Πολιτική κρίση στο Ιράκ – Οι Σαντριστές κατέλαβαν το κοινοβούλιο

Χιλιάδες οπαδοί του σιίτη πολιτικού ηγέτη με μεγάλη επιρροή Μοκτάντα Σαντρ κατέλαβαν χθες Σάββατο, για ακόμη μια φορά, το κοινοβούλιο του Ιράκ, στο οποίο σκοπεύουν να παραμείνουν μέχρι νεοτέρας, έπειτα από μαζικές κινητοποιήσεις στη χώρα η οποία συνεχίζει να είναι βυθισμένη σε πολιτική κρίση.

Με ιρακινές σημαίες, πορτρέτα του Μοκτάντα Σαντρ ή θρησκευτικών μορφών στα χέρια, εισέβαλαν στο χολ και κατόπιν στο ημικύκλιο, κάνοντας το σήμα της νίκης ή τραβώντας σέλφι, σε ατμόσφαιρα γιορτής, διαπίστωσαν δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου επιτόπου.

Το πολιτικό αδιέξοδο παραμένει απόλυτο στο Ιράκ, όπου ακόμη αναμένεται ο διορισμός νέου προέδρου και νέου πρωθυπουργού, δέκα μήνες μετά τις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2021.

Ο διαμορφωτής των πολιτικών ισορροπιών και συχνά ταραχοποιός της ιρακινής πολιτικής σκηνής Μοκτάντα Σαντρ διεξάγει εκστρατεία μέγιστης πίεσης στους αντιπάλους του, απορρίπτοντας τον υποψήφιό τους για τον θώκο του επικεφαλής της κυβέρνησης.

Τρεις ημέρες αφού κατέλαβαν μια πρώτη φορά το κοινοβούλιο, την Τετάρτη, οι εξεγερμένοι ξεκαθάρισαν ότι η «καθιστική διαμαρτυρία» τους θα διαρκέσει «μέχρι νεοτέρας», με λακωνική ανακοίνωση του Ρεύματος του κ. Σαντρ.

Καθισμένοι στα έδρανα ή στις μοκέτες των διαδρόμων, με τις πλάτες ακουμπισμένες στις κολόνες, ορισμένοι διαδηλωτές σκότωναν την ώρα τους μαγνητοσκοπώντας με τα κινητά τους ή απλά κοιτώντας κάτι σε αυτά, άλλοι έκαναν αέρα με χαρτόνια ή έβγαζαν τα πουκάμισά τους.

Αναστολή των συνεδριάσεων

Ο πρόεδρος του κοινοβουλίου Μοχάμεντ αλ Χαλμπούσι ανακοίνωσε με δελτίο Τύπου που έδωσε χθες στη δημοσιότητα «την αναστολή όλων των συνεδριάσεων του κοινοβουλίου μέχρι νεοτέρας», αξιώνοντας ταυτόχρονα από τους διαδηλωτές να «προστατεύσουν τη δημόσια περιουσία».

Οι διαδηλωτές απορρίπτουν την υποψηφιότητα για το αξίωμα του πρωθυπουργού του Μοχάμεντ Σία αλ Σουντάνι, που θεωρείται προσκείμενος στον πρώην πρωθυπουργό Νούρι αλ Μάλικι, ορκισμένο εχθρό του κ. Σαντρ.

Στους κήπους του κοινοβουλίου, ο Σάταρ αλ Αλιάουι, 47 ετών, είπε πως πήγε να διαδηλώσει εναντίον «μιας κυβέρνησης διεφθαρμένης και ανίκανης», αναφερόμενος στους αντιπάλους του κ. Σαντρ.

«Δεν θέλουμε τον κ. Σουντάνι», επέμεινε ο δημόσιος λειτουργός.

«Ο λαός απορρίπτει τελείως τα κόμματα που κυβέρνησαν επί 18 χρόνια.

»Θα κάνουμε καθιστική διαμαρτυρία κάτω από τη θολωτή στέγη του κοινοβουλίου, θα κοιμηθούμε εδώ», διαβεβαίωσε.

Άλλοτε υπουργός και αυτοδιοικητικός αξιωματούχος, ηλικίας 52 ετών, ο κ. Σουντάνι είναι ο υποψήφιος του Πλαισίου Συνεργασίας, συμμαχίας σιιτικών φιλοϊρανικών παρατάξεων, συμπεριλαμβανομένων αυτής του κ. Μάλικι και αντιπροσώπων των Χασντ αλ Σάαμπι («Δυνάμεων Λαϊκής Κινητοποίησης»), των πρώην παραστρατιωτικών που εντάχθηκαν στον τακτικό στρατό.

Αν και μοιάζει αποφασισμένος να συνεχίσει να πιέζει τους αντιπάλους του, ο κ. Σαντρ έχει αφήσει πάντως στα δικά τους χέρια το καθήκον να σχηματίσουν κυβέρνηση, αφού έδωσε εντολή τον Ιούνιο να παραιτηθούν οι 73 βουλευτές του, κάνοντας μια από τις συνηθισμένες του απρόσμενες αντιστροφές πορείας.

Ως τον περασμένο μήνα, η παράταξή του διέθετε την ισχυρότερη ομάδα στο κοινοβούλιο των 329 εδρών.

Μετά τις εισβολές στο κοινοβούλιο, το Πλαίσιο Συνεργασίας κάλεσε με τη σειρά του «τις λαϊκές μάζες (…) να διαδηλώσουν ειρηνικά για να υπερασπιστούν το κράτος και τη νομιμοποίησή του».

Εκκλήσεις για «αποκλιμάκωση»

Συνολικά, τουλάχιστον εκατό διαδηλωτές και 25 μέλη των δυνάμεων επιβολής της τάξης τραυματίστηκαν χθες Σάββατο, ανακοίνωσε το υπουργείο Υγείας.

Αναφέρθηκαν επεισόδια, με την Αστυνομία να κάνει χρήση δακρυγόνων και τους διαδηλωτές να πετούν πέτρες και άλλα αντικείμενα.

«Η εξελισσόμενη κλιμάκωση είναι βαθιά ανησυχητική», σχολίασε μέσω Twitter η αποστολή αρωγής του ΟΗΕ στο Ιράκ, καλώντας «σε αποκλιμάκωση».

Εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες επίσης κάλεσε όλα τα μέρη να «αποκλιμακώσουν την κατάσταση».

«Ο Γενικός Γραμματέας παροτρύνει όλα τα μέρη να ξεπεράσουν τις διαφορές τους και να σχηματίσουν, μέσω ειρηνικού διαλόγου χωρίς αποκλεισμούς, αποτελεσματική κυβέρνηση (…) χωρίς καθυστέρηση», σύμφωνα με ανακοίνωση του.

Οι εκκλήσεις για διάλογο διαδέχονταν η μια την άλλη και από Ιρακινούς πολιτικούς.

Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του ο πρωθυπουργός Μουστάφα αλ Κάντιμι, ο οποίος χειρίζεται τις τρέχουσες υποθέσεις, κάλεσε τις πολιτικές παρατάξεις «να καθίσουν για να διαπραγματευτούν και να συνεννοηθούν».

Ο Χάντι αλ Αμέρι, ο οποίος ηγείται μιας φράξιας των Χασντ αλ Σάαμπι, επίσης κάλεσε το Ρεύμα του Σαντρ και το Πλαίσιο Συνεργασίας να επιλέξουν «την αυτοσυγκράτηση (…), τον διάλογο και τις εποικοδομητικές συζητήσεις για να ξεπεραστούν οι διαφωνίες».

Τη νύχτα της Παρασκευής προς Σάββατο, οπαδοί του Μοκτάντα Σαντρ στη Βαγδάτη εισέβαλαν και προκάλεσαν ζημιές στα γραφεία του κόμματος Ντάουα του κ. Μάλικι, καθώς και στα γραφεία του Ρεύματος Χίκμα του σιίτη πολιτικού Άμαρ αλ Χακίμ, που ανήκει στο Πλαίσιο Συνεργασίας, σύμφωνα με πηγή προσκείμενη στις δυνάμεις ασφαλείας.

«Το Ρεύμα του Σαντρ έχει πρόβλημα με την ιδέα ότι είναι το Πλαίσιο Συνεργασίας αυτό που θα σχηματίσει κυβέρνηση.

»Αν δεν είναι (σ.σ.: υποψήφιος πρωθυπουργός) ο κ. Σουντάνι, αν ονομαστεί δεύτερος ή τρίτος υποψήφιος, μπορούμε να περιμένουμε επίσης ενστάσεις», στηλίτευε πρόσφατα σε συνέντευξή του στην αραβική υπηρεσία του BBC ο κ. Χακίμ.