Αεροπειρατεία και απαγωγή Προτάσεβιτς «με έναν παλιομοδίτικο σοβιετικό τρόπο»

Ο δημοσιογράφος Ρόμαν Προτάσεβιτς δέχθηκε μόνο μια ερώτηση όταν Λευκορώσος αξιωματούχος τον ξεχώρισε μέσα στο πλήθος των επιβατών του αεροσκάφους της Ryanair, που είχαν «στριμωχθεί» σε ένα λεωφορείο στο αεροδρόμιο του Μινσκ της Λευκορωσίας, αφότου μαχητικό αεροσκάφος ανάγκασε την πτήση τους να πραγματοποιήσει επείγουσα προσγείωση.

«Ένας αξιωματούχος ρώτησε, δείχνοντας τον με το δάχτυλό του: μιλάς ρωσικά;» ανέφερε, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, o Saulius Danauskas, ο οποίος βρισκόταν στο αεροπλάνο της Ryanair που εκτελούσε πτήση από την Αθήνα στο Βίλνιους και προσγειώθηκε εκτάκτως στη Λευκορωσία 10 λεπτά πριν από την αναμενόμενη άφιξή του στη Λιθουανία.

«Έκαναν μια μεγάλη παράσταση. Αλλά ήταν ξεκάθαρο ότι αυτή η επιχείρηση αφορούσε αποκλειστικά αυτόν τον έναν άνδρα».

Ο ηλικιωμένος άνδρας, ο οποίος επέστρεφε από διακοπές στην Ελλάδα με τη σύζυγό του και την οικογένεια της κόρης του, ήταν ένας από τους 171 επιβάτες και μέλη του πληρώματος που βίωσαν τη μετατροπή ενός ταξιδίου δύο ωρών, σε έναν παρατεταμένο εφιάλτη, καθώς το Boeing 737-800 προσγειώθηκε στο Μινσκ.

Μόλις έφτασαν στο έδαφος, οι επιβάτες υπέστησαν έλεγχο ασφαλείας που περιελάμβανε αστυνομικούς σκύλους οι οποίοι έλεγξαν τους πάντες, συμπεριλαμβανομένων των μωρών.

Για τον Danauskas ήταν σαφές ότι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης ήταν «στημένη» και δεν υπήρχε απειλή βόμβας, κάτι που επιβεβαίωσαν και οι αεροσυνοδοί στους επιβάτες.

Οι περισσότεροι επιβαίνοντες στο αεροπλάνο ήταν Λιθουανοί οι οποίοι μιλούν επίσης ρωσικά, δεδομένου του παρελθόντος της χώρας ως ομόσπονδης δημοκρατίας της Σοβιετικής Ένωσης.

Ο πραγματικός στόχος ήταν ο Ρόμαν Προτάσεβιτς, ο 26χρονος επικριτής του προέδρου της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο, ο οποίος είχε καλύψει πέρυσι τις διαμαρτυρίες ενάντια στη βίαιη καταστολή από τον αυταρχικό ηγέτη της χώρας, μετά τις προεδρικές εκλογές του Αυγούστου.

Ο ακτιβιστής ζούσε στο Βίλνιους από τον Νοέμβριο, όταν εντάχθηκε στη λίστα των καταζητούμενων «τρομοκρατών» στη Λευκορωσία, ενώ η Λιθουανία του επέτρεψε να παραμείνει στη χώρα.

Όταν οι αξιωματούχοι ασφαλείας της Λευκορωσίας ξεχώρισαν τον Ρόμαν Προτάσεβιτς την Κυριακή μέσα στο σύνολο των επιβατών, ο ίδιος εμφανίστηκε ήρεμος και φάνηκε να αποδέχεται τη μοίρα του.

Συνοδευόμενος από μια ομάδα ανθρώπων με στρατιωτική και πολιτική περιβολή, ο νεαρός Λευκορώσος απομακρύνθηκε σε ένα μαύρο SUV με μεγάλη ταχύτητα, ανέφερε στο Bloomberg Έλληνας επιβάτης, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί.

Η σύντροφος του Ρόμαν Προτάσεβιτς, η οποία πετούσε μαζί του, επέλεξε να μείνει στο Μινσκ, ενώ τουλάχιστον τέσσερα άλλα άτομα που επέβαιναν αρχικώς στο αεροσκάφος δεν επέστρεψαν για τη συνέχεια της πτήσης, σύμφωνα με κυβερνητικούς αξιωματούχους της Λιθουανίας.

Η σύντροφος του Λευκορώσου δημοσιογράφου και ακτιβιστή, Sofia Sapega, φοιτήτρια στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Ανθρωπιστικών Επιστημών στη Λιθουανία, συνελήφθη στο Μινσκ για «αβάσιμες και κατασκευασμένες κατηγορίες», ανέφερε το ίδρυμα σε ανακοίνωσή του.

«Όταν ο πιλότος ανακοίνωσε ότι προσγειωνόμαστε στο Μινσκ, ο ακτιβιστής εμφανίστηκε πολύ ταραγμένος, προσπάθησε να τραβήξει τον υπολογιστή του και είπε ότι όλα αυτά συμβαίνουν για τον ίδιο», δήλωσε η Monika Simkiene, 40 ετών, που ταξίδευε με τα τρία παιδιά της.

«Απλώς γύρισε στους άλλους επιβάτες που του μιλούσαν και είπε ότι αντιμετωπίζει τη θανατική ποινή».

Τα εντελώς πρωτόγνωρα βήματα που έγιναν για τη σύλληψή του ισοδυναμούν με πειρατεία μιας εμπορικής πτήσης και παραβίαση του πρωτοκόλλου αεροπορικών ταξιδιών.

Η Δύση πιάστηκε απροετοίμαστη και «τρέχει» πλέον να συντονίσει μια κατάλληλη απάντηση, πέρα ​​από ανακοινώσεις καταδίκης.

Το αν κάτι από τα παραπάνω έγινε με τη γνώση ή την έγκριση του προέδρου της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν είναι μεταξύ των πολλών αναπάντητων ερωτημάτων, σημειώνει το Bloomberg.

«Με σοβιετικό τρόπο»

«Όλα συνέβησαν με έναν παλιομοδίτικο σοβιετικό τρόπο», δήλωσε ο Danauskas.

«Πανδημία ή μη πανδημία, Covid ή μη Covid – κανείς δεν νοιαζόταν. Ήταν πολύ δυσάρεστο».

Η έρευνα διήρκεσε δυόμισι ώρες, κατά τη διάρκεια των οποίων στους επιβάτες δεν δόθηκε νερό, δεν επιτρεπόταν να επισκεφθούν την τουαλέτα να κάνουν ή να πραγματοποιήσουν τηλεφωνικές κλήσεις.

Η Simkiene, της οποίας το μικρότερο παιδί βρίσκεται ακόμη σε καροτσάκι, παρατήρησε ότι αυτές οι δυσκολίες «δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με αυτό που περιμένει» τον συλληφθέντα δημοσιογράφο.

Κατά την άφιξή τους στη Λιθουανία, οι επιβάτες δήλωσαν ότι τους ζητήθηκε να επιδείξουν ταυτότητες και να συνεργαστούν με τις Αρχές.

Αναζητήθηκαν δύο άτομα, με ονόματα που έμοιαζαν ρωσικά, ωστόσο τελικώς δεν βρίσκονταν στο αεροπλάνο κατά την απογείωση από το Μινσκ, είπε ο Έλληνας ταξιδιώτης.

Η «περιπέτεια» άνοιξε τα μάτια του Arthur Six, 25 ετών, Γάλλου πολίτη ο οποίος εργάζεται στο χρηματιστήριο Euronext και ο οποίος ήταν μεταξύ των εννέα Γάλλων ταξιδιωτών στο αεροπλάνο.

«Δεν ήξερα για την κατάσταση στη χώρα αυτή μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης», είπε.

«Τώρα έμαθα ότι πρόκειται για δικτατορία», καταλήγει το ρεπορτάζ του Bloomberg.