Ο Ροχανί διεκδικεί εκ νέου την Προεδρία του Ιράν αντιμέτωπος με τον εκλεκτό του Αγιατολάχ

Ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί ανακοίνωσε τη Μ. Παρασκευή ότι θα είναι ξανά υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές της 19ης Μαΐου, παρά τις επικρίσεις των συντηρητικών.

Ο βασικός του αντίπαλος, ο συντηρητικός ιεροκήρυκας Εμπραχίμ Ραϊσί, μια ανερχόμενη προσωπικότητα στην πολιτική του Ιράν, υπέβαλε επίσης την Παρασκευή την υποψηφιότητά του.

«Είμαι ξανά εδώ για το Ιράν, για το ισλάμ, για περισσότερη ελευθερία, περισσότερη ασφάλεια και περισσότερη πρόοδο», δήλωσε ο Ροχανί λίγη ώρα αφού υπέβαλε την υποψηφιότητά του.

«Πρέπει να ενωθούμε για ένα μετριοπαθές ισλάμ (…) Ζητώ από όλους του Ιρανούς να πάνε ξανά στις κάλπες για το Ιράν και το ισλάμ», πρόσθεσε.

Ηλικίας 68 ετών και ο ίδιος ιεροκήρυκας, ο Ροχανί κέρδισε εύκολα στις προεδρικές εκλογές του 2013 από τον πρώτο γύρο, κυρίως χάρη στην υποστήριξη των μετριοπαθών και μεταρρυθμιστικών κομμάτων.

Εξακολουθεί να έχει τη στήριξη αυτών των ομάδων και μπορεί να υπερηφανευτεί ότι κατάφερε να υπογράψει μια ιστορικής σημασίας συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν με τις μεγάλες δυνάμεις, αλλά και ότι κατάφερε να μειώσει τον πληθωρισμό από περισσότερο από 40% σε περίπου 8% σε διάστημα τεσσάρων ετών.

Πάντως οι συντηρητικοί επικριτές του κατηγορούν τον Ροχανί ότι ενθάρρυνε την ηθική διαφθορά της κοινωνίας προωθώντας την κοινωνική ανοχή.

Επίσης ο πρόεδρος του Ιράν έχει εξοργίσει τους συντηρητικούς με τις εκκλήσεις του για βελτίωση των σχέσεων της Τεχεράνης με τη Δύση, για ενίσχυση της ελευθερίας της έκφρασης και τις προσπάθειές του να χαλαρώσει τους αυστηρούς ισλαμικούς κανόνες.

Πάντως κάποιοι πρώην υποστηρικτές του εκφράζουν την απογοήτευσή τους καθώς ήλπιζαν σε δραστικές κοινωνικές αλλαγές στη διάρκεια της προεδρίας του, τονίζοντας ότι δεν κατάφερε να αντιταχθεί στο συντηρητικό θρησκευτικό στάτους κβο του Ιράν.

«Ο Ροχανί είναι μέσα στο σύστημα, είναι πιστός στο σύστημα. Δεν είναι μεταρρυθμιστής, αλλά μια γέφυρα μεταξύ των σκληροπυρηνικών και των μεταρρυθμιστών», δήλωσε ένας πρώην ανώτερος αξιωματούχος.

«Δεν διαθέτει αρκετές εξουσίες για να αντιμετωπίσει αυτούς που είναι κατά των μεταρρυθμίσεων, είτε είναι οικονομικές είτε κοινωνικές», πρόσθεσε ο ίδιος.

Οι συνταγματικές εξουσίες του προέδρου είναι περιορισμένες, καθώς ουσιαστική την εξουσία έχει ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.

Κάποιοι αναλυτές μάλιστα αμφισβητούν αν ο Ροχανί έχει αρκετή θέληση για να βελτιώσει την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα.

Άλλοι πιστεύουν ότι ο Ιρανός πρόεδρος εξάντλησε το πολιτικό του κεφάλαιο με τον Χαμενεΐ, αφού τον έπεισε να δώσει τη συγκατάθεσή του στην πυρηνική συμφωνία του 2015 και πλέον δεν μπορεί να τον πείσει για εσωτερικές μεταρρυθμίσεις.

Επίσης η απογοήτευση είναι αισθητή στην κοινωνία καθώς δεν έχει βελτιωθεί η οικονομική κατάσταση της χώρας, ενώ η ανεργία αυξήθηκε στο 12,4% από το 10,5%.

Την ίδια ώρα δεν έχουν έρθει τα δισεκατομμύρια δολάρια επενδύσεων που αναμένονταν από τις ξένες επενδύσεις, μετά την άρση των κυρώσεων της Δύσης.

Εξάλλου στο Ιράν εξακολουθούν να υπάρχουν πολιτικοί κρατούμενοι, μεταξύ των οποίων ο Μιρ Χοσεΐν Μουσαβί και ο Μεχντί Καρουμπί, οι ηγέτες της αντιπολίτευσης επί προεδρίας Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ (2005-2013), οι οποίοι είναι σε κατ’ οίκον περιορισμό από το 2011.

Η ανάληψη της προεδρίας των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει επικρίνει τη συμφωνία με το Ιράν και επέβαλε στη χώρα νέες κυρώσεις, περιπλέκει περαιτέρω το έργο του Ροχανί, τον οποίο οι συντηρητικοί κατηγορούν ότι εξαπατήθηκε από τη Δύση.

Γνωρίζοντας τις δυσκολίες της μεσαίας και κατώτερης τάξης, η κυβέρνηση αποφάσισε να τριπλασιάσει την άμεση βοήθεια που παρέχει σε περίπου 10 εκατομμύρια Ιρανούς (σε σύνολο 80 εκατομμυρίων κατοίκων), ένα μέτρο το οποίο επέκριναν οι συντηρητικοί, σύμφωνα με τους οποίους ο Ροχανί προσπαθεί να αγοράσει την ψήφο των λαϊκών τάξεων.

Από την πλευρά του ο Εμπραχίμ Ραϊσί, 56 ετών, δίνει έμφαση στα ποσοστά ανεργίας, που πλήττει 3,3 εκατομμύρια ανθρώπους.

«Οι προηγούμενες κυβερνήσεις σημείωσαν σωστές προόδους. Παρά αυτές τις προόδους, οι άνθρωποι αναρωτιούνται γιατί εξακολουθεί να υπάρχει ανεργία. Με μια μη κομματική διαχείριση, μπορούμε να βγούμε από αυτή την κατάσταση», εκτίμησε ο Ραϊσί.

Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι είναι «υποψήφιος όλων των Ιρανών (…) και όλων όσων επιθυμούν να διατηρήσουν το μεγαλείο της χώρας αυτής», προσθέτοντας ότι θα δώσει έμφαση «στη βοήθεια των φτωχών».

Στο διεθνές επίπεδο, ο Ραϊσί εμφανίζεται μετριοπαθής, δηλώνοντας ότι στηρίζει «τις σχέσεις με όλες τις χώρες (…) αλλά με σεβασμό» και με εξαίρεση το Ισραήλ, τον ορκισμένο εχθρό του ισλάμ.

Ο Ραϊσί είναι στενός συνεργάτης του Χαμενεΐ, ο οποίος τον διόρισε πριν ένα χρόνο επικεφαλής ενός μεγάλου ιδρύματος με έδρα της Μασάντ, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράν.

Το ίδρυμα αυτό διαχειρίζεται το μαυσωλείο του ιμάμη Ρεζά, όγδοου διαδόχου του προφήτη Μωάμεθ σύμφωνα με τους σιίτες, και διαθέτει πολλές κτηματικές εταιρείες και εταιρείες παροχής υπηρεσιών, καθώς και τεράστια εργοστάσια και αγροτεμάχια και σε όλη τη χώρα.

Ο Ραϊσί έχει επίσης εργαστεί επί περισσότερα από 20 χρόνια στο δικαστικό σύστημα, το οποίο ελέγχουν οι συντηρητικοί ιεροκήρυκες.

Μεταξύ αυτών που υπέβαλαν υποψηφιότητα για τις προεδρικές εκλογές του Μαΐου είναι και ο πρώην πρόεδρος Αχμαντινετζάντ, ο οποίος έχει πάρει αποστάσεις από τους συντηρητικούς.

Υπέβαλε υποψηφιότητα παρά την αντίθετη γνώμη του Αγιατολάχ, εξηγώντας όμως ότι το κάνει μόνο και μόνο για να στηρίξει τον πρώην αναπληρωτή του Χαμίντ Μπαγκαγέ.

Το Συμβούλιο των Φρουρών του Συντάγματος, ένα όργανο που ελέγχεται από τους συντηρητικούς ιεροκήρυκες, θα αποφασίσει ως τις 27 Απριλίου ποιους υποψήφιους εγκρίνει για να συμμετάσχουν στις εκλογές.