EURACTIV: Η Ουκρανία εκθέτει ξανά τις αδυναμίες του ΣΑ του ΟΗΕ

Μια σπάνια δια ζώσης διπλωματική αναμέτρηση σημειώθηκε την Πέμπτη (22 Σεπτεμβρίου) μεταξύ του Ουκρανού υπουργού Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα, των δυτικών εταίρων και του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, σχεδόν επτά μήνες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Μιλώντας σε ειδική συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (ΣΑΗΕ), οι τρεις επικεφαλής διπλωμάτες της Ουκρανίας, της Ρωσίας και των ΗΠΑ εξέφρασαν κυρίως παράπονα και αντάλλαξαν αιχμές, ενώ άλλα μέλη του Συμβουλίου μίλησαν για τις επιπτώσεις του πολέμου στις χώρες τους.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έχει την κύρια ευθύνη για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, αποτελούμενο από 15 μέλη, το καθένα με μία ψήφο.

Η Ρωσία είναι ένα από τα πέντε μόνιμα μέλη του ΣΑ, μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και την Κίνα, και έχει δικαίωμα βέτο.

Η αντιπαράθεση ήρθε μία ημέρα αφότου ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν διέταξε την επιστράτευση εκατοντάδων χιλιάδων Ρώσων για να πολεμήσουν στην Ουκρανία, προχώρησε στην προσάρτηση περιοχών της Ουκρανίας και απείλησε με χρήση πυρηνικών όπλων.

Μιλώντας στην αίθουσα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν ζήτησε να σταματήσουν αμέσως τέτοιες «απερίσκεπτες πυρηνικές απειλές», προσθέτοντας ότι το γεγονός ότι ο Πούτιν επέλεξε «να πυροδοτήσει τη φωτιά που ο ίδιος ξεκίνησε» δείχνει την απόλυτη περιφρόνησή του για τα Ηνωμένα Έθνη.

«Η διεθνής τάξη που συγκεντρωθήκαμε εδώ για να υπερασπιστούμε καταρρέει μπροστά στα μάτια μας – δεν μπορούμε και δεν θα επιτρέψουμε στον πρόεδρο Πούτιν να ξεφύγει με αυτό», είπε.

«Ένας άνθρωπος επέλεξε αυτόν τον πόλεμο. Ένας άνθρωπος μπορεί να τον τερματίσει», πρόσθεσε ο Μπλίνκεν.

«Διότι αν η Ρωσία σταματήσει να πολεμά, ο πόλεμος τελειώνει. Αν η Ουκρανία σταματήσει να πολεμά, η Ουκρανία τελειώνει».

Πρόωρη έξοδος

Ο Λαβρόφ, ο οποίος βρέθηκε αντιμέτωπος με τους Ουκρανούς και τους Δυτικούς ομολόγους του, συμπεριλαμβανομένου του Μπλίνκεν, άργησε να έρθει, εμφανίστηκε μόνο για τη δική του ομιλία, η οποία διήρκεσε περίπου 20 λεπτά και αποχώρησε αμέσως μετά.

Ο επικεφαλής διπλωμάτης της Μόσχας υπερασπίστηκε τον πόλεμο της χώρας του και κατηγόρησε το Κίεβο και τη Δύση ότι παρεμβαίνουν άμεσα στον πόλεμο «διοχετεύοντας όπλα στην Ουκρανία και εκπαιδεύοντας τους στρατιώτες της».

«Δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι η Ουκρανία έχει μετατραπεί σε ένα εντελώς ολοκληρωτικό κράτος που μοιάζει με το ναζιστικό, όπου οι κανόνες του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου καταστρατηγούνται», δήλωσε ο επικεφαλής διπλωμάτης της Μόσχας στη συνάντηση.

«Η απόφαση για τη διεξαγωγή μιας ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης ήταν αναπόφευκτη», δήλωσε ο Λαβρόφ, χρησιμοποιώντας τον ευφημισμό της Μόσχας για να αναφερθεί στον πόλεμο, ενώ πρόσθεσε ότι η Ουκρανία απειλεί την ασφάλεια της Ρωσίας και η Ρωσία «δεν θα το δεχτεί ποτέ αυτό».

Αφού ο Λαβρόφ αποχώρησε από την αίθουσα, ο Κουλέμπα, που μίλησε μετά από αυτόν, ανταπάντησε πως «παρατήρησε ότι οι Ρώσοι διπλωμάτες φεύγουν όπως και οι Ρώσοι στρατιώτες».

Αξιωματούχοι που ήταν μάρτυρες της συνάντησης δήλωσαν αργότερα στους δημοσιογράφους ότι η απροθυμία του Λαβρόφ να παραμείνει στην αίθουσα ήταν επειδή «δεν άντεχε να ακούσει τα προφανή μηνύματα» από τους ομολόγους του.

Ο Ρώσος διπλωμάτης έχει προγραμματιστεί να μιλήσει στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το Σάββατο σε μια ομιλία που έχει γίνει πολυναμενόμενη αυτή την εβδομάδα, καθώς πολλοί περιμένουν να στείλει διακριτικά μηνύματα για το πώς πρέπει να διαβαστεί η τελευταία κίνηση του Πούτιν.

«Οι Ρώσοι διπλωμάτες είναι άμεσα συνένοχοι, επειδή τα ψέματά τους υποκινούν αυτά τα εγκλήματα και τα καλύπτουν», δήλωσε ο Κουλέμπα.

Ο Ουκρανός διπλωμάτης κατηγόρησε τη Ρωσία ότι υποβάλλει τον κόσμο στη δική της εκδοχή των «Αγώνων Πείνας».

Η επισιτιστική και ενεργειακή ανασφάλεια που προκλήθηκε από τη ρωσική εισβολή θα πρέπει να ωθήσει άλλα έθνη να συμπαρασταθούν στην Ουκρανία, δήλωσε ο Κουλέμπα.

«Πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτές τις απειλές από κοινού. Δεν υπάρχει χώρος για ουδετερότητα», πρόσθεσε, αναφερόμενος στις πολλές χώρες της Αφρικής, της Λατινικής Αμερικής και αλλού που έχουν αποφύγει μέχρι στιγμής να πάρουν θέση.

Άλλα μέλη αψηφούν

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ, ο οποίος μίλησε στο σώμα βάσει ειδικού κανόνα, δήλωσε ότι η ΕΕ «θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να διασφαλίσει τη λογοδοσία» για όσους υπέφεραν κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Ο Μπορέλ κατηγόρησε επίσης τη Ρωσία ότι «παρασύρει τον κόσμο σε οικονομική ύφεση και παγκόσμια επισιτιστική κρίση».

Πρόσθεσε ότι η Μόσχα έχει ήδη χάσει τον πόλεμο «ηθικά και πολιτικά» και ότι θα αποτύχει και στο πεδίο της μάχης.

Εν τω μεταξύ, οι υπουργοί Εξωτερικών της Κίνας και της Ινδίας κάλεσαν σε διαπραγματεύσεις και διάλογο χωρίς να λάβουν σαφή θέση έναντι της Ρωσίας.

Αλλά μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο πρωθυπουργός της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι και ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ εξέφρασαν την ανησυχία τους στον Πούτιν για την πρόσφατη πολεμική κλιμάκωση.

Σε αυτό που θεωρήθηκε ευρέως ως μια δημόσια ρήξη με τη Μόσχα, δυτικοί διπλωμάτες λένε ότι υποδεικνύει την αυξανόμενη απομόνωση της Ρωσίας, ακόμη και με τους θεωρούμενους συμμάχους της.

Οι περιορισμοί είναι μεγάλοι

Αλλά ενώ η συνάντηση της Πέμπτης παρείχε μια ευκαιρία για δημόσια αντιπαράθεση, έδειξε επίσης τους περιορισμούς του σώματος.

Από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, το σώμα έχει συνεδριάσει τουλάχιστον είκοσι φορές από τότε, ωστόσο δεν μπόρεσε να λάβει καμία σημαντική δράση για την Ουκρανία, καθώς η Ρωσία είναι μόνιμο μέλος με δικαίωμα βέτο.

Πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο, οι διαιρέσεις ήταν βαθιές μεταξύ των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και ορισμένοι πίστευαν ότι ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια συζήτηση σχετικά με τους μελλοντικούς κανόνες εντός του σώματος.

«Τα Ηνωμένα Έθνη βρίσκονται πιθανώς σε σταυροδρόμι και η Ουκρανία θα μπορούσε να αλλάξει το παιχνίδι», δήλωσε ο Γάλλος απεσταλμένος στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, Νικολά ντε Ριβιέρ, στη EURACTIV στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

Ορισμένοι αντιπρόσωποι στη Νέα Υόρκη επανέλαβαν αυτή την εβδομάδα την υποστήριξή τους στο σχέδιο μεταρρύθμισης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά παραδέχθηκαν ότι οποιαδήποτε αλλαγή θα χρειαστεί χρόνια για να διεκπεραιωθεί.

ΠΗΓΗ: EURACTIV