Πρόβλεψη σοκ: Mπροστά σε μια πυρηνική κρίση αν καταρρεύσει η συμφωνία με το Ιράν

O υφυπουργός Εξωτερικών τoυ Ιράν Αμπάς Αραγκτσί, μιλώντας σε εκδήλωση στο Λονδίνο, προειδοποίησε ότι ο κόσμος θα βρεθεί μπροστά σε μια νέα «πυρηνική κρίση» αν καταρρεύσει η ιστορική συμφωνία του 2015 μεταξύ της χώρας και των παγκοσμίων δυνάμεων.

Ο Αραγκτσί κατηγόρησε τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ότι προκαλεί «αβεβαιότητα» σχετικά με τη συμφωνία προκαλώντας προβλήματα στην εφαρμογή της από την Τεχεράνη και προειδοποίησε ότι «αν χάσουμε τη συμφωνία (του 2015), θα βρεθούμε ενώπιον μιας νέας πυρηνικής κρίσης, η οποία θα είναι πολύ δύσκολο να ξεπεραστεί αυτή τη φορά».

Ο υφυπουργός Εξωτερικών του Ιράν τόνισε ότι «υπάρχει μια επιλογή μεταξύ της ασφάλειας και της ανασφάλειας σε παγκόσμιο επίπεδο», ενώ διαμαρτυρήθηκε και για το γεγονός ότι η χώρα του δεν απολαμβάνει των οφελειών από τη συμφωνία.

«Από τη στιγμή που οι τράπεζες και οι επιχειρήσεις δεν συμεργάζονται με το Ιράν, δεν μπορούμε να παραμείνουμε σε μια συμφωνία χωρίς κανένα ώφελος για εμάς», είπε ο Αραγκτσί.

Η συμφωνία του 2015 προβλέπει δραστική αποκλιμάκωση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος για τα επόμενα 15 χρόνια, υπό αυστηρή διεθνή επίβλεψη.

Κατ’ αυτό τον τρόπο, οι μεγάλες δυτικές δυνάμεις, που υποπτεύονται ενδεχόμενες στρατιωτικές εφαρμογές του προγράμματος, διασφαλίζουν ότι το Ιράν δεν θα βρεθεί, για μία τουλάχιστον δεκαετία, κοντά στο κατώφλι της ικανότητας κατασκευής ατομικής βόμβας.

Σε αντάλλαγμα, θα αρθούν σταδιακά οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στο Ιράκ, οι οποίες έχουν συρρικνώσει την πετρελαϊκή παραγωγή και μειώσει το εθνικό εισόδημα κατά 20%, σύμφωνα με επενδυτικούς παράγοντες.

Αμερικανικοί κύκλοι εκτιμούσαν ότι με την άρση των κυρώσεων το Ιράν θα αποκτήσει πρόσβαση σε περιουσιακά στοιχεία που έχουν παγώσει στο εξωτερικό, ύψους περίπου 100 δισ. δολαρίων. Ωστόσο, οι κυρώσεις θα μπορούν να επανενεργοποιηθούν εφόσον διαπιστωθούν παραβάσεις από ιρανικής πλευράς.

Ενα από τα βασικά «αγκάθια» που εμπόδιζαν, μέχρι την τελευταία στιγμή, την επίτευξη συμφωνίας ήταν η αξίωση της Δύσης για επιθεωρήσεις του ΟΗΕ σε στρατιωτικές βάσεις του Ιράν, κάτι που απέρριπτε κατηγορηματικά η Τεχεράνη.

Η λύση που δόθηκε τελικά ήταν ο σχηματισμός οκταμελούς επιτροπής επίβλεψης της συμφωνίας, η οποία θα αποφασίζει με απλή πλειοψηφία για τα επίμαχα προβλήματα. Στην επιτροπή θα εκπροσωπούνται το Ιράν, οι έξι μεγάλες δυνάμεις (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία)και τα υπόλοιπα μέλη της Ε.Ε., πράγμα που σημαίνει ότι Ρωσία και Κίνα δεν θα μπορούν να ασκούν βέτο. Σε περίπτωση που τεθεί θέμα επιθεώρησης μιας «ύποπτης» στρατιωτικής εγκατάστασης, το Ιράν θα πρέπει είτε να επιτρέψει την πρόσβαση διεθνών επιθεωρητών είτε να δώσει επαρκείς εξηγήσεις με άλλο τρόπο.