Η Τουρκία δεν μπορεί να θεωρείται αξιόπιστος σύμμαχος των ΗΠΑ, ή ακόμα και καθόλου σύμμαχος, μετά την αγορά των S-400.
Η θέση αυτή γίνεται κάθε ημέρα που περνά συνείδηση σε όλο και περισσότερους Αμερικανούς αναλυτές και παράγοντας με ισχυρή επιρροή στα θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Δεν είναι μόνο ρεπουμπλικανοί που ζητούν να αναθεωρηθούν οι σχέσεις με την Τουρκία, είναι και δημοκρατικοί.
Το αμερικανικό προοδευτικό think tank «CENTER FOR AMERICAN PROGRESS» δημοσίευσε 12σέλιδη ανάλυση του Μαξ Χόφμαν (Max Hoffman) με τίτλο «Responding to Turkey’s Purchase of Russia’s S-400 Missile System».
Σε αυτή αναφέρεται στην αναγκαιότητα αναθεώρησης των σχέσεων ΗΠΑ-ΝΑΤΟ με την Τουρκία, ενόψει της τουρκικής προμήθειας των ρωσικών πυραύλων S-400, με την έναρξη μιας μακροπρόθεσμης διαδικασίας υποβάθμισης των σχέσεων ασφαλείας με την Τουρκία.
Ξεκινώντας από τον περιορισμό της πρόσβασης της Άγκυρας σε ευαίσθητη στρατιωτική τεχνολογία των ΗΠΑ -ιδιαίτερα των F-35-, την υποβάθμιση της βάσης του Ιντσιρλίκ έναντι άλλων εναλλακτικών, την εφαρμογή των αμερικανικών κυρώσεων CAATSA και την έναρξη διαδικασίας απομάκρυνσης της Άγκυρας από ευαίσθητες ΝΑΤΟϊκές δράσεις που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της Ρωσίας.
Η αγορά των S-400 σημείο καμπής
Η παρατεταμένη κρίση των συμμαχικών σχέσεων μεταξύ Τουρκίας-ΗΠΑ δεν εμπνέει αισιοδοξία, με την αγορά των S-400 να σηματοδοτεί σημείο καμπής για την θεμελιώδη αναθεώρηση των συμμαχικών δεσμών ασφάλειας με τη Τουρκία.
Η Τουρκία θα συνεχίσει μάλλον να επιδιώκει μια πιο ισχυρή και ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική που θα βασίζεται λιγότερο στους δυτικούς εταίρους της, προσεγγίζοντας παράλληλα τη Ρωσία.
Ο Ερντογάν υιοθέτησε μια συναλλακτική προσέγγιση στις σχέσεις με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη και εξισορρόπησε αυτές τις παραδοσιακές συμμαχίες με βαθύτερους δεσμούς με το Ιράν, την Κίνα και τη Ρωσία.
Η κατευναστική στρατηγική της Ουάσιγκτον με τακτικούς χειρισμούς των διαφορών, απέτυχε να σταματήσει την επιδείνωση της αντι-δυτικής πορείας της Τουρκίας στην εσωτερική και εξωτερική της πολιτική, όπως αποδεικνύει και η απόφαση αγοράς των S-400.
Η προμήθεια αυτή φαίνεται να καθοδηγείται από την σαφή επιθυμία της Άγκυρας να αναμοχλεύσει το γεωπολιτικό της ρόλο και θα πρέπει να προσμετρηθεί από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ ως σημείο καμπής για να μειώσουν την έκθεσή τους στις ιδιοτροπίες της Τουρκίας, να προετοιμασθούν για το χειρότερο σενάριο με αντισταθμιστικές εναλλακτικές και να ξεκαθαρίσουν στην Άγκυρα τα σημεία σκλήρυνσης της στάσης τους και τις κόκκινες γραμμές τους, όπως η αγορά των S-400.
Οι ΗΠΑ θα πρέπει να ηγηθούν αυτής της προσπάθειας, να διαμηνύσουν εκ προτέρων στην Άγκυρα, σαφώς και χωρίς τιμωρητική διάθεση, ότι δεν θα αποτελεί πια αξιόπιστο σύμμαχο αν επιλέξει να αλλάξει τη στρατηγική της ευθυγράμμιση με τη Δύση έναντι της Ρωσίας, και να υποβαθμίσουν τις σχέσεις ασφαλείας με την Τουρκία, αν πραγματοποιηθεί η προμήθεια των S-400, προς τις ακόλουθες κατευθύνσεις:
Δεν παραδίδονται F-35
-Περιορισμό της πρόσβασης της Τουρκίας σε υψηλής τεχνολογίας στρατιωτική υποστήριξη και εξοπλισμό από τις ΗΠΑ, τουλάχιστον ακύρωση της μεταφοράς των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-35 εάν πραγματοποιηθεί η αγορά των S-400 μέχρι και ολική έξοδο της Άγκυρας, μετ’ αποζημίωσης, από το ευρύτερο πρόγραμμα της κοινοπραξίας για τα F-35.
Υποβάθμιση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην Τουρκία
-Υποβάθμιση της συνολικής στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην Τουρκία, και της σημασίας των τουρκικών βάσεων για τις αμερικανικές επιχειρήσεις στην περιοχή.
Ειδικότερα στην βάση Incirlik, οι ΗΠΑ θα πρέπει να αποσύρουν από εκεί τα αμερικανικά πυρηνικά όπλα και τις δυνάμεις τους, προωθώντας άλλες εναλλακτικές στην περιοχή (πχ αναβάθμιση βάσης στην Ιορδανία και εξετάζοντας πιθανές επιλογές στις Κουρδικές περιοχές του Ιράκ, στην Ελλάδα και στην Κύπρο).
Εφαρμογή κυρώσεων
-Διακοπή περαιτέρω επενδύσεων ασφάλειας στην Τουρκία, εφαρμογή των αμερικανικών κυρώσεων CAATSA για απαγόρευση ορισμένων πωλήσεων όπλων και τιμωρία τουρκικών εταιρειών και αξιωματούχων που εμπλέκονται με τον ρωσικό αμυντικό τομέα αν η Τουρκία συνεχίσει να καλλιεργεί βαθύτερους δεσμούς με τη Ρωσία και αγοράσει τους S-400 και έναρξη διαδικασίας απομάκρυνσης της Άγκυρας από ευαίσθητες ΝΑΤΟϊκές δράσεις που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της Ρωσίας.
Η πλήρης εφαρμογή του CAATSA, που θα έθετε σε κίνδυνο το πλήρες φάσμα της αμυντικής συνεργασίας ΗΠΑ-Τουρκίας, θα σηματοδοτούσε το τελικό στάδιο υποβάθμισης της σχέσης ασφάλειας και θα πρέπει να εξεταστεί μόνον αν η Τουρκία προχωρήσει περισσότερο προς τη στρατηγική ευθυγράμμιση με τη Ρωσία.