Jerusalem Post: Τουρκία, Πακιστάν και Ιράν ετοιμάζονται να «μοιράσουν» το Αφγανιστάν

Τουρκία, Πακιστάν και Ιράν βρίσκονται επί ποδός για να καλύψουν το κενό που θα δημιουργήσει η αποχώρηση των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν, έπειτα μια δεκαετία πολέμου, όπως σημειώνει ο Seth Frantzman της Jerusalem Post.

Την ίδια στιγμή, οι Ταλιμπάν προελαύνουν σε διάφορα μέτωπα, και υπάρχει η ανησυχία πως μετά την οριστική αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων, η αστάθεια και ο τρόμος θα μπορούσαν να εξαπλωθούν.

Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης καυχιούνται ότι η Άγκυρα θα βιαστεί για να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ αναλαμβάνοντας το Διεθνές Αεροδρόμιο της Καμπούλ.

Αλλά η Τουρκία δεν θα στείλει περισσότερα στρατεύματα για να ασφαλίσει το αεροδρόμιο, αναφέρουν τα μέσα ενημέρωσης της Άγκυρας.

Η Τουρκία κατανοεί πιθανώς την κρίσιμη σημασία του ελέγχου των αερολιμένων.

Για παράδειγμα, η Άγκυρα πρόσφατα έχει αποστείλει μισθοφόρους στη Λιβύη, τη Συρία, και επίσης εμπλέκεται στο Αζερμπαϊτζάν και στο βόρειο Ιράκ.

Η Τουρκία έχει επίσης εμπειρία με τα αεροδρόμια, καθώς στη δεκαετία του 2000 ένας τουρκικός κατασκευαστικός όμιλος βοήθησε στον εκσυγχρονισμό του Διεθνούς Αεροδρομίου της Ερμπίλ, στο Ιρακινό Κουρδιστάν.

Το μοντέλο που πιθανώς θα εφαρμόσει η Άγκυρα για τον έλεγχο των αεροδρομίων του Αφγανιστάν μπορεί να προσομοιάζει στον τρόπο με τον οποίο το Ιράν επέκτεινε την επιρροή του στα αεροδρόμια της Βαγδάτης, της Δαμασκού και της Βηρυτού αναλαμβάνοντας τον έλεγχο της διακίνησης όπλων και άλλων δραστηριοτήτων.

Το Ιράν και το δίκτυο πολιτοφυλακών του διαδραματίζουν βασικό ρόλο σε αυτά τα αεροδρόμια.

Η Τουρκία λοιπόν ίσως θελήσει να έχει έναν μοχλό πίεσης στην Καμπούλ για τα δικά της συμφέροντα.

Η Τουρκία έχει στενή σχέση με το Πακιστάν και οι δύο χώρες έχουν ακροδεξιούς ηγέτες που επιδιώκουν να ισχυροποιήσουν την εξουσία τους.

Το Πακιστάν, ακόμη, έχει κατηγορηθεί εδώ και καιρό ότι υποστηρίζει τους Ταλιμπάν μέσω των υπηρεσιών πληροφοριών του και η σχέση Τουρκίας-Πακιστάν θα μπορούσε να τους οδηγήσει να «μοιράσουν» το Αφγανιστάν ή να διευκολύνουν τους Ταλιμπάν να αναλάβουν σημαντικά μεγάλο μέρος της χώρας.

Εν τω μεταξύ, το Ιράν προωθεί τα δικά του συμφέροντα στο Αφγανιστάν.

Εδώ και καιρό έχει βάλει στο στόχαστρο τις εκεί αμερικανικές δυνάμεις θέλοντας να εκτοπίσει τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Έχει επίσης σχέδια για μεγαλύτερη παρουσία στην Κεντρική Ασία.

Αυτό θα μπορούσε να συμβαδίσει με τα σχέδια Πακιστάν-Τουρκίας, αλλά θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε ανταγωνισμό ή σε σημεία ανάφλεξης.

Το Ιράν θα ήθελε να προστατεύσει τη σιιτική μειονότητα Hazzara στο Αφγανιστάν.

Ισλαμιστές εξτρεμιστές που συνδέονται με το Πακιστάν και το ISIS, καθώς και με τους Ταλιμπάν, έχουν στοχεύσει τους Σιίτες σε επιθέσεις γενοκτονίας.

Αυτές οι επιθέσεις βάλλουν κατά πάντων, καθώς πολλές φορές στοχεύουν σχολεία.

Το Ιράν δεν δηλώνει διατεθειμένο να ανεχθεί περισσότερες τέτοιες επιθέσεις.

Ωστόσο, το Ιράν φλερτάρει με την Αλ Κάιντα, φιλοξενώντας τα μέλη της, και με άλλες εξτρεμιστικές ομάδες στο παρελθόν.

Το πώς αυτό συνάδει με τους στόχους της Τουρκίας και του Πακιστάν δεν είναι ακόμη απολύτως σαφές.

Αυτό που είναι σαφές, αναλύοντας τις ανταποκρίσεις των ΜΜΕ, είναι ότι κάθε χώρα έχει τη δική της πολιτική και ετοιμάζεται για την επόμενη μέρα μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ.

Ακόμα και όταν οι ΗΠΑ αποχωρήσουν, θα υπάρχουν εκατοντάδες Αμερικανοί ως προσωπικό στο Αφγανιστάν.

Περίπου 650 στρατιώτες θα μείνουν, σύμφωνα με δημοσιεύματα.

Οι Ταλιμπάν, από την πλευρά τους, λένε ότι έχουν «δικαίωμα» να αντιδράσουν εάν παραμείνουν τα στρατεύματα.

Βασικά, φαίνεται οι Ταλιμπάν να υπαγορεύουν τώρα στις ΗΠΑ τι θα κάνουν, μια μεγάλη αντιστροφή από το 2002 όταν οι ΗΠΑ βοήθησαν να συντριβούν οι δυνάμεις των Ταλιμπάν.

Επίσης, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν πως το Ιράν και το Πακιστάν μπορούν να συνεργαστούν.

Σε πρόσφατες συνεντεύξεις τους, αξιωματούχοι του Πακιστάν έχουν δείξει πώς πλησιάζουν περισσότερο στην Κίνα και έχουν εκφράσει αντισημιτικές θέσεις.

Το Ιράν έχει επίσης συνάψει μια νέα συμφωνία διάρκειας 25 ετών με την Κίνα.

Ωστόσο, ο στόχος του Ιράν είναι να αυξήσει τις εμπορικές σχέσεις με το Πακιστάν και την Κίνα, και η αστάθεια στο Αφγανιστάν δεν θα συμβάλει στην επίτευξη αυτού του στόχου.

Αυτό σημαίνει ότι, καθώς το Πακιστάν υποστηρίζει τους Ταλιμπάν, ο στόχος είναι να διευκολυνθεί η κατάκτηση της χώρας από τους Ταλιμπάν.

Παράλληλα, τα τουρκικά σχέδια για τον έλεγχο του αεροδρομίου φαίνεται να ταιριάζουν σε αυτό το σχέδιο.

Ο ηγέτης του Αφγανιστάν, Ashraf Ghani, βρέθηκε την περασμένη εβδομάδα στην Ουάσιγκτον για να συναντηθεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Joe Biden.

Ο Ghani συνέκρινε την τρέχουσα κατάσταση του Αφγανιστάν με τον αμερικανικό εμφύλιο.

Ο Αμερικανός πρόεδρος του είπε ότι «η παράλογη βία πρέπει να σταματήσει, αλλά θα είναι πολύ δύσκολο εγχείρημα», και πρόσθεσε:

«Αλλά θα μείνουμε μαζί σας και θα κάνουμε το καλύτερο δυνατό για να βεβαιωθούμε ότι έχετε τα εργαλεία που χρειάζεστε».

Η σύγκριση που επικαλέστηκε ο Αφγανός ηγέτης με τον αμερικανικό εμφύλιο, και συγκεκριμένο με το 1861, είναι μια ένδειξη ότι η αφγανική ηγεσία θέλει να κινητοποιήσει τη χώρα και τους συμμάχους για να ανακοπεί η επίθεση των Ταλιμπάν.

Ωστόσο, μπορεί τώρα να διαπιστώνει ότι το Ιράν, το Πακιστάν, η Τουρκία και άλλες χώρες έχουν άλλα σχέδια.

Αυτό που μένει δούμε είναι πώς θα τοποθετηθούν αυτές οι χώρες και αν το Αφγανιστάν θα πέσει στα χέρια των εξτρεμιστών και θα γίνει βάση τρομοκρατίας ή εάν θα διατηρηθεί η σταθερότητα και θα ελεγχθεί η επιθετικότητα των Ταλιμπάν.

Λαμβάνοντας υπόψη τον θρησκευτικό εξτρεμιστικό χαρακτήρα των κυβερνήσεων στην Άγκυρα, την Τεχεράνη και το Ισλαμαμπάντ, τα πράγματα δεν είναι ευοίωνα.

Πηγή: Jerusalem Post