Τουρκική προέλαση σε θάλασσα και ξηρά στην Κύπρο

Καλά σχεδιασμένες κινήσεις σε θάλασσα και ξηρά γίνονται από την Τουρκία σε μια προσπάθεια πρώτον, να επιβληθούν νέα τετελεσμένα και δεύτερο, να αναβαθμίζονται και να ενισχύονται οι πιέσεις σε βάρος της ελληνικής πλευράς στην Κύπρο.

Είναι προφανές πως η τουρκική επιθετικότητα έχει εισέλθει σε νέα φάση και αφορά όλα τα μέτωπα.

Στη θάλασσα, η Τουρκία συνεχίζει τις προκλήσεις τόσο με τις γεωτρήσεις, τις σεισμικές έρευνες όσο και τις στρατιωτικές ασκήσεις.

Όλες οι ενέργειες αποσκοπούν στην επιβολή τετελεσμένων και την εδραίωση τους, καθώς στην Άγκυρα θεωρούν πως δεν μπορούν να ανατραπούν όσο συνεχίζονται και κλιμακώνονται.

Τα δυο γεωτρύπανα θα παραμείνουν στην περιοχή.

Ο «Πορθητής», ο οποίος με βάση τον προγραμματισμό θα ολοκλήρωνε την γεώτρηση τον Αύγουστο στα δυτικά της Πάφου ( 36.5 ναυτικά μίλια από τον Ακάμα), αντιμετώπισε σοβαρά τεχνικά προβλήματα και θα παραμείνει μέχρι την αποκατάστασή τους για να συνεχίσει την αποστολή του.

Το δεύτερο γεωτρύπανο, το «Γιαβούζ», έχει ξεκινήσει, ως γνωστό, τη γεώτρηση στην περιοχή της κατεχόμενης Καρπασίας (λιγότερο από 12 ναυτικά μίλια από τις ακτές).

Πληροφορίες αναφέρουν πως φαίνεται ότι θα προχωρήσουν σε γεώτρηση σε άλλη κοντινή περιοχή, καθώς δεν προέκυψαν αποτελέσματα από την πρώτη προσπάθεια.

Την ίδια ώρα, το ερευνητικό σκάφος, «Μπαρμπαρός» συνεχίζει νοτίως της Κύπρου, ενώ δεν έχει ξεκαθαρίσει οριστικά που θα κατευθυνθεί το νέο απόκτημα της Τουρκίας, το «Oruc Reis».

Ένα σενάριο είναι να σταλεί στην περιοχή του Καστελόριζου.

Αυτό το ενδεχόμενο αντιμετωπίζει επιφυλάξεις στα υψηλά δώματα της τουρκικής ηγεσίας, κυρίως από τους αξιωματούχους εκείνους, που θεωρούν πως δεν είναι η ώρα της αντιπαράθεσης με την Ελλάδα.

Εάν επικρατήσει αυτή η άποψη, το «Oruc Reis», είτε θα κινηθεί στα όρια των θαλάσσιων συνόρων της Ελλάδος είτε θα σταλεί νότια της Κύπρου.

Σημειώνεται πως, εάν τελικά επιλεγεί η περιοχή νότια της Κύπρου, τότε το σκάφος θα κάνει τις ίδιες βασικά σεισμικές με εκείνες που έχει διενεργήσει το «Μπαρμπαρός».

Παράλληλα, έχουν προγραμματιστεί από την Τουρκία ναυτικές ασκήσεις στα ανοικτά της Λεμεσού, που γίνονται στο πλαίσιο των σχεδιασμών της Άγκυρας για αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και προώθησης των όσων έχουν εξαγγείλει σε σχέση και με τα ενεργειακά.

Οι κινήσεις προέλασης στη νεκρή ζώνη δεν αποτελούν πλέον μεμονωμένα περιστατικά, αλλά μια συστηματική μεθοδευμένη ενέργεια από την κατοχική Τουρκία.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, την τελευταία περίοδο, σημειώθηκαν αλλεπάλληλες ενέργειες από τον κατοχικό στρατό με παραβιάσεις εντός της νεκρής ζώνης.

Στις αρχές Αυγούστου, το κατοχικό καθεστώς κατασκεύασε στη νεκρή ζώνη της οδού Λήδρας, παρά την οδό Κύκκου, στέγαστρο.

Η κατασκευή του στεγάστρου, το οποίο μέχρι και σήμερα παραμένει εκεί, συνιστά κίνηση προέλασης των κατοχικών δυνάμεων εντός της νεκρής ζώνης και μια σοβαρή συνεχιζόμενη παραβίαση.

Παρά τις διαμαρτυρίες της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν υπήρξε μετακίνηση, ούτε τα Ηνωμένα Έθνη έχουν προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια, επιβεβαιώνοντας την αδυναμία παρέμβασής τους αλλά και την παθητική του στάση για τα όσα διαδραματίζονται στην γραμμή αντιπαράταξης.

Σημειώνεται συναφώς, πως από την περίοδο ανοίγματος της διόδου στην οδό Λήδρας οι Τούρκοι είχαν προσπαθήσει να εγκαταστήσουν δυνάμεις ή να κάνουν εμφανή την παρουσία τους στην οδό Κύκκου (είχε κατασκευαστεί στην περιοχή και γέφυρα) για να επεκτείνουν την κατεχόμενη περιοχή.

Με την κατασκευή του στεγάστρου κάνουν ένα σημαντικό βήμα κατάληψης μέρους της νεκρής ζώνης.

Στην περιοχή του ξενοδοχείου Λήδρα Πάλας, από τον περασμένο Μάιο, οι κατοχικές δυνάμεις έχουν τοποθετήσει βαρέλια προς την πρόσβαση του κτιρίου, το οποίο στεγάζει τη Διοίκηση του τομέα 2 της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, υποστηρίζοντας ότι είναι περιοχή υπό τον έλεγχό τους.

Επιπλέον, ο τουρκικός στρατός κατοχής σε μια ακόμη παραβίαση του στην ίδια περιοχή, κοντά στο «Σπίτι της Συνεργασίας» επέκτεινε τον έλεγχο του στην περιοχή με την τοποθέτηση βαρελιών.

Στο νεκροταφείο Wayne’s Keep, που βρίσκεται στη νεκρή ζώνη στον Άγιο Δομέτιο και είναι αγγλικό, υπήρξαν κινήσεις από τον κατοχικό στρατό για να υποστηριχθεί ο ισχυρισμός ότι βρίσκεται στην κατεχόμενη περιοχή.

Κινήσεις αμφισβήτησης που άρχισαν από τον Απρίλιο του 2018.

Στις αρχές Ιουλίου, φέτος, υπήρξε κίνηση από τον τουρκικό στρατό, με παρουσία στην περιοχή.

Ο τουρκικός στρατός, έχει διαμηνύσει σε εργαζόμενους του κοιμητηρίου, πως η περιοχή είναι υπό τον έλεγχο του και σε αυτόν είναι υπόλογοι.

Ο κατοχικός στρατός συνεχίζει τις παραβιάσεις και στην περιοχή των Στροβιλιών, όπου από τον περασμένο Φεβρουάριο οι κατοχικές δυνάμεις έχουν προωθηθεί και έχουν εγκλωβίσει τους κατοίκους, τους οποίους ελέγχουν όταν και όποτε εισέρχονται στα Στροβίλια από την περιοχή των Βάσεων.

Επιμένουν, επίσης, όπως οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι ζητούν την άδεια τους για τη διακίνησή τους.

Σημειώνεται μια νέα κίνηση αναβάθμισης και ενίσχυσης της παρουσίας τους έγινε τον περασμένο Ιούλιο.

Επίσης, συνεχίζονται οι παραβιάσεις στις περιοχές Δένειας και Αυλώνας, στις οποίες στέλνουν εποίκους στα χωράφια Ελληνοκυπρίων γεωργών.

Είναι σαφές πως, η Άγκυρα κινείται με στόχο να εκφοβίσει τη Λευκωσία με αποτέλεσμα, είτε να αναγκασθεί να δεχθεί τους τουρκικούς όρους, είτε να αντιδράσει και να φορτωθεί την ευθύνη αποχώρησης από τις προετοιμασίες μιας νέας διαδικασίας.

Κοντολογίς, η κατοχική δύναμη στήνει ένα σκηνικό, που παραπέμπει στο… «μπρός γκρεμός και πίσω ρέμα».

Είναι σαφές πως με τις γεωτρήσεις υπάρχουν δυσκολίες, οι οποίες δεν είναι αξεπέραστες και θα συνεχιστούν.

Ο πρώτος στόχος άλλωστε είναι πολιτικός, στρατηγικός και δευτερευόντως τα αποτελέσματα των γεωτρήσεων.

Ο στόχος της τουρκικής πλευράς ήταν και είναι η επιβολή νέων τετελεσμένων και η δημιουργία γκρίζων ζωνών, σε ξηρά και θάλασσα.

Αυτό δεν είναι καινούργιο, είναι όμως πρόδηλο ότι αυτή η προσπάθεια κλιμακώνεται την περίοδο αυτή.

Περιμένοντας τη Λουτ σκέπτονται τον Γκουτέρες

Σε στάση αναμονής βρίσκονται οι εμπλεκόμενοι στο Κυπριακό ενόψει της άφιξης της απεσταλμένης του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ στη Λευκωσία.

Η επίσκεψή της τοποθετείται χρονικά στις αρχές Σεπτεμβρίου και η εντολή που έχει είναι η διαμόρφωση των λεγόμενων όρων αναφοράς.

Αν και υπάρχουν διαφωνίες, που έχουν επιβεβαιωθεί και κατά τη συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη και του κατοχικού ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, ωστόσο, είναι σαφές πως μπορεί να βρεθεί «χρυσή τομή».

Για παράδειγμα, η Λευκωσία σημειώνει πως μπορούν να αποτελέσουν τους «όρους αναφοράς», η κοινή δήλωση του 2014, όλες οι μέχρι σήμερα συγκλίσεις και το πλαίσιο Γκουτέρες, όπως παρουσιάσθηκε στην Πενταμερή του Κραν Μοντάνα.

Είναι προφανές πως υπάρχουν σε όλα αυτά διαφορετικές ερμηνείες, που δυσκολεύουν τις όποιες συζητήσεις θα ξεκινήσουν.

Εκτιμάται πως η κάθοδος της κ. Λουτ θα έχει προπαρασκευαστικό χαρακτήρα ενόψει της τριμερούς συνάντησης Γκουτέρες, Αναστασιάδη και Ακιντζί, στο τέλος Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη.

Ο Γενικός Γραμματέας είναι εκείνος που θα καθορίσει τα επόμενα βήματα και ενδεχομένως την άτυπη Πενταμερή Διάσκεψη.

Είναι σαφές πως τόσο ο ΟΗΕ όσο και άλλοι παράγοντες θεωρούν πως θα βρεθεί μια διέξοδος, κυρίως ως προς τα ενεργειακά για να υπάρξει αποκλιμάκωση.

Είναι δε προφανές πως την αποκλιμάκωση τη βλέπουν να περνά μέσα από την εμπλοκή της Τουρκίας στο κυπριακό φυσικό αέριο.

Κώστας Βενιζέλος, στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος» της Κύπρου