιων λιμανιών της χώρας.

Η συμφωνία, που υπεγράφη στις 13 Απριλίου 2025, περιλαμβάνει τη συνεργασία με την ιταλική εταιρεία υπεράκτιων κατασκευών Micoperi και την τουρκική Esta Construction, ενώ ο αγωγός θα έχει μεταφορική ικανότητα 2,4 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα (bpd).

Το έργο αναμένεται να ενισχύσει τη θέση του Ιράκ ως ενός από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς πετρελαίου παγκοσμίως, βελτιώνοντας την υποδομή εξαγωγών από τα λιμάνια της Βασόρας στον Περσικό Κόλπο.

Λεπτομέρειες του έργου

Σύμφωνα με πληροφορίες από το ιρακινό Υπουργείο Πετρελαίου, ο υποθαλάσσιος αγωγός αποτελεί μέρος της στρατηγικής της χώρας για την αύξηση της εξαγωγικής της ικανότητας και τη διαφοροποίηση των διαδρομών μεταφοράς πετρελαίου.

Παρά το γεγονός ότι το υπουργείο δεν έχει ακόμη αποκαλύψει τον ακριβή προορισμό των εξαγωγών ή τη διαδρομή του αγωγού, πηγές υποδεικνύουν ότι το έργο στοχεύει στην ενίσχυση της πρόσβασης στις διεθνείς αγορές μέσω του Περσικού Κόλπου, με πιθανή σύνδεση με τερματικούς σταθμούς στη Βασόρα, όπως το λιμάνι Al Faw ή το Umm Qasr.

Η ιταλική Micoperi, γνωστή για την τεχνογνωσία της σε υπεράκτιες κατασκευές, και η τουρκική Esta Construction, με εμπειρία σε μεγάλα έργα υποδομής, θα αναλάβουν την υλοποίηση του έργου.

Η συνεργασία αυτή υπογραμμίζει τη διεθνή διάσταση του εγχειρήματος, με τις δύο εταιρείες να φέρνουν εξειδικευμένες τεχνολογίες και εμπειρία για την κατασκευή του αγωγού σε απαιτητικές θαλάσσιες συνθήκες.

Οικονομικές και γεωπολιτικές διαστάσεις

Η συμφωνία έρχεται σε μια περίοδο που το Ιράκ επιδιώκει να εκσυγχρονίσει τις πετρελαϊκές του υποδομές και να μειώσει την εξάρτησή του από περιορισμένες εξαγωγικές διαδρομές, όπως ο αγωγός Κιρκούκ-Τσεϊχάν προς την Τουρκία, ο οποίος έχει αντιμετωπίσει προβλήματα λόγω τεχνικών ζητημάτων και γεωπολιτικών εντάσεων.

Ο νέος υποθαλάσσιος αγωγός αναμένεται να προσφέρει μεγαλύτερη αξιοπιστία και ευελιξία στις εξαγωγές, ενισχύοντας την οικονομία του Ιράκ, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα έσοδα του πετρελαίου.

Από γεωπολιτικής άποψης, η συνεργασία με την Ιταλία και την Τουρκία ενισχύει τις διμερείς σχέσεις του Ιράκ με τις δύο χώρες.

Η Ιταλία, μέλος της ΕΕ, επιδιώκει να διαφοροποιήσει τις πηγές ενέργειάς της, ενώ η Τουρκία στοχεύει να διατηρήσει τον ρόλο της ως ενεργειακού κόμβου στην περιοχή.

Ωστόσο, η έλλειψη λεπτομερειών σχετικά με τον προορισμό του πετρελαίου έχει προκαλέσει εικασίες για το αν ο αγωγός θα συνδεθεί με ευρωπαϊκές αγορές ή θα εξυπηρετήσει κυρίως ασιατικούς αγοραστές, όπως η Κίνα και η Ινδία, που αποτελούν βασικούς πελάτες του ιρακινού πετρελαίου.

Αντιδράσεις και προκλήσεις

Η είδηση για τη συμφωνία έτυχε ευρείας κάλυψης σε αραβόφωνα, τουρκικά και ιταλικά Μέσα ενημέρωσης, με ποικίλες ερμηνείες.

Στο Ιράκ, ορισμένα μέσα, όπως το Al-Sumaria News, υπογράμμισαν τη σημασία του έργου για την οικονομική ανάπτυξη, ενώ άλλα, όπως το Shafaq News, εξέφρασαν ανησυχίες για την έλλειψη διαφάνειας σχετικά με το κόστος και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του αγωγού.

Στην Τουρκία, ιστοσελίδες όπως η Hürriyet και η Sabah παρουσίασαν τη συμφωνία ως απόδειξη της αυξανόμενης επιρροής της χώρας σε ενεργειακά έργα, ενώ στην Ιταλία, μέσα όπως η Il Sole 24 Ore επικέντρωσαν στην ευκαιρία για την Micoperi να επεκτείνει το χαρτοφυλάκιό της στη Μέση Ανατολή.

Παρά την αισιοδοξία, το έργο αντιμετωπίζει προκλήσεις.

Οι υποθαλάσσιοι αγωγοί είναι τεχνικά πολύπλοκοι και απαιτούν μεγάλες επενδύσεις, ενώ οι περιβαλλοντικές ανησυχίες, ιδιαίτερα στον Περσικό Κόλπο, ενδέχεται να προκαλέσουν αντιδράσεις από περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Επιπρόσθετα, η γεωπολιτική αστάθεια στην περιοχή και οι πιθανές διαφωνίες μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών θα μπορούσαν να καθυστερήσουν την υλοποίηση.

Η συμφωνία για τον υποθαλάσσιο πετρελαϊκό αγωγό αποτελεί ένα φιλόδοξο βήμα για το Ιράκ, την Ιταλία και την Τουρκία, με πιθανές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά.

Παρά την έλλειψη λεπτομερειών σχετικά με τη διαδρομή και τον προορισμό του πετρελαίου, το έργο υπογραμμίζει τη δέσμευση του Ιράκ να ενισχύσει την εξαγωγική του ικανότητα και τη συνεργασία με διεθνείς εταίρους.

Η επιτυχία του εγχειρήματος θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των εμπλεκόμενων μερών να ξεπεράσουν τεχνικές, οικονομικές και γεωπολιτικές προκλήσεις.

Λόγω της πρόσφατης φύσης της είδησης και της περιορισμένης δημοσιοποίησης λεπτομερειών από το Υπουργείο Πετρελαίου του Ιράκ, οι περισσότερες αραβόφωνες, τουρκικές και ιταλικές ειδησεογραφικές πηγές επαναλαμβάνουν την ίδια βασική πληροφορία.