Την ανάγκη προετοιμασίας που χρειάζεται η ΕΕ ενόψει του Brexit, στις 30 Μαρτίου του 2019, καθώς αναμένονται επιπτώσεις στους πολίτες, τους επιχειρηματίες και τις διοικήσεις, επισημαίνει με κείμενό της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και καλεί τα κράτη-μέλη και τους ιδιωτικούς φορείς να εντείνουν τις προετοιμασίες σε όλα τα επίπεδα και για όλα τα αποτελέσματα.
Οι επιπτώσεις περιλαμβάνουν ένα φάσμα, από τους νέους ελέγχους που απαιτούνται μεταξύ των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και του ΗΒ ως την εγκυρότητα των πιστοποιητικών, τους διαφορετικούς κανονισμούς και τη μεταφορά δεδομένων.
Η αποχώρηση του ΗΒ θα προκαλέσει αναμφισβήτητα αναστάτωση, όπως για παράδειγμα στις αλυσίδες εφοδιασμού των επιχειρήσεων, είτε υπάρξει συμφωνία είτε όχι, τονίζει η Επιτροπή.
Καθώς μάλιστα δεν είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει επικυρωμένη συμφωνία εντός της προγραμματισμένης προθεσμίας, οι προετοιμασίες πρέπει να προχωρήσουν εντατικά ώστε οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, τα κράτη μέλη και ο ιδιωτικός τομέας να είναι έτοιμοι για τη βρετανική αποχώρηση.
Πρόκειται για μια κοινή προσπάθεια για την οποία έχουν ευθύνη και οι εθνικοί και οι περιφερειακοί θεσμοί, η οποία περιλαμβάνει ειδικά τους οικονομικούς παράγοντες και τους ιδιωτικούς φορείς, καθώς όλοι πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για όλα τα σενάρια.
Οι οικονομικοί παράγοντες καθώς και οι εθνικές και οι ευρωπαϊκές αρχές πρέπει να προετοιμαστούν για δύο πιθανά σενάρια:
Αν η Συμφωνία Αποχώρησης επικυρωθεί πριν τις 30 Μαρτίου του 2019, η ευρωπαϊκή νομοθεσία θα σταματήσει να εφαρμόζεται προς και εντός του ΗΒ την 1η Ιανουαρίου του 2021 (μετά από μεταβατική περίοδο 21 μηνών).
Αν η Συμφωνία Αποχώρησης δεν επικυρωθεί ως τις 30 Μαρτίου του 2019, δεν θα υπάρξει μεταβατική περίοδος και η ευρωπαϊκή νομοθεσία θα σταματήσει να εφαρμόζεται προς και εντός του ΗΒ από τις 30 Μαρτίου του 2019. Αυτό αναφέρεται ως «μη συμφωνία» ή σενάριο «στο χείλος του γκρεμού».
Τον περασμένο χρόνο, η Επιτροπή εξέτασε διεξοδικά το ενωσιακό acquis για να διαπιστώσει αν χρειάζονται αλλαγές υπό το φως της βρετανικής αποχώρησης.
Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή υιοθέτησε ειδικές και στοχευμένες νομοθετικές προτάσεις για να διασφαλίσει ότι οι ευρωπαϊκοί κανόνες θα συνεχίσουν να λειτουργούν ομαλά στην Ενωση των 27 μετά την αποχώρηση του ΗΒ.
Η Επιτροπή δημοσίευσε επίσης οδηγίες για περισσότερους από 60 τομείς για να ενημερώσει το κοινό για τις επιπτώσεις στην περίπτωση μη συμφωνίας.
Οριστικά πάντως, στις 30 Μαρτίου του 2019 οι δύο υπηρεσίες με έδρα το Λονδίνο- Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων και Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή- καθώς και άλλα ευρωπαϊκά σώματα όπως το Κέντρο Παρακολούθησης Ασφάλειας Galileo, θα αποχωρήσουν από το ΗΒ.
Ο οδικός χάρτης των διαπραγματεύσεων για το Brexit
Οι συνομιλίες της ΕΕ για το Brexit άρχισαν επίσημα στις 19 Ιουνίου του 2017.
Οι διαπραγματευτικές ομάδες συναντώνται κατ’ ιδίαν επί μία εβδομάδα κάθε μήνα, με επιπλέον συνεδριάσεις ενόψει συνόδων κορυφής.
Μεταξύ των πρώτων καθηκόντων τους ήταν να επιτύχουν συμφωνία στα δικαιώματα των -βρετανών και λοιπών ευρωπαίων πολιτών- μετά το Brexit, να συμφωνήσουν σε ένα νούμερο για το ύψος των χρημάτων που θα πληρώσει το ΗΒ κατά την αποχώρησή του, τον επονομαζόμενο «λογαριασμό διαζυγίου» καθώς και το τι μέλλει γενέσθαι με τα σύνορα στη Β. Ιρλανδία. Μια προσωρινή συμφωνία συνήφθη για τα θέματα αυτά στις 8 Δεκεμβρίου.
Στη συνέχεια συμφώνησαν στους όρους της μεταβατικής φάσης και τώρα κινούνται προς μια συμφωνία για τη μόνιμη σχέση μετά το Brexit.
Οι κρίσιμες ημερομηνίες από τώρα ως το Brexit:
18 Οκτωβρίου 2018: Η κύρια σύνοδος κορυφής της ΕΕ. Και οι δύο πλευρές ελπίζουν να συμφωνήσουν στο πλαίσιο των μελλοντικών σχέσεων ώστε να υπάρξει χρόνος για το βρετανικό κοινοβούλιο και τα κράτη-μέλη να επικυρώσουν τη συμφωνία ως την ημέρα του Brexit.
13 Δεκεμβρίου 2018: Ευρωπαϊκή σύνοδος κορυφής. Αν δεν συναφθεί συμφωνία ως τον Οκτώβριο αυτή είναι η τελευταία ευκαιρία των δύο πλευρών να τα βρουν.
Η Βουλή των Λόρδων και η Βουλή των Κοινοτήτων ψηφίζουν για την αποχώρηση από τη συνθήκη. Τα μέλη του κοινοβουλίου μπορούν να απορρίψουν τη συμφωνία, αλλά δεν είναι σαφές τι θα ακολουθήσει σ αυτή την περίπτωση.
29 Μαρτίου του 2019: Όπως έχουν τα πράγματα, με συμφωνία ή χωρίς, το Brexit αναμένεται να συμβεί στις 11 μετά μεσημβρίαν- ώρα ΗΒ.
Αν όλα πάνε σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα ακολουθήσει μια μεταβατική περίοδος, ως τα μεσάνυχτα της 31ης Δεκεμβρίου 2020.