Για τις φάσεις της πανδημίας που βιώνουμε και θα κληθούμε να βιώσουμε μέχρι το 2024, αλλά και για το πώς θα είναι ο κόσμος μετά από αυτή την πρωτόγνωρη υγειονονομική κρίση, μίλησε ο εξέχων γιατρός και κοινωνιολόγος του Yale, Νικόλας Χρηστάκης.
Όπως εξήγησε στο CNN, η πανδημία του νέου κορωνοϊού θα εξελιχθεί σε τρεις φάσεις: την άμεση -που θα διαρκέσει περίπου μέχρι τα τέλη του 2021- την ενδιάμεση περίοδο -που θα κρατήσει μέχρι τα τέλη του 2023- και την περίοδο μετά την πανδημία -η οποία θα ξεκινήσει περίπου το 2024.
Το βιολογικό και επιδημιολογικό σοκ
Όπως σημείωσε ο καθηγητής Κοινωνικών και Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Yale, «στη διάρκεια της άμεσης περιόδου της πανδημίας βιώνουμε το βιολογικό και επιδημιολογικό σοκ του κορωνοϊού.
«Ο ιός εξαπλώνεται διαρκώς έως ότου μολυνθούν αρκετοί άνθρωποι και φθάσουμε στο όριο της λεγόμενης φυσικής ανοσίας της αγέλης.
»Κι αυτή είναι η περίοδος κατά την οποία καλούμαστε να ζήσουμε σε έναν αλλαγμένο κόσμο:
»Φορώντας μάσκες, τηρώντας τις αναγκαίες κοινωνικές αποστάσεις, υφιστάμενοι τα περιοδικά λουκέτα σε επιχειρήσεις και σχολεία και ούτω καθεξής».
Σε περιόδους πανδημίας, εξήγησε ο κύριος Χρηστάκης, «οι άνθρωποι στρέφονται συνήθως στη θρησκεία, κλείνονται στα σπίτια τους, γίνονται πιο απόμακροι».
«Θα χρειαστεί περίπου ένας χρόνος, μέχρι τα τέλη του 2021, προτού φθάσουμε σε αυτό το σημαντικό ορόσημο της ανοσίας της αγέλης, είτε με φυσικό τρόπο -επειδή ο κορωνοϊός συνεχίζει να εξαπλώνεται- είτε τεχνηέντως μέσω των εμβολιασμών».
Η φάση της ανάρρωσης και η στροφή στην επιστήμη
«Στη διάρκεια της ενδιάμεσης περιόδου θα κληθούμε να αναρρώσουμε όχι από τις βιολογικές ή τις επιδημιολογικές επιπτώσεις του κορωνοϊού, αλλά από τις ψυχολογικές, κοινωνικές και οικονομικές του επιδράσεις.
»Για κάθε άτομο που πεθαίνει από την πανδημία, πιθανώς άλλοι πέντε άνθρωποι να αποκτήσουν σοβαρή αναπηρία, ενώ εκατομμύρια πολίτες θα χρειαστούν διαρκή ιατρική φροντίδα, ακόμη κι όταν αφήσουμε πίσω μας την άμεση επίπτωση όσον αφορά στη θνησιμότητα της πανδημίας».
Σύμφωνα με τον δρ. Χρηστάκη, «η πανδημία ενίσχυσε έναν αριθμό τάσεων όσον αφορά στον τρόπο παροχής της υγειονομικής περίθαλψης και ανέτρεψε κάποιες άλλες τάσεις»:
«Έχοντας διαπιστώσει στην πράξη τη σημασία της επιστήμης στην αντιμετώπιση αυτής της παγκόσμιας απειλής ίσως αντιληφθούμε την αναγκαιότητά της και σε άλλους τομείς, όπως στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
»Είναι πιθανόν μια από τις μακροπρόθεσμες κληρονομιές της πανδημίας να είναι μια ανανεωμένη εκτίμηση, ένα ενδιαφέρον, μια στήριξη σε επιστημονικά εγχειρήματα».
«Συνδυάζοντας, λοιπόν, όλα αυτά φτάνουμε στα τέλη του 2023, όταν θα μπούμε στην περίοδο μετά την πανδημία».
Σεξουαλική απευθέρωση και νέα μοτίβα εργασίας
Όσον αφορά στον κόσμο μετά την πανδημία, ο καθηγητής εξέφρασε την εκτίμηση πως «η περίοδος αυτή θα είναι κάπως σαν εκείνη της δεκαετίας του 1920 μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την πανδημία της λεγόμενης Ισπανικής Γρίπης»:
«Όλες οι δυσκολίες και τα προβλήματα κι οι αλλαγές στις ζωές μας, που κληθήκαμε να αντέξουμε και να ξεπεράσουμε αυτά τα πρώτα χρόνια, θα ανατραπούν ξαφνικά»:
«Οι άνθρωποι δεν θα στρέφονται πλέον τόσο στη θρησκεία, θα αναζητούν διαρκώς ευκαιρίες κοινωνικοποίησης και επαφών σε νυχτερινά κέντρα, μπαρ και εστιατόρια, αθλητικές και πολιτικές εκδηλώσεις, μουσικές παραστάσεις.
»Μπορεί να δούμε και κάποια σεξουαλική απελευθέρωση, ενώ υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορεί να μην επιστρέψουν ποτέ, όπως, για παράδειγμα, οι χειραψίες στις δυτικές κοινωνίες, ή συγκεκριμένοι τύποι μη αναγκαίων επαγγελματικών ταξιδιών, καθώς οι άνθρωποι διαπιστώνουν τώρα ότι μπορούν να λειτουργήσουν και με τηλεδιασκέψεις, ή συγκεκριμένοι τρόποι παροχής ιατρικής φροντίδας, καθώς τώρα βλέπουν ότι δεν χρειάζεται πλέον να συναντούν αυτοπροσώπως τον γιατρό τους προς όφελος όλων, ή μοτίβα τηλεργασίας, με τους ανθρώπους να συνειδητοποιούν ότι δεν χρειάζεται να μεταβούν με μέσα μαζικής μεταφοράς στις δουλειές τους για να εξοικονομήσουν τα προς το ζην».
«Όλες οι αιμορραγίες σταματούν κάποια στιγμή»
«Αν με ρωτήσετε τι μου δίνει ελπίδα, μπαίνω στον πειρασμό να αναφέρω ένα ανέκδοτο που αναφέρουν συχνά γιατροί – κάπως κυνικό και απαισιόδοξο εν προκειμένω», ανέφερε τέλος.
«Ότι “όλες οι αιμορραγίες σταματούν κάποια στιγμή”.
»Οι πανδημίες, λοιπόν, πάντα σταματούν, αλλά συχνά αφού έχουν στοιχίσει πολλές ζωές.
»Έρχονται κατά κύματα και κάποια στιγμή εξαφανίζονται.
»Είμαι, ως εκ τούτου, πολύ αισιόδοξος ότι θα βγούμε στην άλλη πλευρά του τούνελ.
»Όσο σοβαρή κι αν είναι η απειλή του κορωνοϊού, η μοίρα του είναι στο τέλος να γίνει ενδημικός, σαν ένας από τους κοινούς ιούς της γρίπης, κυκλοφορώντας ανάμεσά μας και προκαλώντας στο τέλος σχετικά ήπια συμπτώματα, αλλά επηρεάζοντάς μας για πάντα».