Στις 3.50 το απόγευμα της Κυριακής στη θαλάσσια περιοχή «Νησιά» του Πρωταρά στην Κύπρο, το Παραλίμνι συνάντησε ένα κομμάτι της μακραίωνης ιστορίας του.
Όπως γράφει η εφημερίδα Φιλελεύθερος, μετά από προσπάθειες εθελοντών, υπό την εποπτεία του Τμήματος Αρχαιοτήτων και του κλάδου Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, ανασύρθηκε από αρχαίο ναυάγιο, τρία περίπου χιλιόμετρα από τα «Νησιά», ένα κανόνι.
Πρόκειται για ένα από τα τρία κανόνια που βρίσκονται στο παλαιό πλοίο, το οποίο σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, ανάγεται στην οθωμανική εποχή στην Κύπρο. Χωρίς, όμως, αυτό να σημαίνει πως το καράβι ανήκε στην πρώην Οθωμανική Αυτοκρατορία, κτήση της οποίας ήταν και το νησί μέχρι το 1878, που το αγόρασαν οι Άγγλοι.
Αυτό ακριβώς, δηλαδή την ταυτότητα του πλοίου και την ακριβή ηλικία του, θα καταδείξουν οι έρευνες του Τμήματος Αρχαιοτήτων που θα διεξαχθούν στη Λάρνακα, σε αίθουσα όπου θα μεταφερθεί το κανόνι.
“Ο Δήμος Παραλιμνίου”, ανέφερε ο δήμαρχος Θεόδωρος Πυρίλης, “μετά την ολοκλήρωση των μελετών του Τμήματος Αρχαιοτήτων ενδιαφέρεται για την ανάδειξη του αρχαιολογικού μνημείου του ναυαγίου, ως στοιχείο που θα εμπλουτίσει το τουριστικό προϊόν της Αμμοχώστου, αλλά και θα διαφωτίσει την ιστορία της, της οποίας το Παραλίμνι ασφαλώς αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι”.
Πρόσθεσε δε ότι οι πρόγονοι του Παραλιμνίου είχαν ιδρύσει στα παράλια του σημερινού Πρωταρά τον οικισμό της Λευκόλας, οποίος αποτέλεσε ένα από τα σημαντικά προάστια της αρχαίας Σαλαμίνας – μετέπειτα Αμμοχώστου. Αργότερα, ο οικισμός μετακινήθηκε ενδότερα ώστε να μην αποτελεί εύκολο στόχο των πειρατών που λυμαίνονταν τα παράλια και επιτίθονταν σε οικισμούς του νησιού.
Τη διαδικασία μίας ώρας περίπου για την ανάδυση του κανονιού, παρακολούθησαν πολλά σκάφη με δεκάδες επιβάτες, που προσέγγισαν την περιοχή «Νησιά» από περιέργεια.
Από τις προηγούμενες μέρες όλα ήταν έτοιμα και την Κυριακή οι δύτες προσάρτησαν απλώς τους γάντζους στα σκοινιά με τα οποία προσδέθηκε το κανόνι και ένας γερανός στο ειδικό πλοίο των αρχαιολόγων το ανέβασε πάνω από την επιφάνεια του νερού. Το ρολόι έδειχνε 3.50 το απόγευμα, όταν το κανόνι, σκουριασμένο αλλά επιβλητικό, ξεπρόβαλε από τους αφρούς της θάλασσας και ξανάδε τον ήλιο.
Το υποδέχθηκαν με χειροκρότημα και συγκίνηση οι δεκάδες άνθρωποι που δούλεψαν εθελοντικά για να φτάσει αυτή η στιγμή. Το καλωσόρισαν με τις σειρήνες τους τα πλοιάρια και οι επευφημίες των πολιτών.
Ένα κομμάτι της Ιστορίας αναδύθηκε μέσα από τα κύματα, μπροστά στα μάτια των ανθρώπων. Δυστυχώς, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, το ναυάγιο του πολεμικού πλοίου είναι συλημένο και οι κάπηλοι άφησαν πίσω τους τα κανόνια, γιατί δεν μπορούσαν να τα κουβαλήσουν.