Σεισάχθεια στην Ισλανδία – Το κράτος διαγράφει χρέη από στεγαστικά δάνεια

Η Ισλανδία, η χώρα που έδωσε το παράδειγμα πώς έπρεπε να αντιμετωπίσουμε την κρίση αλλά δεν μας άφησαν να τη μιμηθούμε, ανακοίνωσε την Τρίτη πως άρχισε με επιτυχία μερική σεισάχθεια για την παραγραφή ενός μέρους των χρεών των πολιτών που έχουν λάβει στεγαστικά δάνεια, η οποία πρόκειται να ανακουφίσει περισσότερα από τα μισά νοικοκυριά.

Την Κυριακή η εφορία άνοιξε έναν ιστότοπο στο Ίντερνετ, τον leidretting.is, στον οποίο οι Ισλανδοί μπορούν να υποβάλουν το φάκελό τους.

Μέσα στις πρώτες δύο ώρες λειτουργίας του ιστότοπου, είχαν υποβληθεί 5.000 φάκελοι, δήλωσε προς την εφημερίδα Frettabladid ένας από τους τεχνικούς υπευθύνους του.

Το κοινοβούλιο υιοθέτησε την Παρασκευή το νόμο που επιτρέπει στους δανειολήπτες να ζητούν την παραγραφή χρεών, η οποία χρηματοδοτείται πλήρως από το κράτος.

Το σχέδιο αυτό αποτέλεσε την κύρια προεκλογική υπόσχεση του κεντρώου Κόμματος της Προόδου του πρωθυπουργού Σιγκμούντουρ Γκουνλάουγκσον, νικητή των βουλευτικών εκλογών του Απριλίου 2013 μαζί με το συντηρητικό σύμμαχό του, το Κόμμα της Ανεξαρτησίας.

Το μέτρο συνίσταται στη μείωση του κύριου μέρους του χρέους των νοικοκυριών που έχουν λάβει στεγαστικό δάνειο με επιτόκιο συνδεδεμένο με τον πληθωρισμό (κάτι που αφορά τη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων), χωρίς εισοδηματικές προϋποθέσεις.

Αυτή η ελάφρυνση χρεών (“σεισάχθεια” λέγεται το μέτρο στα ελληνικά), η οποία εξαρτάται από το ποσό του δανείου, έχει ανώτατο όριο τις 4 εκατ. κορώνες (πάνω από 25.900 ευρώ).

Η κυβέρνηση εκτιμά πως το σχέδιο αυτό αφορά περίπου 69.000 νοικοκυριά από τις 124.000 που αριθμεί η χώρα και πως κατά μέσο όρο μπορούν να διεκδικήσουν 1,1 εκατ. κορώνες (7.100 ευρώ).

Πριν από την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος το 2008, οι ισλανδικές τράπεζες δεν πρότειναν συστηματικά παρά δάνεια με επιτόκια συνδεδεμένα με τον πληθωρισμό.

Όμως η βαθιά κρίση που προκάλεσαν οι τράπεζες στη χώρα είχε ως συνέπεια, μεταξύ άλλων, την αύξηση του πληθωρισμού εξαιτίας της αδυναμίας της ισλανδικής κορώνας, και συνεπώς και των χρεών των νοικοκυριών.

Το 2012, το 36,7% των νοικοκυριών αυτών υποστήριζε πως “δυσκολεύεται” να τα βγάλει πέρα με τον μηνιαίο προϋπολογισμό του και το 11,7% πως “δυσκολεύεται πολύ”.

Το σχέδιο προκάλεσε πάντως εκτεταμένη πολεμική στην Ισλανδία εκ μέρους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και του οίκου αξιολόγησης Standard and Poor’s (γνωστών απατεώνων), εξαιτίας του υψηλού κόστους του και των αβέβαιων οικονομικών επιπτώσεών του.