Η επιρροή της Τουρκίας στη Συρία αυξάνεται μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ

Μετά τις πολιτικές ανακατατάξεις στη Συρία μετά την 8η Δεκεμβρίου 2024 και την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, οι διεθνείς ρόλοι έχουν αλλάξει σημαντικά, με ορισμένες περιφερειακές και παγκόσμιες δυνάμεις να αναδύονται σε νέους ρόλους στη συριακή σκηνή.

Παρά τη μειωμένη επιρροή της Ρωσίας και του Ιράν, η παρουσία της Τουρκίας έχει γίνει πιο έντονη, καθώς επιδιώκει να επεκτείνει την επιρροή της στη βόρεια Συρία και να εδραιώσει τον έλεγχο της στην πολιτική σκηνή της Δαμασκού.

Αν και έχουν περάσει μήνες από την πτώση του συριακού καθεστώτος, το μέλλον της ξένης παρουσίας στη Συρία, και ιδιαίτερα της Τουρκίας, παραμένει αβέβαιο, ειδικά με τις συνεχιζόμενες τουρκικές επιθέσεις εναντίον των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), μετά την πρωτοβουλία ειρήνης Κούρδων-Τουρκίας που ξεκίνησε στην Άγκυρα και τις συζητήσεις για τις επιπτώσεις της στη Συρία.

Η παρουσία της Τουρκίας στη Συρία

Ο Χάνι Σουλεϊμάν, διευθυντής του «Αραβικού Κέντρου Ερευνών», δήλωσε στο North Press ότι, παρά τη μείωση των ρόλων της Ρωσίας και του Ιράν, η παρουσία άλλων πλευρών έχει αυξηθεί για να καλύψει το κενό και να αναζητήσει νέους ρόλους.

Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στην αυξανόμενη τουρκική παρουσία και τη σχέση της με την κυβέρνηση της Δαμασκού.

Ο Ουαλίντ Τσόλι, ερευνητής του «Κέντρου Μελετών Ευφράτης», σημείωσε ότι αρχικά υπήρχαν εικασίες ότι η Τουρκία θα αποσυρόταν από τη βόρεια Συρία, αλλά τους τελευταίους τρεις μήνες οι ενδείξεις επιβεβαίωσαν ότι η Τουρκία έχει γίνει πιο επιδραστική στις λεπτομέρειες της συριακής πολιτικής διαδικασίας.

Ο Τσόλι δήλωσε στο North Press:

«Αυτή η αυξανόμενη επιρροή θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ειρηνευτική πρωτοβουλία στην Τουρκία, καθώς η επίτευξη εσωτερικής ειρήνης στην Τουρκία έχει πλέον συνδεθεί με εξωτερικά οφέλη.

»Όσο περισσότερες είναι οι ευκαιρίες για επέκταση και κυριαρχία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), τόσο περισσότερο απομακρύνεται από οποιοδήποτε μονοπάτι προς την εσωτερική ειρήνη».

Οι ηγέτες των SDF έχουν δηλώσει αρκετές φορές ότι επικείμενες συμφωνίες με την κυβέρνηση της Δαμασκού ματαιώθηκαν από την Τουρκία.

Την περασμένη εβδομάδα, ο μεταβατικός πρόεδρος της Συρίας, Αχμάντ αλ-Σαράα, και ο αρχηγός των SDF, Μαζλούμ Άμπντι, υπέγραψαν συμφωνία για την ενσωμάτωση των δυνάμεων και των θεσμών αυτοδιοίκησης στο συριακό κράτος.

Μετά την επίσκεψη του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, στη Δαμασκό στις 13 Μαρτίου, όπου ηγήθηκε υψηλόβαθμης αντιπροσωπείας, ανέφερε ότι μετέφεραν τις ανησυχίες τους στη Δαμασκό σχετικά με τη συμφωνία με τους SDF.

Μεταβατικές συνεννοήσεις

Ο Χάνι Σουλεϊμάν επεσήμανε ότι η ειρηνευτική πρωτοβουλία που ξεκίνησε ο ηγέτης του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), Αμπντουλάχ Οτσαλάν, στα τέλη Φεβρουαρίου «μπορεί να προσφέρει μια ευκαιρία για επικοινωνία ή ανακωχή με τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF)».

Δήλωσε ότι οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ Άγκυρας και SDF πιθανότατα θα είναι «προσωρινή» και πιστεύει ότι «το κουρδικό ζήτημα και οι SDF αντιτίθενται στην ατζέντα και τους στόχους της Τουρκίας, και δεν μπορεί να υπάρξει πλήρης ή θεμελιώδης συμφωνία.

»Το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα θα είναι μεταβατικές συνεννοήσεις και ένα είδος κατευνασμού, αποδεχόμενοι το στάτους κβο».

Τόνισε ότι η Τουρκία είναι παρούσα στη Συρία και θα παραμείνει εκεί για να εδραιώσει τα θεμέλια της νέας κυβέρνησης στη Συρία και να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε παρουσία των SDF, σύμφωνα με την άποψή του.

Ο Ουαλίντ Τσόλι πιστεύει ότι η τρέχουσα κατάσταση θα επηρεάσει τη σχέση της Τουρκίας με τις SDF.

«Ο τουρκικός στρατός και οι συμμαχικές του φατρίες συνεχίζουν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά των SDF, με ενδείξεις πιθανής κλιμάκωσης, εκτός εάν οι ενέργειες της Τουρκίας περιοριστούν διεθνώς».