BBC: Γυναίκες χειρουργοί λένε ότι υφίστανται σεξουαλική παρενόχληση και βιασμούς από συναδέλφους τους

Οι γυναίκες χειρουργοί λένε ότι υφίστανται σεξουαλική παρενόχληση, επιθέσεις και σε ορισμένες περιπτώσεις βιάζονται από συναδέλφους τους, σύμφωνα με μια σημαντική ανάλυση του προσωπικού του NHS.

Το BBC News μίλησε με γυναίκες που δέχθηκαν σεξουαλική επίθεση στο χειρουργείο ενώ γινόταν η επέμβαση.

Οι συντάκτες της μελέτης λένε ότι υπάρχει ένα μοτίβο κατά των ασκουμένων από ανώτερους άνδρες χειρουργούς, και αυτό συμβαίνει τώρα, στα νοσοκομεία του NHS (Εθνικό Σύστημα Υγείας της Αγγλίας).

Το Βασιλικό Κολέγιο Χειρουργών είπε ότι τα ευρήματα ήταν «πραγματικά συγκλονιστικά».

Η ανάλυση – από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ, το Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ και την Ομάδα Εργασίας για τη σεξουαλική κακή συμπεριφορά στη χειρουργική – κοινοποιήθηκε αποκλειστικά στο BBC News.

Σχεδόν τα δύο τρίτα των γυναικών χειρουργών που απάντησαν στους ερευνητές δήλωσαν ότι είχαν γίνει στόχος σεξουαλικής παρενόχλησης και το ένα τρίτο είχε δεχτεί σεξουαλική επίθεση από συναδέλφους τους τα τελευταία πέντε χρόνια.

Οι γυναίκες λένε ότι φοβούνται ότι η αναφορά περιστατικών θα βλάψει την καριέρα τους και δεν έχουν εμπιστοσύνη ότι το NHS θα αναλάβει δράση.

«Γιατί είναι το πρόσωπό του στο ντεκολτέ μου;»

«Υπάρχει μια νευρικότητα να μιλήσουμε ανοιχτά». Η Τζούντιθ ζήτησε να χρησιμοποιηθεί μόνο το μικρό της όνομα. Τώρα είναι μια έμπειρη και ταλαντούχα σύμβουλος χειρουργός.

Δέχτηκε σεξουαλική επίθεση νωρίς στην καριέρα της από έναν ανώτερο άνδρα χειρουργό.

«[Αυτός] μόλις γύρισε και έβαλε το κεφάλι του ακριβώς στο στήθος μου και συνειδητοποίησα ότι σκούπιζε το μέτωπό του πάνω μου.

«Παγώνεις στην κυριολεξία και αναρωτιέσαι “γιατί είναι το πρόσωπό του στο ντεκολτέ μου;”».

Όταν το έκανε για δεύτερη φορά, η Τζούντιθ προσφέρθηκε να του πάρει μια πετσέτα.

Η απάντηση που πήρε ήταν «“όχι, αυτό είναι πολύ πιο διασκεδαστικό”», λέει, «και ήταν εκείνο το σαρδόνιο χαμόγελο – ένιωσα βρώμικη, ένιωσα ταπεινωμένη».

Ακόμη χειρότερο για εκείνη ήταν η απόλυτη σιωπή των συναδέλφων της.

«Δεν ήταν καν το πιο ανώτερο άτομο στο χειρουργείο, αλλά ήξερε ότι το σύστημα ήταν απλώς σάπιο».

Αυτό συνέβη στη Τζούντιθ στη μέση του χειρουργείου, αλλά η σεξουαλική παρενόχληση και η σεξουαλική κακοποίηση εκτείνονται πέρα από το νοσοκομείο.

«Τον εμπιστεύτηκα»

Η Anne –δεν αποκαλύπτεται το πραγματικό της όνομα για νομικούς λόγους– ήθελε να μιλήσει στο BBC γιατί πιστεύει ότι η αλλαγή θα συμβεί μόνο όταν οι άνθρωποι μιλήσουν.

Συνέβη σε μια κοινωνική εκδήλωση που συνδέεται με ένα ιατρικό συνέδριο – μια συνάντηση γιατρών της ίδιας ειδικότητας.

Σε ένα γνώριμο μοτίβο, εκείνη ήταν ασκούμενη και εκείνος σύμβουλος.

«Τον εμπιστεύτηκα», λέει.

Έπαιξε με αυτή την εμπιστοσύνη λέγοντάς της ότι δεν ήξερε τους άλλους ανθρώπους εκεί και ότι δεν μπορούσε να τους εμπιστευτεί.

«Με πήγε πίσω στο μέρος που έμενα, νόμιζα ότι ήθελε να μιλήσουμε.

»Ξαφνικά έπεσε πάνω μου και έκανε σεξ μαζί μου».

Είπε ότι εκείνη τη στιγμή το σώμα της πάγωσε και «δεν μπορούσα να τον σταματήσω».

«Δεν ήταν αυτό που ήθελα, δεν ήταν ποτέ αυτό που ήθελα, ήταν εντελώς απροσδόκητο».

Όταν τον είδε την επόμενη μέρα, «μετά βίας κατάφερνε να συγκρατηθώ» τόνισε.

«Δεν ένιωθα ότι μπορούσα να το κάνω θέμα, ένιωθα ότι υπήρχε μια πολύ ισχυρή κουλτούρα να ανέχεσαι ό,τι σου έκαναν».

Το περιστατικό είχε μόνιμο αντίκτυπο, πρώτα την άφησε συναισθηματικά μουδιασμένη και χρόνια αργότερα «η ανάμνηση θα πλημμύριζε στο μυαλό μου σαν φρίκη, σαν εφιάλτης» στη δουλειά, ακόμη κι όταν ετοιμαζόταν να χειρουργήσει έναν ασθενή.

Είναι ευρέως αποδεκτό ότι υπάρχει μια κουλτούρα σιωπής γύρω από μια τέτοια συμπεριφορά.

Η εκπαίδευση στη χειρουργική βασίζεται στη μάθηση από ανώτερους συναδέλφους στο χειρουργείο και οι γυναίκες είπαν στην έρευνα ότι είναι επικίνδυνο να μιλάνε ανοιχτά για εκείνους που έχουν δύναμη και επιρροή στη μελλοντική τους σταδιοδρομία.

«Αποκρουστική συμπεριφορά»

Η έκθεση, η οποία δημοσιεύεται στο British Journal of Surgery, είναι η πρώτη προσπάθεια απόκτησης μιας αίσθησης της κλίμακας.

Εγγεγραμμένοι χειρουργοί –άνδρες και γυναίκες– κλήθηκαν να λάβουν μέρος εντελώς ανώνυμα και 1.434 απάντησαν. Οι μισές ήταν γυναίκες:

Το 63% των γυναικών έχουν γίνει στόχος σεξουαλικής παρενόχλησης από συναδέλφους

Το 30% των γυναικών έχουν δεχτεί σεξουαλική επίθεση από συνάδελφο

Το 11% των γυναικών ανέφερε αναγκαστική σωματική επαφή που σχετίζεται με ευκαιρίες σταδιοδρομίας

Τουλάχιστον 11 περιστατικά βιασμού αναφέρθηκαν

Το 90% των γυναικών και το 81% των ανδρών έχουν γίνει μάρτυρες κάποιας μορφής σεξουαλικής κακής συμπεριφοράς

Ενώ η έκθεση δείχνει ότι και οι άνδρες υπόκεινται σε ορισμένες από αυτές τις συμπεριφορές (το 24% είχε παρενοχληθεί σεξουαλικά), καταλήγει στο συμπέρασμα ότι άνδρες και γυναίκες χειρουργοί «ζουν διαφορετικές πραγματικότητες».

«Τα ευρήματά μας είναι πιθανό να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στο επάγγελμα του χειρουργού», δήλωσε ο Δρ Christopher Begeny, από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ.

Εν τω μεταξύ, μια δεύτερη έκθεση –που ονομάζεται Breaking the Silence: Addressing Sexual Conduct in Healthcare– κάνει συστάσεις για το τι πρέπει να αλλάξει.

Το ζευγάρι των αναφορών υποδηλώνει ότι το σχετικά χαμηλότερο ποσοστό γυναικών χειρουργών (περίπου 28%), σε συνδυασμό με τη βαθιά ιεραρχική λειτουργία της χειρουργικής επέμβασης, δίνει σε ορισμένους άνδρες σημαντική δύναμη και αυτό συνδυάζεται άσχημα με το περιβάλλον υψηλής πίεσης της χειρουργικής επέμβασης.

«Αυτό οδηγεί στο να μπορούν οι άνθρωποι να συμπεριφέρονται ατιμώρητα», δήλωσε η καθηγήτρια Carrie Newlands, σύμβουλος χειρουργός από το Πανεπιστήμιο του Surrey.

Άκουσε τις εμπειρίες των κατώτερων συναδέλφων της και είπε στο BBC:

«Το πιο συνηθισμένο σενάριο είναι ότι μια νεαρή ασκούμενη γυναίκα κακοποιείται από έναν ανώτερο άνδρα δράστη, ο οποίος είναι συχνά ο προϊστάμενός της.

»Και αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια κουλτούρα σιωπής όπου οι άνθρωποι φοβούνται πραγματικά το μέλλον και τη σταδιοδρομία τους, αν μιλήσουν».

Ένα άλλο θέμα που προέκυψε στα δεδομένα ήταν η έλλειψη πίστης σε φορείς όπως το NHS Trusts, το Γενικό Ιατρικό Συμβούλιο (το οποίο διαχειρίζεται το μητρώο ιατρών του Ηνωμένου Βασιλείου που επιτρέπεται να ασκούν το επάγγελμα) και τα Βασιλικά Κολέγια (που αντιπροσωπεύουν ειδικότητες στην ιατρική) – για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

«Χρειαζόμαστε μια σημαντική αλλαγή στις διαδικασίες διερεύνησης, ώστε να γίνουν εξωτερικές και ανεξάρτητες, και να είναι αξιόπιστες, προκειμένου η υγειονομική περίθαλψη να γίνει ένα ασφαλέστερο μέρος για εργασία», λέει η καθηγητής Newlands.

Ο Τιμ Μίτσελ, πρόεδρος του Βασιλικού Κολλεγίου Χειρουργών της Αγγλίας, είπε ότι τα ευρήματα ήταν «πραγματικά συγκλονιστικά» και ότι αυτή η «αποκρουστική συμπεριφορά» έχει καταστρέψει ζωές και «δεν έχει θέση στα χειρουργεία μας ή πουθενά στο NHS».