Διεθνές Δικαστήριο: Η Χιλή δεν είναι υποχρεωμένη να δώσει στη Βολιβία πρόσβαση στη θάλασσα

Βαρύ πλήγμα για τη Βολιβία και δικαίωση για τη Χιλή αποτελεί απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, σύμφωνα με την οποία το Σαντιάγο δεν είναι υποχρεωμένο να διαπραγματευθεί με τη Λα Πας την πρόσβαση στη θάλασσα, όπως επιδιώκει έναν αιώνα και πλέον η Βολιβία, η οποία απώλεσε 120.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους και 400 χιλιόμετρα ακτών, άρα και την πρόσβασή της στη θάλασσα, έπειτα από έναν τετραετή πόλεμο με τη Χιλή το 1883.

Το Σαντιάγο υποστηρίζει ότι τα σύνορα των δύο χωρών χαράχθηκαν βάσει της συμφωνίας ειρήνης που είχε υπογραφεί με τη Βολιβία το 1904, μετά τον Πόλεμο του Ειρηνικού (1879-1883).

Έπειτα από έναν αιώνα και πλέον άκαρπων διαπραγματεύσεων με το Σαντιάγο, η Λα Πας προσέφυγε στο Διεθνές Δικαστήριο το 2013, υποστηρίζοντας ότι η Χιλή ήταν υποχρεωμένη να βάλει τέλος στον εγκλωβισμό της φτωχότερης χώρας της Νότιας Αμερικής.

Το Δικαστήριο, με 12 ψήφους έναντι τριών, «αποφάνθηκε ότι η Δημοκρατία της Χιλής δεν είναι νομικά υποχρεωμένη» να διαπραγματευθεί με τη Βολιβία μια «κυρίαρχη πρόσβαση» στη θάλασσα, ανέφερε ο πρόεδρος του δικαστηρίου, δηλώνοντας πάντως ότι έχει την ελπίδα πως τα δύο κράτη θα επιδείξουν τη «βούληση» να αρχίσουν «σοβαρές διαπραγματεύσεις».

Ελπίδα πάντως που μοιάζει να απευθύνεται σε ώτα μη ακουόντων. Ο πρόεδρος της Βολιβίας Έβο Μοράλες, παρών στην ακροαματική διαδικασία, πήρε λίγα λεπτά μετά την ανάγνωση της ετυμηγορίας τον λόγο για να διατρανώσει ότι η χώρα του δεν θα εγκαταλείψει ποτέ τη διεκδίκηση μιας κυρίαρχης πρόσβασης στη θάλασσα, ότι «ο αγώνας συνεχίζεται».

«Η Βολιβία δεν θα εγκαταλείψει ποτέ» τον αγώνα αυτόν, είπε ο Μοράλες, υπογραμμίζοντας την έκκληση των δικαστών να συνεχιστεί ο διάλογος ανάμεσα στο Σαντιάγο και τη Λα Πας.

Η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου αποτελεί βαρύ πλήγμα για τη Βολιβία, που είχε άλλοτε 400 χιλιόμετρα ακτών κατά μήκος της ερήμου Ατακάμα.

Η κυβέρνηση στη Λα Πας υποστηρίζει ότι η οικονομική ανάπτυξή της θα έφθανε ακόμα και το 20% σε ετήσια βάση αν διέθετε πρόσβαση στη θάλασσα.

Η απόφαση του Δικαστηρίου έχει σημαντικό πολιτικό βάρος και για τις δύο χώρες.

Η παρουσία του Μοράλες για πολλούς ήταν πολιτική πρωτοβουλία, άρρηκτα συνδεδεμένη με τη φιλοδοξία του να διεκδικήσει τέταρτη θητεία στην προεδρία της Βολιβίας το 2019.

Το Διεθνές Δικαστήριο «απέδωσε δικαιοσύνη και έβαλε τα πράγματα στη θέση τους, αποφαινόμενο με τρόπο σαφή και κατηγορηματικό ότι η Χιλή δεν είχε ποτέ και καμιά υποχρέωση να διαπραγματευθεί πρόσβαση στη θάλασσα», έκρινε από την πλευρά του ο δεξιός πρόεδρος της Χιλής Σεμπαστιάν Πινιέρα αφού έγινε γνωστή η απόφαση, κάνοντας λόγο για μια «μεγάλη μέρα για τη Χιλή» αλλά και «για το διεθνές δίκαιο».

Η απόρριψη της προσφυγής της Βολιβίας από το Διεθνές Δικαστήριο είναι νομικά δεσμευτική και δεν μπορεί να ασκηθεί έφεση σε αυτή.