Βρετανικό περιοδικό: Επείγον πρόβλημα ο Ερντογάν – Τα αραβικά κράτη αντιδρούν στον νεο-οθωμανισμό

Το δημοσίευμα του βρετανικού περιοδικού Spectator αναφέρεται στις περιφερειακές, επεκτατικές φιλοδοξίες της Άγκυρας, στις ανησυχίες της Ευρώπης και στην αντίδραση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ).

Το κείμενο υπογράφει ο Jake Wallis Simons, δημοσιογράφος και συγγραφέας.

Τίτλος: Τα αραβικά κράτη αντιδρούν στον νεο-οθωμανισμό της Τουρκίας (Arab states are fighting back against Turkey’s “neo-Ottomanism”).

Όπως σημειώνεται, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν είναι αποφασισμένος να μετατρέψει την κοσμική μουσουλμανική χώρα που παρέλαβε σε ένα είδος μικρού, σουνιτικού Ιράν, με έντονες περιφερειακές φιλοδοξίες.

Για τις δυτικές χώρες και τους συμμάχους τους το επείγον ζήτημα είναι πώς να αντιμετωπίσουν τη μετάλλαξη ενός συμμάχου του ΝΑΤΟ σε «νεο-οθωμανική» απειλή.

Κι ενώ το Ισραήλ και οι ΗΠΑ ανησυχούν κυρίως για το Ιράν, άλλες χώρες της περιοχής ανησυχούν περισσότερο για την Άγκυρα.

Το δημοσίευμα αναφέρεται στις επεμβάσεις της Τουρκίας στη Συρία, τη Λιβύη και τον Καύκασο, σημειώνοντας ότι οι δυτικές δυνάμεις δικαιολογημένα ανησυχούν για την άνοδο της «νεο-οθωμανικής αυτοκρατορίας».

Η Τουρκία όχι μόνο ελέγχει την παροχή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και τις μεταναστευτικές ροές, αλλά και υπονομεύει τα δυτικά συμφέροντα με τις περιφερειακές της επεμβάσεις.

Επισημαίνεται ιδίως η συμμαχία της Τουρκίας με το Κατάρ, που στηρίζεται στην κοινή υποστήριξή τους προς τη Χαμάς και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα.

Τα δύο κράτη είναι ουσιαστικά υποστηρικτές της τρομοκρατίας, ενώ η αμυντική τους συνεργασία έχει ενισχυθεί.

Κι ενώ οι δυο χώρες είναι τεχνικά σύμμαχοι των ΗΠΑ συνεργάζονται για να αποφύγουν ενδεχόμενες κυρώσεις των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας, που θα μπορούσαν να τιμωρήσουν την υποστήριξή τους προς τη Ρωσία, το Ιράν και τρομοκρατικές οργανώσεις.

Ο νεο-οθωμανισμός της Τουρκίας δε σταματά εκεί.

Ο Ερντογάν αυτοπαρουσιάζεται ως λαϊκιστής ηγέτης του αραβικού κόσμου με κατάλληλη δημαγωγική ρητορική.

Δεν άργησε να απειλήσει να διακόψει τις σχέσεις του με τα ΗΑΕ μετά τη σύναψη εκ μέρους τους ειρήνη με το Ισραήλ.

Και όταν ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν μίλησε για τον ισλαμισμό στη Γαλλία, ο Ερντογάν δήλωσε ότι χρειάζεται «ψυχιατρική θεραπεία».

Και οι δυο ομιλίες είχαν απήχηση σε μεγάλο τμήμα του αραβικού πληθυσμού.

Κάποιοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η Τουρκία επεκτείνεται πέραν των δυνατοτήτων της.

Αλλά οι πρόσφατες νίκες της στη Συρία και το Ναγκόρνο-Καραμπάχ δείχνουν το αντίθετο.

Η στρατιωτική της δύναμη ενισχύεται από την τουρκική ήπια ισχύ.

Οι ταινίες και τηλεοπτικές σειρές της έχουν εδώ και καιρό κερδίσει την καρδιά και τον νου ανθρώπων στον μουσουλμανικό κόσμο.

Άλλοι περιφερειακοί παίκτες δεν εφησυχάζουν.

Ενώ οι δυτικές δυνάμεις μένουν «στα αβγά τους» εν μέσω χρόνων αμερικανικής περιχαράκωσης, εκδηλώνεται μια αραβική αντίδραση κατά της τουρκικής κυριαρχίας.

Τα ΗΑΕ, ενισχυμένα από τη συμφωνία ειρήνης με το Ισραήλ και την επιρροή στην Ουάσιγκτον, λειτουργούν βάσει των συμφερόντων της Σαουδικής Αραβίας, του Ομάν, της Αιγύπτου, της Ελλάδας και της Γαλλίας ενάντια στον Ερντογάν.

Επικεντρώνονται στη Συρία και προσπαθούν να ενισχύσουν τον Άσαντ και τους συμμάχους του ως αντίβαρο στους Τούρκους του Βορρά.

Τα ΗΑΕ έχουν ξεκινήσει διπλωματική επίθεση φιλίας στη Συρία παρέχοντας υπηρεσίες και βοήθεια στη Δαμασκό.

Δεδομένης της σχέσης τους με άλλες δυνάμεις του Περσικού Κόλπου, το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, φαίνεται να σχηματίζεται ένα μπλοκ δυνάμεων.

Και λειτουργούν και εκ μέρους της Σαουδικής Αραβίας η οποία ενδέχεται σύντομα να αναλάβει φανερά ρόλο.

Αλλά υπάρχουν όρια στο τι μπορεί να επιτευχθεί, καθώς οι αμερικανικές κυρώσεις κατά της Συρίας απαγορεύουν σε ιδιωτικές εταιρείες να επενδύουν στη χώρα.

Τα ΗΑΕ ελπίζουν ότι η προσφορά τους να αγοράσουν drones και πολεμικά αεροσκάφη από τις ΗΠΑ μπορεί να τους δώσει περιθώρια αποφυγής των κυρώσεων και ενίσχυσης της Συρίας.

Ποιος είναι ο ρόλος της Δύσης;

Αυτό θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον Τζο Μπάιντεν.

Σε κάθε περίπτωση, ο Ερντογάν παραμένει επείγον πρόβλημα.

Είναι ή θα έπρεπε να είναι απαράδεκτο να έχει κανείς έναν σύμμαχο του ΝΑΤΟ που συμπεριφέρεται σαν εχθρός.

Κι ωστόσο οι δυτικές δυνάμεις κάνουν τα στραβά μάτια.

Καθώς η Ευρώπη μένει ακινητοποιημένη από τις διχογνωμίες, την έλλειψη στρατηγικής και τη γραφειοκρατία και καθώς οι ΗΠΑ έχουν αποσυρθεί και βρίσκονται σε ρευστή κατάσταση, απομένει στις περιφερειακές δυνάμεις ο ρόλος δράσης υπέρ των δυτικών συμφερόντων.

Καταλήγοντας, ο συντάκτης επισημαίνει ότι, «αργά ή γρήγορα η απειλή πρέπει να αντιμετωπιστεί.

»Η Δύση πρέπει να βρει τη χαμένη ηγετική της θέση και να αντιταχθεί στον εκφοβισμό από την πλευρά της Άγκυρας».