Γιατί η Ε.Ε. φοβάται το ενδεχόμενο να γίνει ο Ερντογάν και με το “Σύνταγμα” σουλτάνος

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεσήμανε τις «σοβαρές ανησυχίες» τις οποίες εξέφρασε το Συμβούλιο της Ευρώπης, τη Δευτέρα 13 Μαρτίου για τις τροποποιήσεις του συντάγματος στην Τουρκία, οι οποίες πρόκειται να τεθούν σε ψηφοφορία στο δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου.

Η Επιτροπή της Βενετίας, το εξειδικευμένο όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα συνταγματικά θέματα, δημοσίευσε τη γνωμοδότησή του χθες, δηλώνοντας ότι οι προτεινόμενες συνταγματικές τροποποιήσεις στην Τουρκία είναι ένα «επικίνδυνο βήμα προς τα πίσω» για τη δημοκρατία.

Το τουρκικό κοινοβούλιο ψήφισε τις συνταγματικές τροποποιήσεις τον περασμένο Ιανουάριο. Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ενέκρινε τη μεταρρύθμιση τον περασμένο Φεβρουάριο. Εάν η νομοθεσία εγκριθεί στο δημοψήφισμα 16 Απριλίου, θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για τον Ερντογάν να παραμείνει στην εξουσία μέχρι το 2029.

Η Επιτροπή της Βενετίας προειδοποίησε για τον κίνδυνο ενός «προσωποπαγούς καθεστώτος» στην Τουρκία, σημειώνοντας ότι με την άρση των αναγκαίων ελέγχων και ισορροπιών, οι τροποποιήσεις δεν θα ακολουθούν το μοντέλο ενός δημοκρατικού προεδρικού συστήματος το οποίο θα βασίζεται στη διάκριση των εξουσιών, και αντ’ αυτού θα ενέχει τον κίνδυνο εκφυλισμού σε ένα αυταρχικό προεδρικό Σύστημα.

Τα συμπεράσματα της γνωμοδότησης για το πακέτο των προτεινόμενων αλλαγών περιλαμβάνουν τα εξής:

Ο νέος πρόεδρος αφήνεται ελεύθερος να ασκεί την εκτελεστική εξουσία μόνος του, με ανεξέλεγκτη εξουσία να διορίζει και να απολύει υπουργούς και να διορίζει και να απολύει όλους τους ανώτατους αξιωματούχους βάσει των κριτηρίων τα οποία καθορίζονται από τον ίδιο.

Επιτρέπει στον πρόεδρο να είναι μέλος ή και ακόμη και επικεφαλής του κόμματός του, γεγονός το οποίο θα οδηγήσει σε κατάχρηση της εξουσίας του στο νομοθετικό σώμα.

Δίνει στον πρόεδρο την εξουσία να διαλύσει το κοινοβούλιο για οποιουσδήποτε λόγους, κάτι το οποίο είναι ξένο προς τα δημοκρατικά προεδρικά συστήματα.

Αποδυναμώνει το περαιτέρω το ήδη ανεπαρκές σύστημα της δικαστικής εποπτείας της εκτελεστικής εξουσίας.

Αποδυναμώνει περαιτέρω την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας.

Επιπλέον, η γνωμοδότηση εγείρει σοβαρές ανησυχίες επι του διαδικαστικού, σημειώνει η Επιτροπή της Βενετίας.

Για παράδειγμα, το κοινοβούλιο της Τουρκίας ενέκρινε τις τροποποιήσεις οι οποίες θα τεθούν προς ψηφοφορία στο δημοψήφισμα ενώ αρκετοί βουλευτές από το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης ήταν στη φυλακή. Το Συμβούλιο της Ευρώπης τονίζει, επίσης, ότι η ψηφοφορία για την έγκριση των τροποποιήσεων έγινε κατά παράβαση της μυστικής ψηφοφορίας, αμφιβάλλοντας σχετικά με την πραγματική φύση της υποστήριξης για τη μεταρρύθμιση.

Επιπλέον, η τρέχουσα κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν παρέχει τα κατάλληλα δημοκρατικά προαπαιτούμενα για την ψηφοφορία ενός τόσο σημαντικού συνταγματικού δημοψηφίσματος, κατέληξε η Επιτροπή της Βενετίας. Η Επιτροπή δημοσίευσε μια κοινή δήλωση με την επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι και τον Επίτροπο Πολιτικής Γειτονίας Διαπραγματεύσεις για τη Διεύρυνση Γιοχάνες Χαν, δηλώνοντας ότι, αν εγκριθεί, οι προτεινόμενες συνταγματικές τροποποιήσεις θα πρέπει να αξιολογηθούν υπό το πρίσμα των υποχρεώσεων της Τουρκίας ως υποψήφιας χώρας της ΕΕ και ως μέλος του Συμβούλιου της Ευρώπης.

Τη Δευτέρα, η Τουρκία δήλωσε ότι αναστέλλει τις διπλωματικές της σχέσεις με την Ολλανδία και θα εμποδίσει του επιστροφή του Ολλανδού πρέσβη στο έδαφός της. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλεί την Τουρκία να σταματήσει τις υπερβολικές δηλώσεις και ενέργειες οι οποίες ενδεχομένως να επιδεινώσουν περαιτέρω την κατάσταση. Τα συγκεκριμένα θέματα μπορούν να επιλυθούν μόνο μέσω ανοικτών θυρών και απευθείας διαύλων επικοινωνίας. Θα συνεχίσουμε να παρέχουμε τις καλές υπηρεσίες μας προς το συμφέρον των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας», η δήλωση τελειώνει.

ΠΗΓΗ: euractiv.gr