Αποκάλυψη για σεξουαλικό σκάνδαλο στη Σουηδία απειλεί το Νόμπελ Λογοτεχνίας

Η Σουηδική Ακαδημία, η οποία απονέμει το Νόμπελ Λογοτεχνίας βρίσκεται σε κρίση: έκανε δεκτή την παραίτηση της δια βίου γραμματέα της, θύμα εσωτερικών διενέξεων, μετά τις κατηγορίες για σεξουαλική παρενόχληση εναντίον διανοουμένου που είναι παντρεμένος με ακαδημαϊκό, η οποία επίσης παραιτήθηκε.

Ελπίζοντας ότι θα ξεπεράσει την κρίση που προκλήθηκε από τις διαδοχικές παραιτήσεις, η Σουηδική Ακαδημία επέλεξε προσωρινό γραμματέα τον Αντερς Ολσον, συγγραφέα και καθηγητή Λογοτεχνίας, 69 ετών.

Τον περασμένο Νοέμβριο, η εφημερίδα Dagens Nyheter είχε δημοσιεύσει τις μαρτυρίες 18 γυναικών, σύμφωνα με τις οποίες είχαν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση ή τις βίαιες επιθέσεις ενός άνδρα γαλλικής καταγωγής που είναι παντρεμένος με την ακαδημαϊκό, ποιήτρια και δραματουργό Καταρίνα Φρόστενσον, η οποία ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι αποχωρεί από τη Σουηδική Ακαδημία.

Η Ακαδημία έχει διακόψει από τον Νοέμβριο κάθε σχέση με τον σύζυγο της Καταρίνα Φρόστενσον, ο οποίος αρνείται τις κατηγορίες και έχει διακόψει κάθε χρηματοδότηση προς τον χώρο εκθέσεων και παραστάσεων που εκείνος διευθύνει στην Στοκχόλμη, ενώ διεξάγει εσωτερική έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας δεν έχουν γίνει γνωστά.

Η υπόθεση έχει συγκλονίσει το «ιερό» της λογοτεχνίας της Σουηδίας, που φροντίζει να διατηρεί πλήρη μυστικότητα για τις αποφάσεις του.

Μετά την παραίτηση τριών από τα μέλη της, την Πέμπτη ήρθε η σειρά της δια βίου γραμματέως.

«Η βούληση της Ακαδημίας είναι να αποχωρήσω από τη θέση μου», ανακοίνωσε η Σάρα Ντάνιους μετά την ολοκλήρωση συνεδρίασης των σοφών.

Ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Νόμπελ, Λαρς Χάικενστεν, εξέφρασε δημοσίως την ανησυχία του για μία «σοβαρή και δύσκολη κατάσταση», ενώ και η ίδια η Σάρα Ντάνιους παραδέχθηκε ότι η κρίση «έχει επηρεάσει μάλλον σοβαρά το Βραβείο Νόμπελ».

Σύμφωνα με τη Λίζα Ιρένιους, επικεφαλής των πολιτιστικών σελίδων της εφημερίδας Svenska Dagbladet, με τη σημερινή κατάσταση «είναι δύσκολο να διατηρήσει κανείς πολλές ελπίδες για την Ακαδημία».

Ορισμένα μέλη της Ακαδημίας θεωρούν ότι η γραμματέας είναι θύμα αδικίας, άλλοι θεωρούν ότι «υπάρχει πρόβλημα ηγεσίας» και ότι απαιτείται κάτι ριζικό για να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις μίας νέας εκκίνησης.

Καθηγήτρια Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, η Σάρα Ντάνιους ήταν η πρώτη γυναίκα στην θέση αυτή.

Οι ακαδημαϊκοί είναι ισόβια μέλη της Σουηδικής Ακαδημίας και, επί της αρχής, δεν μπορούν να παραιτηθούν. Μπορούν να αφήσουν κενές τις θέσεις τους.

Από τα 18 ισόβια μέλη, επτά δεν είναι πλέον ενεργά, αφού άλλα δύο μέλη τέθηκαν «σε διαθεσιμότητα» εδώ και πολλά χρόνια.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Σουηδική Ακαδημία αντιμετωπίζει κύμα παραιτήσεων.

Τρεις ακαδημαϊκοί αποφάσισαν να αφήσουν κενές τις θέσεις τους το 1989, διαμαρτυρόμενοι για την απόφαση του θεσμού να μην καταδικάσει την φάτουα κατά του Σαλμάν Ρούσντι για το βιβλίο του «Σατανικοί Στίχοι», την οποία τελικά καταδίκασε 27 χρόνια μετά.