Η προσωρινή έναρξη ισχύος της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ ΕΕ και Καναδά στις 21 Σεπτεμβρίου, αφήνει λίγο χρόνο στην επιτροπή αξιολόγησης που σύστησε ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας Μακρόν για να εκδώσει την ετυμηγορία της σχετικά με τη συμφωνία.
Η EURACTIV Γαλλίας μεταδίδει:
Η επιτροπή αξιολόγησης, μία από τις προεκλογικές υποσχέσεις του Εμμανουέλ Μακρόν, δεν έχει κλείσει ούτε δύο εβδομάδες ζωής. Ο χρόνος της όμως ήδη τελειώνει.
Η επιτροπή για την αξιολόγηση των επιπτώσεων της CETA, που παρουσιάστηκε επίσημα από τη γαλλική κυβέρνηση στις 5 Ιουλίου, έχει αναλάβει την εξέταση των πιθανών επιπτώσεων της συμφωνίας στο περιβάλλον και την υγεία. Θα παράσχει επίσης συστάσεις σχετικά με τον τρόπο βελτίωσης της CETA και άλλων εμπορικών συμφωνιών που διαπραγματεύεται η ΕΕ.
Με την Καθλίν Σούμπερτ στην προεδρία, οικονομολόγο περιβάλλοντος και καθηγήτρια στην Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Παρισιού, η επιτροπή αποτελείται από ειδικούς σε θέματα περιβάλλοντος, υγείας και διεθνούς δικαίου. Και έχει μόνο μέχρι τις 7 Σεπτεμβρίου, οπότε και πρέπει να καταλήξει στα συμπεράσματά της.
Αυστηρή προθεσμία
Τα σχέδια του Μακρόν βρίσκονται αντιμέτωπα με την πραγματικότητα του ευρωπαϊκού προγράμματος. Λίγες ημέρες μετά τη σύσταση της επιτροπής, η Κομισιόν και ο Καναδάς ανακοίνωσαν την 21η Σεπτεμβρίου ως την ημερομηνία προσωρινής έναρξης ισχύος της CETA.
Αυτή η αυστηρή προθεσμία υπονομεύει κατά κάποιο τρόπο τον σκοπό της γαλλικής επιτροπής: η προσωρινή έναρξη ισχύος καλύπτει το 90% της συμφωνίας.
«Η έναρξη ισχύος της CETA στις 21 Σεπτεμβρίου είναι απαράδεκτη διότι θα καταστήσει αδύνατη οποιαδήποτε προσπάθεια να ληφθούν υπόψη τα συμπεράσματα των ειδικών», δήλωσε η Καρίν Ζακμαρτ, γενική διευθύντρια της ΜΚΟ Foodwatch. «Πιστεύουμε ότι υπάρχει κίνδυνος τα συμπεράσματα της επιτροπής να ληφθούν υπόψη στις μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες, όχι όμως στην CETA».
Κι ενώ η Γαλλία έχει εναποθέσει μεγάλες ελπίδες στην επιτροπή αξιολόγησης, λίγοι στις Βρυξέλλες πιστεύουν ότι οι συστάσεις της θα έχουν μεγάλη επίδραση. Για τον Γάλλο βουλευτή και μέλος της επιτροπής διεθνούς εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Φρανκ Προυστ (ομάδα ΕΛΚ), η επιτροπή «θα έχει μικρό αντίκτυπο».
«Μια εθνική επιτροπή αξιολόγησης δεν θα μπορέσει να αλλάξει την πολιτική δυναμική μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά ή το νομικό πλαίσιο της οικονομικής τους συνεργασίας από τη μία μέρα στην άλλη», ανέφερε.
“Κινούμενα πολιτικά περιθώρια”
Ωστόσο, η πολιτική κινητοποίηση γύρω από το ζήτημα του ελεύθερου εμπορίου έχει ήδη οδηγήσει στην επανεγγραφή ορισμένων από τα πιο προβληματικά κεφάλαια της CETA, συμπεριλαμβανομένης της διευθέτησης διαφορών μεταξύ επενδυτών και κρατών.
Η αρχική πρόταση ενός μηχανισμού επίλυσης των διαφορών μεταξύ των ξένων επενδυτών και των χωρών στις οποίες επενδύουν (ιδιωτικό σύστημα διαιτησίας – ISDS), έγειρε σοβαρές ανησυχίες μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και ορισμένων χωρών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας.
«Όταν θέλαμε να κάνουμε αλλαγές στην CETA το 2015, μας είπαν ότι κάτι τέτοιο δεν ήταν δυνατόν επειδή το κείμενο είχε οριστικοποιηθεί. Ωστόσο, η Κομισιόν κατέληξε στη μεταρρύθμιση των διαιτητικών δικαστηρίων. Τώρα εναπόκειται στον Μακρόν να βρει τον πολιτικό χώρο για να εγκρίνει τα μελλοντικά συμπεράσματα», δήλωσε ο Ζακμαρτ.
Ημερομηνία στόχος
Οι ΜΚΟ φοβούνται ότι η προσωρινή έναρξη ισχύος της συμφωνίας θα εμποδίσει τις προσπάθειές τους να προβούν σε οποιεσδήποτε αλλαγές. Το 90% της συμφωνίας θα ισχύσει από τις 21 Σεπτεμβρίου, πριν επικυρωθεί από τα εθνικά και περιφερειακά κοινοβούλια.
Για τη γαλλική κυβέρνηση υπάρχει ένα άλλο ζήτημα που μπορεί να καθυστερήσει την προσωρινή έναρξη ισχύος: οι ποσοστώσεις τυριών. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα για τη Γαλλία, η οποία αγωνίζεται να προστατεύσει τις γεωγραφικές της ενδείξεις κατά τη διάρκεια των εμπορικών διαπραγματεύσεων.
«Σχετικά με την CETA, υπερασπιζόμαστε τα συμφέροντά μας και όσο το πρόβλημα των ποσοστόσεων των τυριών παραμένει άλυτο, δεν θα εφαρμόσουμε τη συμφωνία στη Γαλλία», δήλωσε στις 12 Ιουλίου ο υπουργός Οικονομίας Μπρούνο Λε Μερ.