Πάνω από το κεφάλι του Ταγίπ Ερντογάν, που περνά ίσως την δυσκολότερη στιγμή της καριέρας του, αφού μέρα με την ημέρα αποκαλύπτεται ο βασικός ρόλος του με την στήριξη των φονιάδων του Ισλαμικού Κράτους, πλανάται πάντα το φάντασμα του Αντνάν Μεντερές.
Από την πρώτη ημέρα που εκλέχθηκε οι αντίπαλοί του συχνά πυκνά αναφερόντουσαν στον νέο… Μεντερές.
Ή αν το θέλετε διαφορετικά υπήρξε κι άλλος… “Ερντογάν”, πριν τον Ταγίπ Ερντογάν, και κρεμάστηκε από τον στρατό στις 17 Σεπτεμβρίου 1961.
Μεντερές: Ο πρώτος ισλαμιστής Πρωθυπουργός της Τουρκίας
Το 1950 ο Αντάν Μεντερές, κέρδισε τις εκλογές και έγινε ο πρώτος Πρωθυπουργός της Τουρκίας που προερχόταν από το κόμμα του Κεμάλ Ατατούρκ.
Είχε γεννηθεί στο Κοτσαρλί το 1899, με ρίζες από τους Τατάρους της Κριμαίας, και η εκλογή του αποτέλεσε μια έκπληξη στην τουρκική πολιτική σκηνή.
Κέρδισε ξανά τις εκλογές το 1954 και το 1957 και το όνομά του συνδέθηκε με την ραγδαία οικονομική ανάπτυξη της Τουρκίας (όπως και ο Ερντογάν) που οφειλόταν κυρίως στο ζεστό χρήμα από το σχέδιο Μάρσαλ.
Για εμάς τους Έλληνες είναι ο Πρωθυπουργός – δολοφόνος που έδωσε τις εντολές για να ξερίζωσε τους Έλληνες της Πόλης με το ιστορικό πογκρόμ των Ρωμιών.
Για τους Τούρκους ήταν ο ήρωας αφού η εκδίωξη των Ελλήνων που έλεγχαν τον βασικό κορμό της οικονομίας υπήρχε άπλετος χώρος να μπουν στο επιχειρείν οι ίδιοι.
Όμως για τους Κεμαλιστές ο Μεντερές ήταν ο ισλαμιστής πρωθυπουργός που ξερίζωνε σιγά σιγά τις αρχές που είχε καθορίσει ο Κεμάλ Ατατούρκ για την Τουρκία.
Άνοδος του ισλαμισμού
Ο μεντερές εκλεγμένος κυρίως από τις ψήφους των αγροτών, παραδοσιακών μουσουλμάνων ψηφοφόρων, όπως και ο Ερντογάν άρχισε να χαλαρώνει τις απαγορεύσεις που ίσχυαν μέχρι τότε για την θρησκεία.
Άνοιξε εκατοντάδες τζαμιά, που παρέμεναν κλειστά με εντολή του Κεμάλ Ατατούρκ.
Παρά το γεγονός ότι ήταν φιλοδυτικός, έστρεφε το ενδιαφέρον του στην Ανατολή, καλλιεργώντας επαφές με τις χώρες της Μέσης Ανατολής, όπως και ο Ερντογάν.
Επέτρεψε ξανά, να λένε στα αραβικά, το κάλεσμα στα τζαμιά.
Το είχε απαγορεύσει ο Κεμάλ Ατατούρκ, όπως επίσης είχε αλλάξει το αλφάβητο στα λατινικά, για να κόψει τους δεσμούς με το αραβικό στοιχείο που ήταν πολύ έντονο.
Όμως κάποια στιγμή προχώρησε ακόμη περισσότερο.
Σε ομιλία του στην Βουλή είχε τονίσει πως αν θέλουν οι βουλευτές μπορούν να προτείνουν την επιστροφή στο… Χαλιφάτο!
Η τελευταία του απόφαση ήταν η δημιουργία μιας επιτροπής, από βουλευτές του κόμματός του μόνο, που θα μπορούσαν να ασκούν διώξεις και να βγάζουν δικαστικές αποφάσεις, καταπατώντας την αρχή του Συντάγματος για διαχωρισμό των εξουσιών.
Φυσικά πίσω από αυτήν την κίνηση έβλεπαν τον κίνδυνο της επιβολής της Σαρίας.
Το τέλος
Στις 27 Μαίου 1960 37 νέοι στρατιωτικοί επέβαλαν χούντα και οδήγησαν τον Μεντερές στο στρατοδικείο και στην συνέχεια στην αγχόνη τον πρώην Πρωθυπουργό κατηγορώντας τον για τον διωγμό… Ελλήνων της Πόλης.
Φυσικά κανείς δεν το πίστεψε, ούτε στην Τουρκία ούτε στο εξωτερικό.