Η διαταγή Πούτιν στις ΗΠΑ και οι ασκήσεις ισορροπίας στη σκακιέρα Μόσχας – Ουάσινγκτον

Στα πρόθυρα αναζωπύρωσης ενός νέου Ψυχρού Πολέμου φαίνεται πως βαδίζουν οι σχέσεις ΗΠΑ και Ρωσίας, με το Κρεμλίνο να διατάζει την Ουάσινγκτον να μειώσει το διπλωματικό προσωπικό τους στη Ρωσία κατά 60% περίπου.

Το τελεσίγραφο που εξέδωσε ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν αποτελεί ένδειξη στους ψηφοφόρους της Ρωσίας ότι είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει την Ουάσιγκτον αποφασιστικά, αλλά έχει υπολογισθεί προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί η άμεση επίπτωση στις αμερικανικές επενδύσεις τις οποίες έχει ανάγκη, και να μην “γκρεμίσει τις γέφυρες” με τον Αμερικανό ομόλογό του Ντόναλντ Τραμπ.

Την Κυριακή ο Πούτιν ανακοίνωσε ότι η Ρωσία διέταξε τις ΗΠΑ να απολύσουν 755 άτομα από το συνολικό προσωπικό (1.200) πρεσβείας και προξενείων μέχρι τον Σεπτέμβριο, και ότι κατάσχει δύο διπλωματικά ακίνητα.

Οι μειώσεις προσωπικού θα επηρεάσουν τις υπηρεσίες της πρεσβείας και των προξενείων, αλλά η δυνατότητα που παραχωρείται στις ΗΠΑ να επιλέξουν ποιος θα φύγει παρέχει λιγότερες επιπτώσεις από ό,τι εάν είχαν απελαθεί Αμερικανοί διπλωμάτες από τη Ρωσία.

Τα μέτρα ανακοινώθηκαν μετά την ψήφιση με συντριπτική πλειοψηφία στο αεμερικανικό Κογκρέσο κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας για την ανάμειξή της στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές το 2016 και την προσάρτηση της Κριμαίας από την Ουκρανία το 2014.

Την Παρασκευή ο Λευκός Οίκος είπε ότι ο Τραμπ θα υπογράψει τις κυρώσεις σε νόμο.

Σε δηλώσεις του σε στρατιώτες στο Τάλιν της Εσθονίας, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Μάικ Πενς χαρακτήρισε τα αντίποινα της Ρωσίας “δραστικά μέτρα”, αλλά διαβεβαίωσε ότι η Ουάσιγκτον θα συνεχίσει με το θέμα των κυρώσεων ώσπου να σταματήσει η Μόσχα “τις αποσταθεροποιητικές της δράσεις στην Ουκρανία και αλλού”.

Στην αμερικανική πρεσβεία στη Μόσχα, ο πρέσβης Τζον Τεφτ κάλεσε σε διάσκεψη όλο το προσωπικό και τους ενημέρωσε για την απόφαση, η οποία αποτελεί το σκληρότερο διπλωματικό διάβημα μεταξύ των δύο χωρών από τον Ψυχρό Πόλεμο.

“Η ατμόσφαιρα ήταν αυτή μιας κηδείας”, είπε ένα μέλος του προσωπικού που συμμετείχε και μίλησε ανώνυμα.

Μέλη του προσωπικού της πρεσβείας στη Μόσχα περίμεναν να ακούσουν αν θα παραμείνουν στη θέση τους.

Ο πρέσβης είπε ότι οι Ρώσοι υπήκοοι που θα απολυθούν λόγω των μειώσεων μπορούν να κάνουν αίτηση για ειδικά ταξιδιωτικά έγγραφα μετανάστευσης (βίζα) στις ΗΠΑ.

“Ο κόσμος ρωτούσε τί μπορεί να κάνει το ρωσικό προσωπικό τώρα, αφού πολλοί Ρώσοι που εργάζονται στην πρεσβεία έχουν τοποθετηθεί σε “μαύρη λίστα” και δεν μπορούν να βρουν δουλειά σε ρωσικές επιχειρήσεις”, είπε το μέλος του προσωπικού.

Τιμωρία Κογκρέσου, όχι Τραμπ

Ο εξαναγκασμός των ΗΠΑ να μειώσουν το διπλωματικό προσωπικό στη Ρωσία θα ενισχύσει τη φήμη του Πούτιν εσωτερικά ως αποφασισμένου υπερασπιστή των συμφερόντων της Ρωσίας.

Αυτό θα ενισχύσει την εικόνα του πριν τις προεδρικές εκλογές του 2018, όταν αναμένεται να θέσει υποψηφιότητα για άλλη μια θητεία στην προεδρία.

Την Κυριακή ο Πούτιν δήλωσε ότι δεν βλέπει βελτίωση των σχέσεων με τις ΗΠΑ, και άφησε να εννοηθεί ότι δεν έχει αποκλείσει περαιτέρω μέτρα.

Οι επιπτώσεις ωστόσο των ρωσικών αντιποίνων δεν είναι τόσο έντονες ώστε να αποξενώσουν τον Τραμπ μόνιμα, σύμφωνα με τον Αλεξάντερ Μπαούνοφ, ανώτατο στέλεχος στο ερευνητικό κέντρο Moscow Carnegie Center.

Με την ανακοίνωση των αντιμέτρων από τον Πούτιν προτού υπογραφούν οι κυρώσεις από τον Τραμπ, “ο Πούτιν διαμηνύει ότι τιμωρεί την Αμερική του Κογκρέσου, όχι την Αμερική του Τραμπ”, έγραψε σε ανάρτησή του στον κοινωνικό ιστότοπο Facebook. Ο Πούτιν, είπε ο ερευνητής, “έβγαλε τον Τραμπ από την πρώτη γραμμή του πυρός και δεν έθιξε το εγώ του”.

Στα αντίμετρα της Ρωσίας απουσιάζουν αποφάσεις που στοχεύουν άμεσα τις αμερικανικές επενδύσεις στη Ρωσία.

Οι εταιρείες μεγάλης κεφαλοποίησης όπως η Ford, η Citi και η Boeing δραστηριοποιούνται στη χώρα, φέρνοντας το είδος των επενδύσεων που χρειάζεται το Κρεμλίνο ώστε να βελτιώσει την οικονομική ανάκαμψη, που έχει επιβραδύνει.