Ο Σεμπάστιαν Κουρτς δεν έχει τελειώσει. Μετά την ξαφνική παραίτησή του το Σάββατο το βράδυ μετά από καταγγελίες για διαφθορά, έγινε γρήγορα σαφές ότι ο πρώην καγκελάριος της Αυστρίας δεν έχει σκοπό να οδηγήσει την καριέρα του σε… δύση, σε μεγάλο βαθμό επειδή δεν είναι ακόμη σαφές αν οι ψηφοφόροι το θέλουν πραγματικά.
Αν και η κίνηση του Κουρτς ήταν έκπληξη αφού επέμενε για μέρες ότι δεν θα παραιτηθεί, είχε μια «αίσθηση τακτικής», όπως αναφέρει το Politico.
Η άλλη επιλογή του ήταν να αντιμετωπίσει ψήφο εμπιστοσύνης στο κοινοβούλιο την Τρίτη που σίγουρα θα χάσει, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις, με το κόμμα του να γίνεται πιθανώς αντιπολίτευση.
Πέρα από τα προφανή μειονεκτήματα σε αυτό το σενάριο, υπήρχε μια άλλη σκέψη: Ένας κυβερνητικός συνασπισμός αποτελούμενος από τους ορκισμένους πολιτικούς εχθρούς του Κουρτς θα είχε την ελευθερία να ερευνήσει κάθε γωνιά της περίπλοκης πολιτικής μηχανής που έχει κατασκευάσει τα τελευταία χρόνια.
Το «σύστημα Κουρτς»
Όχι μόνο αυτό, μια νέα κυβέρνηση δεν θα είχε χάσει χρόνο για να πάρει ένα τσεκούρι στο σύστημα Κουρτς.
Από τότε που έγινε για πρώτη φορά καγκελάριος το 2017, έχει τοποθετήσει συμμάχους σε κάθε βασικό θεσμό της χώρας, από τον ισχυρό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό έως το συνταγματικό δικαστήριο. Η αραίωση αυτής της επιρροής θα ήταν η πρώτη προτεραιότητα για έναν συνασπισμό των αντιπάλων του.
Αυτή η πραγματικότητα εξηγεί πολύ την ξαφνική αλλαγή στάσης του Κουρτς.
Μόλις οι Πράσινοι, ο μικρότερος συνεργάτης του Λαϊκού του Κόμματος στον κυβερνητικό συνασπισμό, κατέστησαν σαφές την Πέμπτη, μια μέρα αφότου η αστυνομία εισέβαλε στο γραφείο της καγκελαρίου, ότι δεν πρόκειται να τον υποστηρίξουν άλλο, ο Κουρτς δεν είχε άλλη επιλογή παρά να «τραβήξει το… καλώδιο».
Το ερώτημα είναι πώς θα πορευτεί. Σχεδιάζει να παραμείνει ο ηγέτης του κόμματός του και να πάρει τον έλεγχο της ισχυρής κοινοβουλευτικής ομάδας του.
Ανεξάρτητα από τις μεθόδους του, υπάρχει μικρή ερώτηση ότι ο κ. Κουρτς «ανέστησε» το κεντροδεξιό κόμμα του, κάτι που είναι ένας μεγάλος λόγος που οι πιστοί του κόμματος στάθηκαν δίπλα του.
Αυτή η αφοσίωση έχει τροφοδοτήσει τις εικασίες ότι θα παραμείνει καγκελάριος σε όλα εκτός από το όνομα.
Ο «ευγενούς καταγωγής» Σάλενμπεργκ
Πράγματι, στα χαρτιά, ο διάδοχός του, ο υπουργός Εξωτερικών Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ, φαίνεται να είναι πραγματικός έμπιστός του.
Διπλωμάτης καριέρας, εργάστηκε ως βασικός σύμβουλος του Κουρτς αφού ο τελευταίος έγινε υπουργός Εξωτερικών το 2013 και παρέμεινε στενός σύμμαχος.
Ωστόσο, το είδος της δύναμης που θα απολαμβάνει ο κ. Σάλενμπεργκ ως καγκελάριος μπορεί να κλονίσει την εμπιστοσύνη.
Επιπλέον, ο Σάλενμπεργκ, ένας αριστοκράτης του οποίου οι πρόγονοι ήταν εξέχοντες Αυστριακοί ευγενείς στον στρατό και την κυβέρνηση που πήγαιναν πίσω αιώνες, γνωρίζει ένα ή δύο πράγματα για την πολιτική και την άσκηση εξουσίας.
Λίγοι είχαν ακούσει ποτέ για τον «ευγενή» διπλωμάτη όταν ορίστηκε προσωρινός υπουργός Εξωτερικών πριν από δύο χρόνια-και τώρα πρόκειται να ανέβει στο σημαντικότερο πολιτικό γραφείο της χώρας του.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα, μετά τις ειδήσεις για τις κατηγορίες διαφθοράς εναντίον του Κουρτς, ο Σάλενμπεργκ υπέγραψε μια επιστολή μαζί με άλλα μέλη του υπουργικού συμβουλίου του Λαϊκού Κόμματος, επιμένοντας ότι ο συνασπισμός θα μπορούσε να προχωρήσει μόνο «αν ο Σεμπάστιαν Κουρτς βρίσκεται στην κορυφή».
Ο χρόνος θα δείξει αν η απόφασή του να αποδεχτεί τη θέση του καγκελαρίου παρά τη δέσμευση αυτή είναι απόδειξη βαθιάς πίστης στον κ. Κουρτς ή ότι αναγνωρίζει μια καλή ευκαιρία όταν τη δει.
«Αθώος μέχρι να αποδείξεως του εναντίου»
Μια πιο άμεση απειλή για το μέλλον του Κουρτς στην πολιτική από το να κρατάει μακριά τους φιλόδοξους αντιπάλους είναι η ίδια η έρευνα διαφθοράς.
Κατηγορείται για την οργάνωση μιας συνωμοσίας για πληρωμένες δημοσκοπήσεις και δημοσιογράφους για τη δημοσίευση ψευδών πληροφοριών που εξυπηρετούσαν την πολιτική ατζέντα του, ξεκινώντας όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών το 2016, όταν αυτός και οι σύμμαχοί του σχεδίαζαν ήσυχα να αναλάβουν την καγκελαρία.
Δεν έχει κατηγορηθεί ακόμη, πολύ περισσότερο δεν έχει δοκιμαστεί, υποδηλώνοντας ότι η νομική διαδικασία θα μπορούσε να πάρει χρόνια για να ολοκληρωθεί.
Η μέχρι τώρα στρατηγική του Κουρτς – να θεωρηθεί ως θύμα υπερβολικής ζήλιας εισαγγελέων (που απηχεί το θέμα του «κυνηγιού μαγισσών» του Ντόναλντ Τραμπ) και να δηλώσει την αθωότητά του – δεν έχει αντηχήσει πέρα από την βασική του βάση.
Ούτε η επανειλημμένη επιμονή του κ. Κουρτς πρέπει να θεωρείται «αθώος μέχρι να αποδείξεως του εναντίου».
Ενώ αυτό προφανώς συμβαίνει με μια αυστηρά νομική έννοια, η πολιτική σφαίρα, όπως γνωρίζει ο Κουρτς πολύ καλά, λειτουργεί με διαφορετικό σύνολο κανόνων από ένα δικαστήριο.
Πρόβλημα τα μηνύματα
Οι ανταλλαγές μηνυμάτων κειμένου που αποκαλύφθηκαν από τους ερευνητές, την αλήθεια των οποίων έχει αναγνωρίσει ο Σεμπάστιαν Κουρτς, μπορεί να μην τον οδηγήσουν στη φυλακή, αλλά θα αποτελούν καταδίκη για τον ίδιο.
Ακόμη περισσότερο αν σκεφτεί κανείς ότι ο Κουρτς πούλησε τον εαυτό του στους ψηφοφόρους ως ένας καλός που θα έβαζε τέλος στις πελατειακές σχέσεις και τις παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις που χαρακτηρίζουν την αυστριακή πολιτική.
Σε μια από τις ανταλλαγές που δημοσιεύθηκαν τις τελευταίες ημέρες, ο κ. Κουρτς ρωτά έναν έμπιστο αν υπάρχει τρόπος να σταματήσει ένα σχέδιο χρηματοδότησης περισσότερης φροντίδας μετά το σχολείο για οικογένειες.
Εκείνη την εποχή, το κόμμα του ήταν ο κατώτερος εταίρος στην κυβέρνηση των Σοσιαλδημοκρατών.
Η ομάδα του Κουρτς είχε σχεδιάσει ένα σχέδιο για να αναγκάσει τον επικεφαλής του κόμματός του να παραιτηθεί, ώστε να μπορεί να ζητήσει πρόωρες εκλογές (τις οποίες περίμενε να κερδίσει) και να γίνει καγκελάριος.
Αλλά έπρεπε να θέσει σε εφαρμογή αυτό το σχέδιο και τώρα ανησυχούσε ότι η βοήθεια για τη φροντίδα των παιδιών, η οποία υποστηρίχθηκε από τον επικεφαλής του κόμματός του, θα αποδειχθεί δημοφιλής στο κοινό και θα θέσει σε κίνδυνο τη δική του αναζήτηση της καγκελαρίας.
«Αυτό δεν είναι καθόλου καλό !!!» έγραψε ο Κουρτς σε έναν συνάδελφο απογοητευμένος, ρωτώντας τι θα μπορούσαν να κάνουν για να το σταματήσουν.
Τελικά, η προσπάθεια διακοπής του προγράμματος απέτυχε.
Αλλά μέσα σε ένα χρόνο, ο Κουρτς κατάφερε να γίνει καγκελάριος ούτως ή άλλως.
Το αν αυτή η νίκη ήρθε ως αποτέλεσμα της υποτιθέμενης προσπάθειας της εκστρατείας Κουρτς να παραποιήσει τις δημοσκοπήσεις και να πληρώσει τους δημοσιογράφους, θα αποτελέσει αντικείμενο συνεχούς συζήτησης.
Ποινικό ή όχι, οι ανταλλαγές μηνυμάτων κειμένου εκθέτουν την τάση του Κουρτς να παίζει με τους δικούς του κανόνες.
Μια άλλη κρυφή εσωτερική επικοινωνία μεταξύ του κ. Κουρτς και στενών βοηθών του που κυκλοφόρησαν νωρίτερα φέτος, άφησε να εννοηθεί η τακτική που το κόμμα του ήταν πρόθυμο να χρησιμοποιήσει.
Οι τελευταίες αποκαλύψεις προχωρούν ακόμη περισσότερο υποδεικνύοντας τον Κουρτς ως τον εγκέφαλο.
Ωστόσο, η κριτική επιτροπή δεν έχει αποφασίσει για το αν οι Αυστριακοί θα νοιαστούν τελικά, ειδικά αν οι έρευνες συνεχιστούν, κάτι που φαίνεται πιθανό.
Ο κ. Κουρτς είναι μακράν ο πιο δημοφιλής πολιτικός της γενιάς του και το ιστορικό της πολιτικής του θεωρείται θετικό από μεγάλο μέρος της χώρας. Επιπλέον, η αντιπολίτευση είναι αδύναμη.
Ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα κάθε καλού πολιτικού είναι η ικανότητα να κάνει τους ψηφοφόρους να ξεχάσουν το αρνητικό.
Εάν το σκάνδαλο Κουρτς έχει αποδείξει κάτι μέχρι τώρα, είναι ότι ο νεαρός Αυστριακός είναι έτοιμος να κάνει τα πάντα για να τους βοηθήσει.