Αφγανοί κομάντος που εκπαιδεύτηκαν από τους Αμερικανούς πολεμάνε με τους Ρώσους στην Ουκρανία

Αυτό το φθινόπωρο, άρχισαν να κυκλοφορούν φήμες ότι πρώην Αφγανοί κομάντος, που κατέφυγαν στο Ιράν, στρατολογούνταν για να πολεμήσουν στο πλευρό του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία.

Δημοσιεύματα που επικαλούνται πρώην Αφγανούς αξιωματικούς υποστήριξαν ότι η ομάδα Wagner, ένας μισθοφορικός στρατός ρωσικών συμφερόντων, είναι πίσω από την εκστρατεία στρατολόγησης.

Προσφέρθηκε μηνιαίος μισθός 1.500 δολαρίων και άδεια παραμονής στη Ρωσία για τις οικογένειες των στρατιωτών, ακόμη και διαβατήρια.

Στους ανώτερους αξιωματικούς υποσχέθηκαν μισθούς 2.500 δολαρίων.

Αν και δεν υπάρχουν αξιόπιστες πληροφορίες για το πόσοι δέχτηκαν πράγματι αυτές τις προσφορές, τα δημοσιεύματα εγείρουν το ερώτημα τι συνέβη με τους περίπου 22.000 εκπαιδευμένους από τις ΗΠΑ Αφγανούς κομάντος που αποτελούσαν τον πυρήνα του πολύ μεγαλύτερου πριν τους Ταλιμπάν αφγανικού στρατού.

Αυτοί οι καταδρομείς αποτέλεσαν την κορυφή του δόρατος του στρατού στη μάχη κατά των Ταλιμπάν και άλλων ανταρτών στα τελευταία χρόνια της εμπλοκής του αμερικανικού στρατού στο Αφγανιστάν, ένας ρόλος που επεκτάθηκε μόλις τα αμερικανικά στρατεύματα άρχισαν να αποσύρονται το 2021.

Αμέσως μετά την ξαφνική κατάρρευση της αφγανικής κυβέρνησης και την κατάληψη της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν τον Αύγουστο του 2021, ο αφγανικός στρατός διαλύθηκε — και οι καταδρομείς δεν αποτέλεσαν εξαίρεση.

Μετά την κατάληψη των Ταλιμπάν, μόνο περίπου 1.000 Αφγανοί κομάντος διέφυγαν στις ΗΠΑ, ενώ μερικοί άλλοι έφτασαν στην Ευρώπη και την Τουρκία. Περίπου 20.000 έμειναν απλά πίσω.

Ενώ πολλοί κατώτεροι στρατιώτες του στρατού αποδέχθηκαν την αμνηστία που πρόσφεραν οι Ταλιμπάν σε αντάλλαγμα να παραδώσουν τα όπλα τους, οι περισσότερες δυνάμεις ειδικών επιχειρήσεων δεν το έκαναν.

Αυτό οφείλεται ίσως σ’την υπερηφάνεια που απέκτησαν ως μέλη μιας ελίτ μαχητικής δύναμης, αλλά επίσης και από τον φόβο των αντιποίνων, δεδομένου ότι οι Αφγανοί κομάντος είχαν σκοτώσει σημαντικό αριθμό Ταλιμπάν κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Μάλιστα, κάποιοι από αυτούς που παραδόθηκαν και παρέδωσαν τα όπλα τους σκοτώθηκαν σε επιθέσεις εκδίκησης.

Οι Ταλιμπάν κυνηγούν ενεργά τους υπόλοιπους.

Δεν αποτελεί έκπληξη, λοιπόν, ότι πολλοί στρατιώτες των πρώην αφγανικών δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων και οι οικογένειές τους έχουν αναζητήσει καταφύγιο σε γειτονικές χώρες, με αρκετές εκατοντάδες να έχουν περάσει στο Πακιστάν και ακόμα μερικές οικογένειες, σύμφωνα με πληροφορίες, στο Τατζικιστάν.

Αλλά πάνω από όλα, έχουν καταφύγει στο Ιράν. Εκεί υπολογίζονται από 2.000 έως και 5.000 οι πρώην κομάντος, κυρίως συγκεντρωμένοι στην Τεχεράνη και τη Μασχάντ.

Μεταξύ των περίπου 14.000 πρώην κομάντο που εκτιμάται ότι εξακολουθούν να βρίσκονται στο Αφγανιστάν, ορισμένοι πολεμούν στις τάξεις διαφόρων ομάδων της αντιπολίτευσης, όπως το Μέτωπο Εθνικής Αντίστασης.

Άλλοι κατατάχθηκαν στο Ισλαμικό Κράτος στο Χορασάν για καθαρά πραγματιστικούς λόγους, προσελκυόμενοι από προσφορές σχετικά γενναιόδωρου μισθού και στέγης.

Ωστόσο, η ηγεσία του Ισλαμικού Κράτους σύντομα αποφάσισε ότι ήταν πολύ «ιδεολογικά μολυσμένοι» από την προηγούμενη εμπειρία τους με τις αμερικανικές δυνάμεις για να είναι αξιόπιστοι.

Όσοι είχαν ενταχθεί στη συνέχεια εκδιώχθηκαν και απαγορεύτηκε κάθε περαιτέρω στρατολόγηση.

Αλλά η συντριπτική πλειοψηφία των δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων που έχουν απομείνει στο Αφγανιστάν φαίνεται να κρύβονται, περιμένοντας την ευκαιρία να φύγουν με ασφάλεια από τη χώρα.

Πολλοί ήλπιζαν να εκκενωθούν από τις ΗΠΑ ή μια ευρωπαϊκή χώρα. Λίγοι ήταν όμως τόσο τυχεροί.

Για τους περισσότερους από αυτούς που τράπηκαν σε φυγή, ειδικά για τους Τατζίκους και τους Χαζάρα που μιλούσαν Φαρσί [σ.σ. περσικά], το Ιράν ήταν το καταφύγιο της επιλογής τους, επειδή είναι Αφγανοί περσικής καταγωγής.

Ωστόσο, ενώ το Ιράν τους επέτρεψε να εισέλθουν ως ομογενείς, δεν έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα φιλόξενος προορισμός.

Οι καταδρομείς εκεί διαμαρτύρονται για έλλειψη εισοδήματος για να συντηρήσουν τις οικογένειές τους ή εργάζονται πολλές ώρες σε άθλιες δουλειές.

Ως μη εγγεγραμμένοι πρόσφυγες, τα παιδιά τους δεν μπορούν να εγγραφούν στα σχολεία.

Οι περισσότεροι από αυτούς δεν θέλουν να συμμετάσχουν σε έναν νέο πόλεμο, αλλά δεν βλέπουν άλλες βιώσιμες επιλογές.

Σε εκείνους που προτάθηκε να πολεμήσουν στην Ουκρανία ειπώθηκε ότι, ακόμα κι αν δεν επέστρεφαν ζωντανοί, τουλάχιστον θα εξασφάλιζαν τις οικογένειές τους.

Αν και οι στρατολόγοι που ήρθαν σε επαφή μαζί τους δεν ταυτοποιούνται, είναι σχεδόν βέβαιο ότι χρησιμοποιούν πληροφορίες που μεταβιβάστηκαν από τις ιρανικές Αρχές, οι οποίες συνέλεξαν τους αριθμούς τηλεφώνου των καταδρομέων και λεπτομέρειες σχετικά με την προηγούμενη εμπειρία τους όταν εισήλθαν στο Ιράν.

Επιπλέον, οι ιρανικές Αρχές άνοιξαν γραφεία στρατολόγησης στην Τεχεράνη και στη Μασχάντ, όπου οι Αφγανοί (Ιρανοί ομογενείς) μπορούν να προσφερθού εθελοντικά για να πολεμήσουν στην Ουκρανία.

Οι πληροφορίες σχετικά με αυτά τα γραφεία διαδίδονται από στόμα σε στόμα, σύμφωνα με έναν πρώην κομάντο που πήγε στη Μασχάντ για να καταταγεί μαζί με άλλους έξι.

Εκτός από τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες, ένα άλλο κίνητρο για τον εθελοντισμό φαίνεται να είναι η αίσθηση της προδοσίας.

Ένας καταδρομέας που συμφώνησε να πολεμήσει στην Ουκρανία είπε σε ένα μέλος της ομάδας μου:

«Ήταν οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι που μας παρέδωσαν στους Ταλιμπάν.

»Πιστέψτε με, ένας από τους λόγους που πάω να πολεμήσω εναντίον της Ουκρανίας είναι επειδή καταλαβαίνω ότι Αμερικανοί και ευρωπαϊκές χώρες εμπλέκονται στον πόλεμο και για εκδίκηση θα πολεμήσω εναντίον της Ουκρανίας, για να πω στους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους ότι με τη στρατιωτική σας εκπαίδευση θα σας κάνω να αποτύχετε στον πόλεμο στην Ουκρανία».

Δεν είναι σαφές, ωστόσο, πόσο διαδεδομένα είναι αυτά τα συναισθήματα.

Ένας άλλος Αφγανός κομάντο, για παράδειγμα, εξέφρασε δυσαρέσκεια προς τη Ρωσία λόγω της σοβιετικής εισβολής στο Αφγανιστάν τη δεκαετία του 1980.

Πολλοί από τους καταδρομείς είναι επίσης πιθανό να επηρεαστούν —και να παραπληροφορηθούν— από τα φιλορωσικά ρεπορτάζ των ιρανικών μέσων ενημέρωσης για τη σύγκρουση. Όπως είπε ένας:

«Μερικοί άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένου κι εμένα, προσχώρησαν στη ρωσική πλευρά επειδή υπάρχει λιγότερος κίνδυνος να πολεμάς για τη Ρωσία από ό,τι πολεμώντας για την Ουκρανία, επειδή η Ρωσία έχει πιο σύγχρονα όπλα και οι απώλειές τους είναι πολύ λιγότερες από τις απώλειες της Ουκρανίας».

Παραμένει δύσκολο να προσδιοριστεί με βεβαιότητα πόσο επιτυχημένη ήταν πραγματικά η προσπάθεια στρατολόγησης της Ρωσίας.

Όσοι προσφέρονται εθελοντικά φαίνεται να έχουν την εντύπωση ότι πολλοί από τους συναδέλφους τους το κάνουν επίσης.

Με βάση τις προσωπικές επαφές τεσσάρων πρώην κομάντος με τους οποίους μίλησε η ομάδα του worldpoliticsreview Ιράν, το ένα τρίτο των καταδρομέων εκεί -ή τουλάχιστον μερικές εκατοντάδες έως περίπου 1.500- έχουν ήδη αποδεχτεί την πρόταση να πολεμήσουν στην Ουκρανία.

Ένας καταδρομέας στη Μασχάντ, με τον οποίο μίλησε η ιστοσελίδα στα μέσα Νοεμβρίου, πρότεινε ότι περίπου 200 πρώην καταδρομείς και οι οικογένειές τους είχαν ήδη σταλεί στη Ρωσία ως προετοιμασία για ανάπτυξη των στρατιωτικών στην Ουκρανία.

Εν τω μεταξύ, οι στρατολόγοι φαίνεται να προσπαθούν να προσελκύσουν και τους πρώην κομάντος που παρέμειναν στο Αφγανιστάν.

Ένας από αυτούς που στρατολογήθηκαν στο Ιράν λέει ότι του ζητήθηκε να μοιραστεί στοιχεία επικοινωνίας με πρώην κομάντος που γνωρίζει και οι οποίοι εξακολουθούν να βρίσκονται στο Αφγανιστάν.

Σύμφωνα με έναν άλλο πρώην κομάντο στο Ιράν, αρκετές από τις επαφές του που βρίσκονται ακόμη στο Αφγανιστάν έχουν πράγματι λάβει την ίδια προσφορά και μερικοί από αυτούς εξετάζουν το ενδεχόμενο να δεχτούν.

Οι ιρανικές Αρχές φέρεται να προσφέρουν ακόμη και τη χρήση των προξενείων τους στο Αφγανιστάν για να βοηθήσουν εθελοντές να φύγουν από τη χώρα.

Η συμμετοχή στον πόλεμο στην Ουκρανία φαίνεται να είναι η λιγότερο κακή επιλογή για πολλούς από αυτούς τους πρώην κομάντος.

Η πικρή ειρωνεία είναι ότι, έχοντας βρεθεί στην ηττημένη πλευρά του πολέμου των ΗΠΑ στη χώρα τους, μπορεί τώρα να ξεκινήσουν να συμμετάσχουν σε έναν άλλο αγώνα με εξαιρετικά αβέβαιο αποτέλεσμα.

Διαβάστε το αρχικό άρθρο στο World Politics Review