Jerusalem Post: Παρά την οργή στο Ισραήλ για την Τουρκία η ομηρεία των Όακνιν θα μπορούσε να φέρει τις χώρες πιο κοντά

Ο πρόεδρος του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτσογκ, ευχαρίστησε τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, για την απελευθέρωση των δύο Ισραηλινών τουριστών την Πέμπτη. Στο τηλεφώνημα εκφράστηκε η ελπίδα για θερμότερες διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.

Το τηλεφώνημα έρχεται μετά από περισσότερο από μια δεκαετία εντάσεων μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας.

Ο Χέρτσογκ ευχαρίστησε τηλεφωνικά τον Ερντογάν «για την προσωπική του συμμετοχή και συνεισφορά» στην απελευθέρωση της Ναταλί και του Μόρντι Όακνιν.

Ο Ερντογάν «τόνισε τη σημασία που αποδίδει στις σχέσεις με το Ισραήλ, οι οποίες, όπως είπε, έχουν καίρια σημασία για την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ασφάλεια της Μέσης Ανατολής», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Χέρτσογκ.

Ο Χέρτζογκ «χαιρέτισε την επιθυμία Τουρκίας και Ισραήλ να διεξαγάγουν συνολικό διάλογο για διμερή και περιφερειακά ζητήματα που σχετίζονται με την περιφερειακή ειρήνη».

Η τουρκική ανακοίνωση για την τηλεφωνική επικοινωνία δεν ανέφερε καθόλου τους Ισραηλινούς τουρίστες που πιάστηκαν όμηροι από το καθεστώς Ερντογάν, αλλά κατά τα άλλα ήταν παρόμοια με τη δήλωση του Ισραήλ.

Ο Ερντογάν πρόσθεσε ότι «οι διαφορές απόψεων μπορούν να ελαχιστοποιηθούν εάν ενεργηθούν με αμοιβαία κατανόηση τόσο σε διμερή όσο και σε περιφερειακά ζητήματα».

Όπως γράφει η Jerusalem Post, αυτή την εβδομάδα, ο ανώτερος σύμβουλος του Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, ενεπλάκη στην υπόθεση των Ναταλί και Μόρντι Όακνιν, οι οποίοι συνελήφθησαν επειδή φωτογράφισαν το σπίτι του Ερντογάν από έναν τηλεοπτικό πύργο στην Κωνσταντινούπολη και κατηγορήθηκαν για κατασκοπεία.

Ωστόσο, μετά από εντατικές παρεμβάσεις από τον υπουργό Εξωτερικών, το Γραφείο του Πρωθυπουργού και τον Χέρτσογκ, συμπεριλαμβανομένων των κλήσεων προς τον Καλίν, ενημερώθηκε τελικά τη νύχτα της Τετάρτης η Επιτετραμμένη του Ισραήλ στην Τουρκία, Ίριτ Λίλιαν, ότι επετράπη στους Όακνιν να επιστρέψουν στο Ισραήλ.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της δοκιμασίας των εννέα ημερών, υπήρχαν ανησυχίες ότι το ζευγάρι, που είναι οδηγοί λεωφορείων, κρατούνταν για να ζητήσουν οι Τούρκοι κάποιο αντάλλαγμα από το Ισραήλ, λόγω και των κακών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών για πάνω από μια δεκαετία.

Τελικά, το περιστατικό ήταν «καφκικό», ένα λάθος των τοπικών Αρχών στην Κωνσταντινούπολη, όπως το χαρακτήρισε μια διπλωματική πηγή, και το Ισραήλ δεν κλήθηκε να πληρώσει τίμημα.

Αλλά ο Ερντογάν μπορεί να καταλήξει να πάρει κάτι από το Ισραήλ: καλύτερες σχέσεις.

Αυτό προκύπτει, παρά το γεγονός ότι η φυλάκιση των Όακνιν καλύπτεται σχεδόν όμοια από τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ως η άδικη ιδιοτροπία ενός αυταρχικού καθεστώτος και γίνονται εκτεταμένες εκκλήσεις στις ειδήσεις και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προς τους Ισραηλινούς να σταματήσουν να επισκέπτονται την Τουρκία ως τουρίστες.

Σε ένα κουρείο στην αγορά Machaneh Yehudah της Ιερουσαλήμ την Πέμπτη, ένας κουρέας είπε:

«Ίσως θα έπρεπε να τους κρατήσουν υπό κράτηση για λίγες μέρες ακόμα, τότε οι άνθρωποι θα μάθουν να μην πηγαίνουν στην Κωνσταντινούπολη».

Ένας άλλος απάντησε: «Δεν θα πετάξω καν μέσω της Κωνσταντινούπολης, πιθανότατα θα μας συλλάβουν».

Ωστόσο, ο Χέρτσογκ, ο πρωθυπουργός Ναφτάλι Μπένετ και ο υπουργός Εξωτερικών Γιάιρ Λαπίντ τόνισαν την ευγνωμοσύνη τους στον Ερντογάν και διπλωματική πηγή υπέθεσε ότι η επαφή μεταξύ Ισραηλινών και Τούρκων αξιωματούχων θα μπορούσε να αναζωπυρώσει τους δεσμούς μεταξύ των χωρών, επισημαίνει η Jerusalem Post.

Οι κακές σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας χρονολογούνται από το 2008, όταν το Ισραήλ ξεκίνησε την Επιχείρηση Cast Lead δύο ημέρες αφότου ο Ερντογάν συναντήθηκε με τον τότε πρωθυπουργό Εχούντ Ολμέρτ, φέρνοντας σε δύσκολη θέση τον τελευταίο, ο οποίος δεν ήθελε να θεωρείται συνένοχος.

Το ναδίρ ήρθε το 2010, όταν η ισλαμιστική ΜΚΟ IHH (Ίδρυμα Ανθρωπιστικής Βοήθειας), που συνδέεται με τον Ερντογάν έστειλε το πλοίο «Mavi Marmara» για να σπάσει τον ναυτικό αποκλεισμό του Ισραηλινού Στρατού στη Γάζα, εξοπλίζοντας μερικούς από τους επιβαίνοντες.

Καταδρομείς του ισραηλινού Ναυτικού σταμάτησαν το πλοίο, δέχθηκαν επίθεση από μέλη της «IHH» που επέβαιναν και σκότωσαν εννέα από αυτούς.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας που ακολούθησε, το Ισραήλ και η Τουρκία διατήρησαν διπλωματικές σχέσεις, ακόμη και επανεγκατάσταση πρεσβευτών το 2016, αλλά με τα χρόνια, ο Ερντογάν προσέφερε καταφύγιο σε τρομοκράτες της Χαμάς, υποστήριξε αποσταθεροποιητικές δραστηριότητες στην ανατολική Ιερουσαλήμ και κατηγόρησε το Ισραήλ για σκόπιμη δολοφονία Παλαιστίνιων παιδιών.

Το 2018, η Τουρκία απέλασε τον Ισραηλινό πρεσβευτή Eitan Na’eh –τώρα απεσταλμένο του Ισραήλ στο Μπαχρέιν– σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την απάντηση του IDF στις παλαιστινιακές εξεγέρσεις στα σύνορα της Γάζας, και το Ισραήλ απάντησε με τον ίδιο τρόπο.

Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ έχει αναπτύξει στενούς δεσμούς με την Ελλάδα και την Κύπρο, τους ιστορικούς αντιπάλους της Τουρκίας, με έμφαση στους ενεργειακούς και αμυντικούς δεσμούς, επισημαίνει η Jerusalem Post.

Το Ισραήλ, η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν συνεργαστεί για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου και τα τουρκικά πολεμικά πλοία έχουν προειδοποιήσει ισραηλινά πλοία να βγουν από τα κυπριακά ύδατα.

Η Τουρκία έχει διεκδικήσει τμήματα της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Ελλάδας και το Ισραήλ εξέδωσε μια σπάνια δήλωση που πήρε το μέρος της Ελλάδας στη διαμάχη.

Πιο πρόσφατα, όμως, ο Ερντογάν προσπάθησε να κάνει προτάσεις προς το Ισραήλ, κάτι που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένας τρόπος για την Τουρκία να ασχοληθεί με τις εξελίξεις του φυσικού αερίου στην περιοχή ή μια γέφυρα για να επιδιορθώσει τις κακές σχέσεις μεταξύ του Τούρκου προέδρου και του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο οποίος αποκάλεσε τον Ερντογάν «αυταρχικό» που «πρέπει να πληρώσει ένα τίμημα» σε μια συνέντευξη στους New York Times πέρυσι.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, ο Ερντογάν αναφέρθηκε ότι επέλεξε τον Ουφούκ Ουλούτας, 40 ετών, έναν φιλοπαλαιστίνιο ακαδημαϊκό που σπούδασε στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο, για πρεσβευτή του στο Ισραήλ, αν και δεν επέδωσε ποτέ διαπιστευτήρια στην Ιερουσαλήμ.

Αμέσως μετά, ο Ερντογάν είπε σε συνέντευξη Τύπου ότι «η καρδιά μας επιθυμεί να προχωρήσουμε τις σχέσεις μας με το [Ισραήλ] σε ένα καλύτερο σημείο» και ότι η ανταλλαγή πληροφοριών ήταν πάντα ανέπαφη, αλλά ότι «έχουμε κάποιες δυσκολίες με τους ανθρώπους στη κορυφή» και η Άγκυρα «δεν μπορεί να δεχτεί τη στάση του Ισραήλ απέναντι στα παλαιστινιακά εδάφη».

Τον Ιούλιο, ο Χέρτσογκ και ο Ερντογάν είχαν μια τηλεφωνική επικοινωνία διάρκειας 40 λεπτών, η πρώτη μεταξύ προέδρων των δύο χωρών εδώ και χρόνια.

«Οι εκρηκτικές εκφράσεις ευγνωμοσύνης της κυβέρνησης προς τον Ερντογάν και η κλήση με τον Χέρτσογκ, να προωθήσει έναν “ολοκληρωμένο διάλογο” μεταξύ των χωρών υποδηλώνει ότι, παρά τη λαϊκή οργή στο Ισραήλ για την Τουρκία για την υπόθεση Όακνιν, θα μπορούσε να καταλήξει να φέρει τις χώρες πιο κοντά», καταλήγει το άρθρο της Jerusalem Post που υπογράφει η Λαχάβ Χαρκόβ.