Ρουμανία: Σοκ για τη νίκη φιλορώσου στον α’ γύρο των προεδρικών εκλογών

Ένας ελάχιστα γνωστός, ακροδεξιός λαϊκιστής κατέκτησε την πρώτη θέση στον α’ γύρο των προεδρικών εκλογών στη Ρουμανία την Κυριακή, σύμφωνα με την καταμέτρηση στο 99,12% των ψήφων, και πιθανότατα θα αντιμετωπίσει τον κεντροαριστερό πρωθυπουργό Μαρσέλ Τσιολάκου στον β’ γύρο σε δύο εβδομάδες, ένα αποτέλεσμα που συγκλόνισε το πολιτικό σκηνικό της χώρας.

Ο Καλίν Γκεοργκέσκου, ο οποίος έθεσε υποψηφιότητα ως ανεξάρτητος, λαμβάνει 22,72% των ψήφων, ενώ ο Τσιολάκου του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (PSD), λαμβάνει 19.39%%.

Η Έλενα Λασκόνι της κεντρώας – κεντροδεξιάς Save Romania Union (USR), λαμβάνει 18,97%, και ο Τζορτζ Σιμιόν, ο ηγέτης της δεξιάς-ακροδεξιάς Συμμαχίας για την Ενότητα των Ρουμάνων (AUR), 13,92%.

Περίπου 9,4 εκατομμύρια άνθρωποι -το 52,4% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων- ψήφισαν στις εκλογές για τον νέο αρχηγό του ρουμανικού κράτους, σύμφωνα με το Κεντρικό Εκλογικό Γραφείο.

Ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών θα διεξαχθεί στις 8 Δεκεμβρίου.

Ο πρόεδρος έχει πενταετή θητεία και έχει σημαντικές εξουσίες λήψης αποφάσεων σε τομείς όπως η εθνική ασφάλεια, η εξωτερική πολιτική και οι δικαστικοί διορισμοί στη χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ.

Ο Γκεοργκέσκου, 62 ετών, κατέβηκε στον εκλογικό στίβο χωρίς κομματική στήριξη και δεν ήταν ευρέως γνωστός.

Αφού ψήφισε την Κυριακή, ο Γκεοργκέσκου είπε σε ανάρτησή του στο Facebook ότι ψήφισε «για τους αδικημένους, για τους ταπεινωμένους, για εκείνους που αισθάνονται ότι δεν έχουν σημασία και πραγματικά έχουν τη μεγαλύτερη σημασία… η ψήφος είναι μια προσευχή για το έθνος».

Ο Κριστιάν Αντρέι, πολιτικός σύμβουλος με έδρα το Βουκουρέστι, δήλωσε στο Associated Press ότι η απροσδόκητη επίδοση του ακροδεξιού λαϊκιστή υποψηφίου φαίνεται να είναι «μεγάλη διαμαρτυρία, μια εξέγερση ενάντια στο κατεστημένο».

«Τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα έχουν χάσει τη σύνδεση με τους απλούς Ρουμάνους», είπε.

«Δεν έχουν ισχυρούς υποψηφίους ή ισχυρούς ηγέτες… υπάρχουν αδύναμοι υποψήφιοι, αδύναμοι ηγέτες και τα κόμματα γενικά είναι λίγο πολύ αποσυνδεδεμένα από την κοινωνία».

«Ο Γκεοργκέσκου στερείται ατζέντας», τόνισε ο Αντρέι, και έχει ένα ασαφές και λαϊκιστικό μανιφέστο με θέσεις που είναι «πέραν του τρέχοντος πολιτικού λόγου».

Οι θέσεις του περιλαμβάνουν την υποστήριξη των Ρουμάνων αγροτών, τη μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές και την αύξηση της παραγωγής ενέργειας και τροφίμων.

Ο Γκεοργκέσκου χαρακτήρισε την ασπίδα βαλλιστικής αντιπυραυλικής άμυνας του ΝΑΤΟ στη ρουμανική πόλη Ντεβεσέλου «διπλωματική ντροπή».

Είχε δηλώσει ακόμη ότι η Βορειοατλαντική Συμμαχία δεν θα προστατεύσει κανένα από τα μέλη της εάν δεχθεί επίθεση από τη Ρωσία.

Σύμφωνα με τον ιστότοπό του, ο Γκεοργκέσκου κατέχει διδακτορικό στην παιδολογία, έναν κλάδο της εδαφολογικής επιστήμης, και κατείχε διαφορετικές θέσεις στο Υπουργείο Περιβάλλοντος της Ρουμανίας τη δεκαετία του 1990.

Μεταξύ 1999 και 2012, ήταν εκπρόσωπος της Ρουμανίας στην εθνική επιτροπή του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον.

Τα βίντεο που δημοσιεύτηκαν στον δημοφιλή λογαριασμό του στο TikTok, όπου έχει συγκεντρώσει 1,6 εκατομμύρια likes, τον απεικονίζουν να πηγαίνει στην εκκλησία, να κάνει τζούντο, να τρέχει γύρω από μια οβάλ πίστα και να μιλά σε podcast.

Η Ρουμανία μοιράζεται σύνορα 650 χιλιομέτρων με την Ουκρανία και από τότε που η Ρωσία επιτέθηκε στο Κίεβο το 2022, επέτρεψε την εξαγωγή εκατομμυρίων τόνων σιτηρών μέσω του λιμανιού της Κοστάντζας στη Μαύρη Θάλασσα, ενώ παρείχε στρατιωτική βοήθεια, συμπεριλαμβανομένης της δωρεάς μιας συστοιχίας πυραύλων αεράμυνας Patriot.

Χωριά στα σύνορα με την Ουκρανία έχουν δει μπαράζ από ρωσικά drones να παραβιάζουν τον εθνικό εναέριο χώρο, αν και δεν έχουν αναφερθεί θύματα.

Ένας πολιτικός σχολιαστής σημείωσε ότι ρωσική ανάμειξη για να ενισχυθεί ο Γκεοργκέσκου δεν μπορούσε να αποκλειστεί.

«Με βάση τη στάση του Γκεοργκέσκου απέναντι στην Ουκρανία και την ασυμφωνία μεταξύ των δημοσκοπήσεων και του πραγματικού αποτελέσματος, δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε», δήλωσε ο Σέργκιου Μισκόιου, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Babes-Bolyai.

Η Ρουμανία θα διεξαγάγει επίσης βουλευτικές εκλογές την 1η Δεκεμβρίου που θα καθορίσουν την επόμενη κυβέρνηση και πρωθυπουργό της χώρας.

Σύμφωνα με τον Αντρέι, το μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα της Ρουμανίας, ο υψηλός πληθωρισμός και η οικονομική επιβράδυνση θα μπορούσαν να ωθήσουν περισσότερους υποψηφίους να στραφούν προς λαϊκιστικές θέσεις εν μέσω εκτεταμένης δυσαρέσκειας.

Ο Τσιολάκου είχε δηλώσει στο AP πριν από την ψηφοφορία ότι ένας από τους μεγαλύτερους στόχους του ήταν «να πείσει τους Ρουμάνους ότι αξίζει να μείνουν στη χώρα ή και να επιστρέψουν» στη Ρουμανία, η οποία έχει μια τεράστια διασπορά εξαπλωμένη σε όλες τις χώρες της ΕΕ.