Στην προσπάθεια εκβιασμού της διαπραγμάτευσης από την τουρκική πλευρά αναφέρθηκε με δήλωσή του ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, εισερχόμενος στο συνεδριακό χώρο όπου διεξάγονται, για τρίτη κατά σειρά μέρα, οι εργασίες της Διάσκεψης για το Κυπριακό στο Κραν Μοντάνα της Ελβετίας.
«Χθες έγινε μια προσπάθεια εκβιασμού της διαπραγμάτευσης. Την αποτρέψαμε με σαφήνεια. Δε θα επιτρέψουμε σε κανέναν να ζητάει όλα ή τίποτα», τόνισε ο κ. Κοτζιάς, επισημαίνοντας ότι «η διαπραγμάτευση είναι για να κάνουμε ένα συμβιβασμό που να ωφελεί όλες τις πλευρές».
«Εγώ εξήγησα στους συναδέλφους μου», πρόσθεσε «ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά, όπως και η Ελλάδα, διαθέτει το Δίκαιο και τη δύναμη του Δικαίου, ενώ η άλλη πλευρά διαθέτει την κατοχή και το στρατό. Αυτή είναι η διαπραγμάτευση».
Την επιθυμία της εξεύρεσης λύσης για τους Κύπριους («solution for the Cypriots»), εξέφρασε ο κ. Γκουτέρες, τονίζοντας ότι πρέπει να βρεθεί τομή για να υπάρξει πρόοδος στην Κύπρο.
Επιπλέον ο κ. Γκουτέρες επισήμανε πως όλοι όσοι συμμετάσχουν στην διάσκεψη, θέλουν να δουν την Κύπρο να μετεξελίσσεται σε πλήρως κανονικό κράτος (normal state) και πρόσθεσε πως «Τα Ηνωμένα Έθνη δεν κουράζονται να στηρίζουν τα μέρη. Θέλουμε τα δύο μέρη να φτάσουν σε αποτέλεσμα», ενώ τόνισε πως έχει γίνει κάποια πρόοδος αλλά υπάρχουν πολλά εκκρεμούντα ζητήματα.
O κ. Τσαβούσογλου επανέλαβε τη χθεσινή του θέση περί «ονείρων» από την πλευρά της Λευκωσίας και της Αθήνας.
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας σημείωσε ότι υπάρχει ανάγκη προσαρμογής στην πραγματικότητα του 2017 προτείνοντας συμφωνία «πακέτο».
Ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, κ. Κοτζιάς τόνισε ότι η Ελλάδα δεν συζητάει λύση πακέτο και πρόσθεσε ότι «θα συμφωνήσουμε και εμείς ό,τι αποφασίσουν Αναστασιάδης και Ακιντζί».
Ο κ. Κοτζιάς δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι «καμία ελληνική κυβέρνηση δεν θα υπογράψει συνθήκη με παρεμβατικά δικαιώματα».
Από την πλευρά τους, οι Βρετανοί επεσήμαναν ότι το status quo είναι κακό για όλους.
Αναλυτικότερα, στη συνάντηση αναμένεται να εξεταστεί η κατάργηση της συνθήκης εγγύησης του 1960 και ο ρυθμός αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων με τις απόψεις που έχουν καταθέσει για το θέμα τόσο η ελληνική όσο και η τουρκική πλευρά.
Ειδικότερα, η ελληνική πλευρά τάσσεται υπέρ της ρήτρας «sunset clause», που προβλέπει την αποχώρηση όλων των Τούρκων στρατιωτών, ενώ η τουρκική πλευρά υποστηρίζει το «review clause» που προβλέπει την αποχώρηση των στρατευμάτων με παραμονή κάποιων ελάχιστων και επανεξέταση σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για το κατά πόσο θα πρέπει να συνεχιστεί η παρουσία τους.
Ο κ. Γκουτιέρες χαρακτήρισε το Κυπριακό ως «love affair» ενώ αναφέρθηκε και στην μεσογειακή καταγωγή του λέγοντας:
«Σας μιλάω σαν Αντόνιο και και όχι ως γενικός γραμματέας. Σας καταλαβαίνω καλύτερα απ΄ότι οι Νορβηγοί και οι Άγγλοι, αυτοί νομίζουν ότι δεν είμαστε λογικοί, αλλά πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι και λογικοί είμαστε και συναισθηματικοί και μόνο αυτός ο συνδυασμός μπορεί να λύσει προβλήματα. Τώρα είναι η καλύτερη ώρα για να πετύχετε πολλά».
Καταλυτική όπως φαίνεται υπήρξε η παρουσία του ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ανατρέποντας το δυσμενές κλίμα που είχε δημιουργηθεί στη Διάσκεψη για το Κυπριακό στο ζήτημα των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας.
Το στίγμα των νέων δεδομένων που ανοίγουν εκ νέου τον δρόμο των διαπραγματεύσεων έδωσαν τόσο ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς όσο και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης όλων των πλευρών υπό την προεδρία του κ. Γκουτέρες.
“Η παρουσία του ΓΓ του ΟΗΕ ήταν πολύ χρήσιμη και ωφέλιμη, ταξινόμησε τα ζητήματα” δήλωσε ο κ. Κοτζιάς εξερχόμενος και πρόσθεσε: “Κουβεντιάσαμε τρόπους που θα ασχοληθούμε με επιμέρους προβλήματα-κλειδιά, που αναφέρονται στις δύο συνθήκες Ασφάλειας και Εγγυήσεων. Και ο στόχος, όπως τον περιέγραψε και ο ίδιος, είναι από την αρχή να είναι η Κύπρος ένα φυσιολογικό κράτος, όπως κάθε κράτος-μέλος του ΟΗΕ”.
Από την πλευρά του ο κ. Αναστασιάδης χαρακτήρισε την συζήτηση ως “δημιουργική που επιτρέπει εξόδους από τα αδιέξοδα”.
Νίκος Αναστασιάδης: Προσπαθεί με κάθε τρόπο να βοηθήσει για απεμπλοκή ο Γκουτέρες
Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση με Γκουτέρες και λίγα λεπτά πριν το κρίσιμο δείπνο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε ότι ο Γ.Γ. ΟΗΕ προσπαθεί με κάθε τρόπο να βοηθήσει για απεμπλοκή της διαδικασίας.
Ο Πρόεδρος τόνισε ότι δεν είναι κρίσιμο το δείπνο, ωστόσο θα διαφανεί η προοπτική που υπάρχει σε διάφορα ζητήματα για το κατά πόσο υπάρχει περιθώριο προόδου.
Απόψε άλλωστε, αναμένεται να διαφανεί σε μεγάλο βαθμό ποια θα είναι η εξέλιξη σε σχέση με τη Διάσκεψη.