Σε οριακή κατάσταση τα Σκόπια – Μία σπίθα αρκεί για να πάρουν φωτιά τα Βαλκάνια

Στο χείλος νέων εθνοτικών αναφλέξεων δείχνει να ακροβατεί η πολύπαθη πυριτιδαποθήκη των Βαλκανίων, με τους οιωνούς να δείχνουν μάλιστα προς την κατεύθυνση όχι του κατευνασμού αλλά της περαιτέρω επιδείνωσης μιας ήδη έκρυθμης κατάστασης, γράφει ο Γιώργος Σκαφίδας στο “Έθνος” σε άρθρο υπό τον τίτλο “Σε οριακή κατάσταση τα Σκόπια”.

Πολιτικά ελλείμματα από τη μία (σε Σκόπια, Αλβανία) και πλεονάσματα αλυτρωτισμού από την άλλη διαμορφώνουν ως συγκοινωνούντα δοχεία μια εκρηκτική εικόνα, ενδεχομένως την εκρηκτικότερη της τελευταίας 15ετίας στην περιοχή.

Στο κάδρο της αστάθειας έρχονται πλέον να προστεθούν και καταγγελίες για «λαθρεμπόριο όπλων με προορισμό αυτονομιστικούς πυρήνες στα Σκόπια».

Η σερβική εφημερίδα «Blic» έκανε την αρχή με ένα δημοσίευμα που θέλει τις σερβικές Αρχές να προχωρούν στην κατάσχεση μεγάλου φορτίου όπλων στη Νότια Σερβία, όπλα τα οποία είχαν προορισμό αλβανικούς πυρήνες στην ΠΓΔΜ.

Επικαλούμενη πηγές μέσα από τη Στρατιωτική Υπηρεσία Ασφαλείας της Σερβίας (VBA), η «Blic» υποστηρίζει ότι κατασχέθηκε μεγάλη ποσότητα όπλων τα οποία εκτιμάται ότι προορίζονταν για «δομές» των αλβανικών πολιτικών κομμάτων στα Σκόπια.

Σημειώνει, επίσης, ότι για τη συγκεκριμένη επιχείρηση έχουν ενημερωθεί τόσο η σερβική κυβέρνηση όσο και οι αρμόδιες Αρχές της ΠΓΔΜ.

Ο Τύπος των Σκοπίων έσπευσε να σχολιάσει τις αποκαλύψεις κατά τρόπο διττό.

Εφημερίδες προσκείμενες στο σλαβομακεδονικό κατεστημένο του Νίκολα Γκρούεφσκι (Dnevnik, Vecer) αφιέρωσαν στο θέμα πρωτοσέλιδους τίτλους τύπου «Μυστική επιχείρηση της σερβικής Στρατιωτικής Υπηρεσίας Ασφάλειας. Κατασχέθηκε μεγάλο οπλοστάσιο που προοριζόταν για τις αλβανικές δομές στη “Μακεδονία” », χωρίς ωστόσο να το επιβεβαιώνουν αλλά ούτε και να το διαψεύδουν.

Η πλευρά που στηρίζει τους σοσιαλιστές του Ζόραν Ζάεφ από την άλλη (εφημερίδες όπως η «Sloboden Pechat»), έσπευσε να αποκηρύξει τις συγκεκριμένες πληροφορίες ως απόπειρα να υπονομευτούν οι προσπάθειες σχηματισμού μιας κυβέρνησης συνασπισμού σοσιαλιστών-Αλβανών.

Κατήγγειλε, επίσης, ότι τέτοιου είδους πληροφορίες το μόνο που καταφέρνουν είναι να συνδαυλίζουν το εθνοτικό μίσος σε μια ανησυχητικά κρίσιμη χρονική συγκυρία για το μέλλον της ΠΓΔΜ αλλά και ευρύτερα των Βαλκανίων.

Υπενθυμίζεται άλλωστε ότι ήταν μόλις το 2001 όταν σημειώθηκαν για τελευταία φορά ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ Σλαβομακεδόνων και Αλβανών εντός των συνόρων της ΠΓΔΜ.

Αποσταθεροποίηση

Εν έτει 2017, περίπου 16 χρόνια μετά, η αποσταθεροποίηση ρίχνει και πάλι τη σκιά της πάνω από τα Βαλκάνια, με πυρήνα τα Σκόπια και αντίπαλα στρατόπεδα δύο εθνικισμούς.

Τον σλαβομακεδονικό από τη μία (με το όραμα μιας «Ενωμένης Μακεδονίας» που θα εκτείνεται από την Ανατολική Αλβανία έως τη Δυτική Βουλγαρία και τη Βόρεια Ελλάδα) και τον αλβανικό από την άλλη (με το όραμα μιας «Μεγάλης Αλβανίας»).

Η αντιπαράθεση έχει, εδώ και σχεδόν πέντε μήνες (από τις εκλογές της 11ης Δεκεμβρίου και μετά), μεταφερθεί στο στρατόπεδο της ΠΓΔΜ, με τη σλαβομακεδονική παράταξη VMRO DPMN του εθνικιστή πρώην πρωθυπουργού Γκρούεφσκι να εμποδίζει τον σχηματισμό ενός κυβερνητικού συνασπισμού μεταξύ του σοσιαλιστικού SDSM του Ζάεφ και τριών αλβανικών κομμάτων.

Και αυτό, επικαλούμενη την απειλή ενός ενισχυμένου «αλβανικού εθνικισμού» που έρχεται, σύμφωνα με τον Γκρούεφσκι, να «αλλοιώσει την εθνική υπόσταση της χώρας».

Αποκορύφωμα της έντασης αποτελεί η βίαιη και επεισοδιακή εισβολή που πραγματοποίησαν προ 10ημέρου εκατοντάδες εθνικιστές υποστηρικτές του Γκρούεφσκι στο Κοινοβούλιο της χώρας.

Έκτοτε, έμελλε να ακολουθήσουν κινήσεις κατευνασμού: η επίσκεψη του Αμερικανού υφυπουργού Εξωτερικών Χόιτ Μπράιαν Γι και η συνάντηση που είχε αυτός σε καλό κλίμα με τον πρόεδρο Γκιόργκε Ιβάνοφ, η έλευση του αλβανόφωνου Ταλάτ Τζαφέρι στην προεδρία της Βουλής (ο οποίος Τζαφέρι, ωστόσο, δεν παρέλειψε να φέρει και μια αλβανική σημαία μαζί του κατά την εγκατάστασή του στο νέο του γραφείο)…

Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες είναι σαφές ότι επιθυμούν να προχωρήσει ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης συνεργασίας υπό τον Ζάεφ, στην οποία θα συμμετέχουν και τρία αλβανικά κόμματα (με συνολικά 67 έδρες σε σύνολο 120). Προ ημερών υπήρχε μάλιστα η αίσθηση ότι ο σχηματισμός κυβέρνησης ήταν όντως ζήτημα ολίγων 24ώρων.

Εμπόδια

Πίσω στο παρόν ωστόσο, τίποτα πλέον δεν θεωρείται δεδομένο.

Πηγές από τα Βαλκάνια εκτιμούν, μάλιστα, ότι το στρατόπεδο Γκρούεφσκι θα συνεχίσει να βάζει εμπόδια σε κάθε πιθανό βήμα απεγκλωβισμού από την κρίση, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται μια τέτοια εξέλιξη για τη διασπορά της έντασης στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.

Στη σκοπιανή κρίση εμπλέκονται πλέον και οι γείτονες.

Οι μεν Σέρβοι (καθώς και οι Ρώσοι) στηρίζουν την πλευρά Γκρούεφσκι.

Αλβανία και Κόσοβο από την άλλη στηρίζουν την αντιπολίτευση.

Μετριοπαθείς φωνές υπάρχουν, φυσικά, σε όλα τα στρατόπεδα.

Όσο επιδεινώνεται η κρίση ωστόσο, αυτές κινδυνεύουν να εκτοπιστούν.

Μόνο τους τελευταίους μήνες, στην ΠΓΔΜ έχουν ξεφυτρώσει σαν μανιτάρια δεκάδες σλαβομακεδονικές εθνικιστικές οργανώσεις που απειλούν ανοιχτά να πάρουν τα όπλα ενάντια στους Αλβανούς.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, σι όποιες πληροφορίες (έγκυρες ή μη) περί όπλων που προορίζονταν για αλβανικές δομές στην ΠΓΔΜ υπάρχει ορατός κίνδυνος να λειτουργήσουν ακόμη και ως casus belli στα αυτιά των προθύμων, καταλήγει το δημοσίευμα του “Έθνους”.