«Ανάσα» στην ενεργειακή κρίση της Ευρώπης έδωσαν οι χθεσινές δηλώσεις του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος σημείωσε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να σταθεροποιήσει τις παγκόσμιες αγορές ενέργειας αυξάνοντας τις προμήθειες.
Οι δηλώσεις αυτές, από κοινού με τη δήλωση της Αμερικανίδας υπουργού Ενέργειας Τζένιφερ Γκράνχολμ, ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να απελευθερώσει αργό πετρέλαιο από το στρατηγικό της απόθεμα πετρελαίου, οδήγησαν στην υποχώρηση των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Ως εκ τούτου, τα ευρωπαϊκά συμβόλαια φυσικού αερίου για παράδοση τον Νοέμβριο μειώθηκαν κατά 23%, στα 91 ευρώ τη μεγαβατώρα, κάτω δηλαδή από την εκτίναξη των τιμών την Τετάρτη.
Οι τιμές αυτές, ωστόσο, εξακολουθούν να είναι πάνω από τα 18 ευρώ με τα οποία διαπραγματεύονταν πριν από έξι μήνες.
Τι πιστεύουν όμως οι αναλυτές ότι σημαίνει η κίνηση του Ρώσου προέδρου;
Ότι η Ευρώπη είναι τώρα σε μεγάλο βαθμό στο έλεος της Ρωσίας, όσον αφορά την ενέργεια.
Στο έλεος της Ρωσίας η Ευρώπη
Σύμφωνα με τους αναλυτές της αγοράς, η κίνηση δείχνει ότι η Ευρώπη γίνεται όλο και πιο ευάλωτη απέναντι στη Ρωσία, η οποία περιμένει τη Γερμανία να πιστοποιήσει τον αμφιλεγόμενο αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2 που συνδέει τις βόρειες ακτές της Ρωσίας και της Γερμανίας και θα φέρει περισσότερο ρωσικό αέριο στην Ευρώπη μέσω της Βαλτικής Θάλασσας.
Ο αγωγός αξίας 11 δισ. δολαρίων έχει πλέον ολοκληρωθεί, παρά την ενόχληση των ΗΠΑ που έχουν αντιταχθεί στο έργο, υποστηρίζοντας ότι θέτει σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επιδιώξει να χρησιμοποιήσει ενεργειακές προμήθειες ως πλεονέκτημα στην περιοχή.
«Η Ευρώπη έχει πλέον μείνει όμηρος στη Ρωσία για τον ενεργειακό εφοδιασμό», σχολίασε ο Timothy Ash της Bluebay Asset Management, χαρακτηρίζοντας την κατάσταση «απίστευτη».
«[Είναι] πεντακάθαρο ότι η Ρωσία έχει την Ευρώπη (την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο) σε ενεργειακό κεφαλοκλείδωμα και η Ευρώπη (και το Ηνωμένο Βασίλειο) είναι πολύ αδύναμες για να το φωνάξουν και να κάνουν οτιδήποτε γι ‘αυτό», είπε, χαρακτηρίζοντάς το μια μορφή «ενεργειακού εκβιασμού».
«Η Ευρώπη τρελαίνεται καθώς φοβάται [ότι] καθώς κατευθύνεται προς το χειμώνα, η Ρωσία θα στρέψει περαιτέρω τις βίδες (των ενεργειακών αγωγών) και θα της επιτρέψει να παγώσει μέχρι να πάρει τον δρόμο της και να πιστοποιηθεί ο NS2».
«Πολιτική» κίνηση για τον αγωγό Nord Stream 2
Πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι η Ρωσία απέκλεισε εσκεμμένα τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη, σε μια προσπάθεια να επιταχύνει την πιστοποίηση της Γερμανίας για τον αγωγό Nord Stream 2.
Η Ρωσία το διέψευσε, ωστόσο, με τον εκπρόσωπο του Πούτιν Ντμίτρι Πεσκόφ να αρνείται την Τετάρτη ότι η Ρωσία είχε κάποιο ρόλο στην ενεργειακή κρίση της Ευρώπης.
Ο ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Οξφόρδης για τις ενεργειακές μελέτες, Mike Fulwood, θεωρεί επίσης ότι οποιαδήποτε απόφαση για παροχή περισσότερου φυσικού αερίου στην Ευρώπη από τη Ρωσία είναι «πολιτική» και συνδέεται με την πιστοποίηση του αγωγού.
«Βασικά, [η κατάσταση για τη Ρωσία είναι] εάν εγκρίνετε το Nord Stream 2, θα πάρουμε λίγο αέριο για να βάλουμε στον Nord Stream 2 και να δείξουμε ότι κρατάμε το λόγο μας», δήλωσε στο CNBC την Πέμπτη.
Ο Bilal Hafeez του Macro Hive, δήλωσε επίσης ότι πιστεύει ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί την κατάσταση προς όφελός της.
«Πιστεύω ότι η Ρωσία χρησιμοποίησε αυτήν την ενεργειακή κρίση για να επωφεληθεί από την κατάσταση εδώ και να προσπαθήσει να επιταχύνει τη χρήση του αγωγού και με κάποιους τρόπους υπάρχουν κάποιες ενδείξεις που υποδηλώνουν ότι μπορεί να είχαν περιορίσει τον εφοδιασμό μέσω αγωγών μέσω της Ουκρανίας, προκειμένου η Γερμανία και η ΕΕ να επιταχύνουν τη χρήση του αγωγού Nord Stream 2», είπε χαρακτηριστικά.
Πεδίο πολέμου εξουσιών
Οι αναλυτές βλέπουν τη μάχη για την προμήθεια φυσικού αερίου στην Ευρώπη ως έναν πόλεμο εξουσίας μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, με αμφότερες να διεκδικούν να κερδίσουν μερίδιο αγοράς στην περιοχή με την προμήθεια φυσικού αερίου (Ρωσία) και υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΗΠΑ).
Παράλληλα, συμφωνούν ότι η Ευρώπη πρέπει να διαφοροποιήσει τις πηγές ενέργειας μακριά από τη Ρωσία.
«Όσο περισσότερο διαφοροποιεί η Ευρώπη τον εφοδιασμό της, τόσο λιγότερος είναι ο κίνδυνος», δήλωσε ο Fulwood, προσθέτοντας ότι έγιναν προσπάθειες να προμηθευτούν μεγαλύτερη ποσότητα LNG από τις ΗΠΑ.
«Είδαμε τα τελευταία χρόνια μια μεγάλη αύξηση στις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ιδίως από την αγορά των ΗΠΑ», σημείωσε.