Ο καθηγητής Φαραντούρης λέει τι θα γίνει έτσι κι αν μας «κόψει» η Ρωσία το φυσικό αέριο

«Η Ελλάδα είναι εξαρτημένη κατά 50% από το ρωσικό φυσικό αέριο, και ενδεχόμενη διακοπή της παροχής θα ήταν μια εξαιρετικά δυσάρεστη εξέλιξη η οποία δεν θα μείνει χωρίς ισχυρούς κραδασμούς για την κοινωνία και την οικονομία», τόνισε ο καθηγητής της Ευρωπαϊκής Έδρας «Jean Monnet» και καθηγητής Δικαίου της Ενέργειας στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Νίκος Φαραντούρης, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Σε ρυθμούς επικαιρότητας» με τον Αλφόνσο Βιτάλη, αναφορικά με το τελεσίγραφο Πούτιν προς τις ευρωπαϊκές χώρες για τον τρόπο πληρωμής.

«Θα πρέπει να βρεθεί λύση και υπάρχουν έξυπνοι νομικοί τρόποι δια των οποίων θα μπορούσε να γίνει πληρωμή, χωρίς να θεωρηθεί ότι παρακάμπτονται οι οικονομικές κυρώσεις.

»Θα πρέπει να εξαντληθεί το νομικό οπλοστάσιο και το πολιτικό απόθεμα διαπραγμάτευσης, αλλά η διακοπή της παροχής δεν θα πρέπει να γίνει», ξεκαθάρισε.

Αναφορικά με την επάρκεια και τα αποθέματα στη χώρα μας, είπε ότι υπάρχει η Ρεβυθούσα που είναι τερματικός σταθμός υποδοχής υγροποιημένου αερίου, άρα υπάρχει η εναλλακτική προμήθειας από τη θάλασσα, ενώ «θα μπορούσαμε να προμηθευτούμε περισσότερες ποσότητες και από το Αζέρικο αέριο».

«Αλλά δεν διαθέτουμε αποθηκευτικούς χώρους.

»Η επάρκεια, η αποθηκευτική δυνατότητα της χώρας είναι πεπερασμένη δεν μπορούμε για μήνες να αποθηκεύσουμε αέριο.

»Στη γειτονική μας Βουλγαρία στην οποία διεκόπη η παροχή, διαθέτει υπόγειες αποθήκες τις οποίες φρόντισε να τις γεμίσει τους προηγούμενους μήνες και έχει και πυρηνικά.

»Η Ελλάδα πρέπει να εξαντλήσει όλα τα νομικά της όπλα και τα επιχειρήματα και να φερθεί με έξυπνο τρόπο, επιστρατεύοντας κάθε δυνατό μηχανισμό για να συνεχιστεί η παροχή ενέργειας», διευκρίνισε.

Ερωτηθείς για το τελεσίγραφο της Μόσχας, ο κ. Φαραντούρης αντέτεινε ότι οι πληρωμές δεν γίνονται σε ρούβλια όπως ακούγεται συχνά, αλλά πρόκειται για έναν πολύ πιο περίπλοκο και πολύ πιο πονηρό τρόπο με τον οποίο προτείνεται να γίνει η πληρωμή του φυσικού αερίου.

«Το διάταγμα Πούτιν προβλέπει ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα συνεχίσουν να πληρώνουν στο νόμισμα της σύμβασης που έχουν, δηλαδή σε ευρώ, στην Gazprom Bank, στην ίδια ρωσική τράπεζα που πλήρωναν και πριν, η οποία εξαιρείται από τις οικονομικές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία.

»Παράλληλα θα ανοίξουν έναν λογαριασμό στην ίδια τράπεζα δια του οποίου τα ευρώ που θα στέλνουν θα μετατρέπονται σε ρούβλια».

«Άρα το πρόβλημα δεν είναι ότι θα πρέπει να αναζητήσουν οι ευρωπαϊκές εταιρείες ρούβλια για να πληρώσουν το φυσικό αέριο όπως συνήθως λέγεται.

»Θα συνεχίσουν να πληρώνουν με ευρώ, απλά θα υπάρχει ένας εσωτερικός μηχανισμός που θα μετατρέπει τα ευρώ σε ρούβλια», ανέφερε.

«Δηλαδή η Ελλάδα θα πληρώσει σε ευρώ στις 20 Μαΐου, τα οποία θα μετατραπούν σε ρούβλια.

»Αυτός ο μηχανισμός για τις ευρωπαϊκές εταιρείες δεν συνεπάγεται ούτε επιπλέον κόστος, ούτε κάποια επιπλέον οικονομική υποχρέωση», δήλωσε, σημειώνοντας ότι το πρόβλημα προκύπτει από την τοποθέτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία «έχει δηλώσει ότι με τον τρόπο αυτό πληρωμής, τα κράτη μέλη, οι εταιρείες βασικά, ουσιαστικά θα συμβάλλουν στην παραβίαση, στην παράκαμψη των οικονομικών κυρώσεων».

«Κυκλοφορεί και ένα αμφίσημο non paper από την Κομισιόν, το οποίο αντανακλά το πόσο διχασμένη είναι η Ευρώπη και τα κράτη-μέλη σε σχέση με τα επόμενα βήματα και τα διλήμματα.

»Υπάρχουν χώρες που δεν συζητούν καν το ενδεχόμενο διακοπής της παροχής, υπάρχουν χώρες που είναι εξαιρετικά εξαρτημένες από το ρωσικό φυσικό αέριο, υπάρχουν χώρες άλλες λιγότερο εξαρτημένες ή αδιάφορες.

»Και βεβαίως υπάρχουν από πίσω εταιρείες οι οποίες είναι αυτές που παίρνουν την απόφαση και ναι μεν υπάρχουν κρατικά ελεγχόμενες εταιρείες όπως η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου στη χώρα μας, υπάρχουν όμως και αμιγώς ιδιωτικές εταιρείες οι οποίες θέλουν να προχωρήσουν τις δουλειές τους και να μην χάσουν τις αγορές τους», πρόσθεσε.

«Άρα υπάρχει ένα μπρα ντε φερ και οικονομικό αλλά και πολιτικό.

»Από τη μια η Ρωσία λέει ότι με τον τρόπο αυτό θέλει να εξυπηρετήσει τις πληρωμές, ταυτόχρονα ενισχύει και τα συναλλαγματικά της αποθέματα και ενισχύει και το ρούβλι, και ταυτόχρονα από την άλλη πλευρά, η Κομισιόν δίνει οδηγίες στα κράτη μέλη και κατ’ επέκταση και στις εταιρείες ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος να κατηγορηθούν ότι παραβιάζουν τις κυρώσεις», υπογράμμισε ο κ. Φαραντούρης.

«Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στη Γερμανία, η οποία θα πρέπει να προχωρήσει σε πληρωμές και να συμμετάσχει σε αυτόν τον μηχανισμό, είτε να μην συμμετάσχει με το ενδεχόμενο διακοπής της παροχής.

»Ήδη ορισμένες ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν εκφράσει την πρόθεση τους να πληρώσουν με τον συγκεκριμένο τρόπο.

»Θα δούμε τι θα γίνει, στην Ελλάδα προφανώς υπάρχουν σημαντικά διλήμματα, ενδεχομένως μπορεί να υπάρξει μια κοινή θέση για το τι πρέπει να γίνει στις Βρυξέλλες», επισήμανε.

Ωστόσο, ο καθηγητής εξέφρασε την απαισιοδοξία του «για το πόσο στιβαρές θέσεις μπορούν να πάρουν οι Βρυξέλλες σε ζητήματα εξωτερικής ενεργειακής πολιτικής», λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «από τον Σεπτέμβριο χαΐρι δεν είδαμε», καθώς «στα θέματα της ενέργειας η ΕΕ παραμένει διχασμένη διότι είναι τελείως ετερόκλητο το τοπίο».