Τη σύγκληση νέας Διάσκεψης για το Κυπριακό πριν το τέλος Ιουλίου επιδιώκει η τουρκική πλευρά και αυτό φαίνεται να συμπίπτει και με τους σχεδιασμούς του Ειδικού Συμβούλου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στο Κυπριακό Έσπεν Μπαρθ Έιντε.
Ο στόχος, με τη σύγκληση νέας Διάσκεψης για το Κυπριακό, είναι για να στριμωχθεί η Λευκωσία με εκβιασμούς και διλήμματα στο Κυπριακό, πρωτίστως όμως επιδιώκεται να παγώσουν οι ενεργειακοί σχεδιασμοί της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της εφημερίδας «Φιλελεύθερος», η επιδίωξη αυτή φαίνεται να προωθείται σε τακτικό επίπεδο με αλλαγή συμπεριφοράς στις συναντήσεις των δύο διαπραγματευτών, που αναμένεται να επιβεβαιωθεί κατά τη συνάντηση Αναστασιάδη και Ακιντζί την ερχόμενη Τρίτη.
Κι αυτό γιατί η ελληνοκυπριακή πλευρά είχε επισημάνει πως θα ευνοούσε σύγκληση νέας Διάσκεψης όταν οι συζητήσεις στα πέντε από τα έξι κεφάλαια «ωριμάσουν» και επιτευχθούν σημαντικές συγκλίσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες του “Φιλελεύθερου”, στις συναντήσεις των διαπραγματευτών της περασμένης εβδομάδας, ο Τουρκοκύπριος διαπραγματευτής Οζντίλ Ναμί παρουσιάσθηκε «εποικοδομητικός» για επιμέρους ζητήματα.
Συζήτησε τα θέματα της λήψης αποφάσεων με μικρές διαφοροποιήσεις από προηγούμενες θέσεις του, ενώ παράλληλα ζήτησε ανταλλάγματα που αφορούν τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στη δομή του κράτους.
Η φερόμενη διαφοροποίηση, που επί της ουσίας δεν διαπιστώνεται καθώς δεν είναι ολοκληρωμένη, συνδέεται και με το γεγονός ότι ο κατοχικός ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί, ενώ είχε αποχωρήσει από τις συνομιλίες για τον νόμο της Βουλής σχετικά με το ενωτικό δημοψήφισμα, τώρα με την αναφορά του νέου νόμου από τον Πρόεδρο στο Ανώτατο (αυτού που ψηφίστηκε από ΑΚΕΛ-ΔΗΣΥ), δηλώνει πως θα παραμείνει στη διαδικασία.
Σύμφωνα με ενημερωμένη πηγή, η τουρκική πλευρά στοχεύει να αποτρέψει τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας με κινήσεις σε διάφορα επίπεδα:
Πρώτο, με την κάθοδο στη θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κύπρου τουρκικών ερευνητικών πλοίων, με στόχο τη δημιουργία κλίματος έντασης και εκφοβισμού, αλλά και την αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η Τουρκία επιδιώκει να δημιουργήσει γκρίζες ζώνες και, στη συνέχεια, να επιβάλλει νέα τετελεσμένα στην κυπριακή ΑΟΖ.
Δεύτερο, σε διπλωματικό επίπεδο, επιχειρείται από την τουρκική πλευρά να δημιουργηθεί νέα κινητικότητα στο Κυπριακό με στόχο τη σύγκληση νέας Διάσκεψης, ώστε να πιεστεί η Λευκωσία να αναστείλει τον ενεργειακό προγραμματισμό.
Επειδή υπάρχει προηγούμενο, είναι προφανές πως διεθνείς παίκτες θα επιχειρήσουν να στριμώξουν την ελληνοκυπριακή πλευρά προβάλλοντας το επιχείρημα πως ενόψει της Διάσκεψης και «της προοπτικής για συμφωνία» μπορούν «να περιμένουν οι ενεργειακοί σχεδιασμοί».
Βεβαίως, αυτό για να γίνει θα πρέπει να συμφωνήσουν και οι εταιρείες, καθώς υπάρχουν πρόνοιες στα συμβόλαια για τα βήματα που θα γίνουν στο πεδίο των ερευνών.
Τρίτο, ως προς το Κυπριακό, μια νέα Διάσκεψη με τη συμμετοχή όλων των παικτών που πήραν μέρος στην πρώτη σύναξη, τον περασμένο Ιανουάριο στη Γενεύη, θα έχει αυτή τη φορά στόχο να… διασώσει τη διαδικασία, κλείνοντας επί τόπου όλα τα εκκρεμούντα ζητήματα.
Ενημερωμένη πηγή ανέφερε στον «Φιλελεύθερο» πως οι εκκρεμότητες είναι αρκετές και σημαντικές.
Παράλληλα, σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων συναντήσεων η τουρκική πλευρά απέφυγε να θέσει την αξίωσή της για την εφαρμογή για Τούρκους υπηκόους στην Κύπρο των τεσσάρων ελευθεριών που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Δεν δόθηκαν ακόμη δείγματα γραφής από τουρκικής πλευράς ούτε για άλλα θέματα όπου άλλαξε τη στάση της παρά το γεγονός ότι καταγράφηκαν συγκλίσεις (περιουσιακό, FIR κ.λπ.).
Αυτή η τακτική αφορά τις προσπάθειες για τη σύγκληση Διάσκεψης.
Είναι, πάντως, προφανές πως ενώ η Άγκυρα έχει δώσει ρητές εντολές στον κατοχικό ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί και τους συνεργάτες του να παραμείνουν στη διαδικασία, την ίδια ώρα η Άγκυρα κινείται για την εφαρμογή βαθμηδόν ενός σχεδίου Β.
Δηλαδή, κινήσεων που αφορούν την αναβάθμιση του ψευδοκράτους, αλλά ταυτόχρονα και ενεργειών προς την κατεύθυνση ενσωμάτωσης των κατεχόμενων.
Τέταρτο, τα Ηνωμένα Έθνη θεωρούν πως ό,τι είναι να γίνει πρέπει να ολοκληρωθεί τις επόμενες εβδομάδες, θεωρώντας πως η έναρξη ερευνών στην κυπριακή ΑΟΖ θα ανατρέψει τους σχεδιασμούς τους.
Είναι πρόδηλο πως ο κ. Έιντε θα ήταν ευτυχής εάν η Λευκωσία ματαίωνε τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της, καθώς αυτό θα «κάλμαρε» την Άγκυρα!
«Έτοιμος να εμπλακεί ο Αντόνιο Γκουτέρες»
Ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Έσπεν Μπαρθ Έιντε, ενημέρωσε την περασμένη Πέμπτη τους πρέσβεις των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας για την πορεία των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φιλελεύθερου», ο κ. Άιντα δεν ήταν ιδιαίτερα διαφωτιστικός για τις συζητήσεις που διεξάγονται στις διαπραγματεύσεις.
Ανέφερε πως πολλά θα κριθούν από τη συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη και του κατοχικού ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, που χρονικά τοποθετείται την ερχόμενη Τρίτη, 2 Μαΐου.
Από τη συνάντηση αυτή θα κριθεί εάν θα προχωρήσουν και θα πετύχουν πρόοδο, όπως εξήγησε.
Περαιτέρω ζήτησε τη στήριξη των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας στις προσπάθειες για την επίτευξη συμφωνίας.
Ο Έσπεν Μπαρθ Έιντε είπε πως υπάρχει ετοιμότητα από τον Γενικό Γραμματέα του διεθνούς οργανισμού, Αντόνιο Γκουτέρες, για να γίνει πιο δραστήριος στο Κυπριακό.
«Πληγωμένος» ο Έιντε για την επιστολή Κοτζιά
Καταγγέλθηκε και για τον ισχυρισμό του ότι φταίει η Ελλάδα για την αποτυχία της Διάσκεψης
Ο απεσταλμένος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Έσπεν Μπαρθ Έιντε, παρουσιάζεται… πληγωμένος από το γεγονός ότι ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς τον κατήγγειλε για ενέργειές του, διά επιστολής, στον Αντόνιο Γκουτέρες.
Όπως πληροφορούμαστε, ο Νορβηγός αξιωματούχος του Διεθνούς Οργανισμού εξέφρασε το παράπονό του σε συνομιλητές του κατά τη διάρκεια των επαφών του στη Λευκωσία.
Σύμφωνα, πάντως, με πηγές της κυπριακής Κυβέρνησης, τα σημεία που έχει εγείρει στην επιστολή του ο Νίκος Κοτζιάς προς τον Γενικό Γραμματέα δεν μπορούν να τύχουν αμφισβήτησης, καθώς παρόμοιες πληροφορίες για τη δράση του κ. Έσπεν Μπαρθ Έιντε έχει και η Λευκωσία.
Πέραν από τα όσα έχουν αναφερθεί αναφορικά με τις μεθοδεύσεις του αξιωματούχου του ΟΗΕ για την προώθηση της τουρκικής αξίωσης για εφαρμογή για Τούρκους πολίτες στην Κύπρο των τεσσάρων ελευθεριών που ισχύουν στην Ε.Ε., ο κ. Έιντε καταγγέλθηκε και για ένα ακόμη ζήτημα:
Για το γεγονός ότι έχει ισχυρισθεί σε επαφές του πως ευθύνεται η Ελλάδα και συγκεκριμένα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς για την αποτυχία της Διάσκεψης της Γενεύης, τον περασμένο Ιανουάριο.
Ένας ισχυρισμός που ποσώς δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, το γεγονός ότι ο Αντόνιο Γκουτέρες έχει στηρίξει τον κ. Έιντε δημόσια ήταν αναμενόμενο.
Διαφορετικά θα έπρεπε να τον αντικαθιστούσε αμέσως.
Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως προκρίνει τους χειρισμούς του.
Αυτό διαφάνηκε και στη Διάσκεψη της Γενεύης όπου, μεταξύ άλλων, ο Γενικός Γραμματέας επέλεξε να αφήσει στην τσέπη του την ομιλία που του ετοίμασε ο κ. Έιντε και μίλησε χωρίς να έχει κείμενο ενώπιόν του, μετά τη λήξη των εργασιών.
Επίσης, τον άφησε πολλές φορές χωρίς πρωτοβουλίες, αναλαμβάνοντας ο ίδιος τη διαχείριση των εξελίξεων στο περιθώριο της Διάσκεψης.