Βόρεια Ιρλανδία: Μια καθολική πρωθυπουργός σε μια προτεσταντική χώρα

Σε μια ιστορική ημέρα, η Βόρεια Ιρλανδία απέκτησε πρωθυπουργό (ή πιο σωστά Πρώτη Υπουργό), μια γυναίκα προερχόμενη από το Σιν Φέιν.

Ο διορισμός της Μισέλ Ο΄Νιλ, το καθυστερημένο αποτέλεσμα των εκλογών-ορόσημο του 2022, είναι η πιο πρόσφατη ένδειξη της ανόδου ενός κόμματος του εθνικιστικού Σιν Φέιν στη βρετανική επαρχία που έχει πει πως όνειρό της είναι μια ενωμένη Ιρλανδία.

Μετά από δύο χρόνια, το φιλοβρετανικό Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP) έβαλε επίσημα τέλος στο μποϊκοτάζ της κυβέρνησης διαμοιρασμού της εξουσίας αφού κατέληξε αυτή την εβδομάδα σε συμφωνία με τη βρετανική κυβέρνηση για τη χαλάρωση εμπορικών τριβών.

Η Ο’ Νιλ έχει μπροστά της έναν δύσκολο δρόμο, καθώς για πρώτη φορά στην προτεσταντική Β. Ιρλανδία, ορίζεται ως Πρώτη Υπουργός, από το καθολικό Σιν Φέιν (Sinn Fein), τον πολιτικό βραχίονα δηλαδή του IRA.

Στο Κοινοβούλιο του Στόρμοντ, η Ιρλανδή Ο’Νιλ ορκίστηκε να είναι «πρώτη υπουργός για όλους» ως η πρώτη ηγέτιδα από την ιρλανδοκαθολική πλευρά.

«Σε όλους εσάς που είστε Βρετανοί και Ενωτικοί, η εθνική σας ταυτότητα, οι πολιτισμοί σας, οι παραδόσεις σας είναι σημαντικές για μένα», δήλωσε η ίδια προς τα ενωτικά έδρανα στην άλλη πλευρά της αίθουσας του Στόρμοντ στο Μπέλφαστ.

«Ας περπατήσουμε μαζί σε αυτόν τον δρόμο, ας συναντηθούμε στα μισά του δρόμου. Σας τείνω το χέρι», δήλωσε συγκινημένη.

Αλλά σε συνέντευξή της στο Sky News που μεταδόθηκε χθες, η Ο’ Νιλ είπε ότι ένα δημοψήφισμα για μια ενωμένη Ιρλανδία θα μπορούσε να γίνει μέσα σε 10 χρόνια.

«Πιστεύω ότι βρισκόμαστε στη δεκαετία μιας μεγάλης ευκαιρίας», είπε.

«Ένας εθνικιστής ρεπουμπλικάνος δεν έπρεπε ποτέ να γίνει πρώτος υπουργός. Όλα αυτά δείχνουν την αλλαγή«

Μια τέτοια συνύπαρξη, θα αποδειχθεί δύσκολο -ακόμη και επικίνδυνο- εγχείρημα σε μια χώρα όπου, τρεις δεκαετίες αφότου οι αντίπαλες παραστρατιωτικές ομάδες της τερμάτισαν την ανταλλαγή πυρών και τις βομβιστικές επιθέσεις που στοίχισαν χιλιάδες ζωές, κάποιοι ακόμη περιμένουν στην γωνία, σε μια ημιτελή ειρηνευτική διαδικασία.

Τη θέση του αναπληρωτή Πρώτου Υπουργού, που έχει ίση εξουσία βάσει του συστήματος κυβερνητικού διαμοιρασμού της εξουσίας στη Βόρεια Ιρλανδία αλλά λιγότερο συμβολικό βάρος, αναμένεται να καταλάβει η Έμα Λιτλ-Πέντζλι του DUP (Democratic Unionist Party).

Οι πολιτικοί στη Βόρεια Ιρλανδία τελούν υπό έντονη πίεση να αντιμετωπίσουν καθημερινά θέματα έπειτα από τη διετή διακοπή που συσσώρευσε πίεση στις ήδη πιεζόμενες δημόσιες υπηρεσίες.

Ένα δημοψήφισμα για την ένωση είναι στη διακριτική ευχέρεια της βρετανικής κυβέρνησης και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σταθερά σαφή πλειοψηφία υπέρ της παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο.