Θέλει να γίνει σουλτάνος και να ξεπεράσει τον Κεμάλ – Η “μούρλα” του Ερντογάν

Εξουσίες μεγαλύτερες από αυτές που είχε ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ ονειρεύεται ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στου οποίου την αγωνιώδη προσπάθεια να θεμελιώσει ακόμα πιο βαθιά την εξουσία του και να καταστεί πανίσχυρος σουλτάνος, αφιερώνει εκτενές άρθρο η οικονομική εφημερίδα Financial Times.

Όπως σχολιάζει το άρθρο, αν και ο Ερντογάν απορρίπτει πολλές από τις ιδέες του Ατατούρκ, από τον αποκλεισμό του Ισλάμ από την εξουσία έως τον εναγκαλισμό της Δύσης, παρόλα αυτά τον μιμείται σε πολλά επίπεδα:

«Σαν τον Ατατούρκ, ο κ. Ερντογάν παρουσιάζει τον εαυτό του ως ηγέτη με πυγμή οι εξουσίες του οποίου πηγάζουν από τη λαϊκή στήριξη και ως κοινωνικό μηχανικό που αναδιαμορφώνει την κοινωνία ώστε να αντανακλά τα δικά του ιδεώδη».

Τούρκος πολιτικός ερευνητής από την Ουάσιγκτον σχολιάζει ότι πρόκειται για μία σταδιακή διαδικασία που εξαγνίστηκε μετά από το αποτυχημένο πραξικόπημα και η οποία πλέον παρουσιάζεται ως «δεύτερη επανάσταση» ή ως «δεύτερος πόλεμος ανεξαρτησίας».

Όπως προσθέτει ο Σονέρ Τσαγκάπταϊ «είναι μία κάθετη κοινωνική μηχανική στο στιλ του Ατατούρκ, με διαφορετικές αξίες αλλά με ίδια μέθοδο. Ο Ατατούρκ που νίκησε τους χριστιανούς και τους ξένους συνεχίζει να ζει, αλλά όχι εκείνος που απελευθέρωσε τις γυναίκες και δημιούργησε το κοσμικό κράτος».

Το δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου χαρακτηρίζεται από τους FT ως η τελευταία πράξη της «επανάστασης» του Ερντογάν, με τις συνταγματικές αλλαγές να του δίνουν μεγαλύτερη εξουσία από όση είχε ποτέ ο Κεμάλ Ατατούρκ.

Η εφημερίδα μεταξύ άλλων επισημαίνει ότι με τις αυξημένες αρμοδιότητές του ο Πρόεδρος Ερντογάν θα μπορεί πέρα από τον έλεγχο του προϋπολογισμού, των δικαστικών διορισμών και του γενικότερου ελέγχου της εκτελεστικής εξουσίας να μεταμορφώσει την Τουρκία στη χώρα που ονειρευόταν από την αρχή της πρωθυπουργίας του, δηλαδή σε μία δημοκρατία με ισλαμικά ιδεώδη που θα υποστηρίζεται από μία πιστή κρατική μηχανή.

Η εφημερίδα επικεντρώνεται στη συνέχεια στο «όπλο» που χρησιμοποιεί ο Ερντογάν για να φτάσει στο στόχο του, που δεν είναι άλλος από την «εκκαθάριση» των αντιπάλων του μετά από την απόπειρα πραξικοπήματος.

Όπως σημειώνεται, αρχικά ακόμα και η αντιπολίτευση κατανόησε την ανάγκη μίας περιορισμένης εκκαθάρισης του κρατικού μηχανισμού.

«Αλλά σύντομα φάνηκε ότι η κυβέρνηση εκμεταλλεύεται το πραξικόπημα ως πρόφαση για να χτίσει ένα αυταρχικό καθεστώς», δηλώνει ο Τούρκος συγγραφέας και πανεπιστημιακός Μουσταφά Ακγιόλ.

Η βρετανική εφημερίδα σχολιάζει πως με τις έκτακτες εξουσίες που ανέλαβε μετά από το πραξικόπημα, ο Ερντογάν «αποδεσμεύθηκε από τις αλυσίδες» του κοσμικού κατεστημένου ή τους περιορισμούς του συντάγματος που ανέτρεπαν τις φιλοδοξίες του.

Σημειώνεται ιδιαίτερα η αδυναμία του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας να αντισταθεί στα προεδρικά διατάγματα του Ερντογάν.

Όσον αφορά αυτά τα διατάγματα, αναφέρεται ότι μεμονωμένα ίσως να μη φαίνονται ιδιαίτερα σημαντικά, αλλά αν τα δει κανείς συνολικά καταλαβαίνει ότι «δημιουργούν το νομικό πλαίσιο υπό το οποίο ο κ. Ερντογάν έχει καταφέρει να κάνει τους θεσμούς να τον υπακούν».

Υπεύθυνος προσλήψεων σε τουρκικό υπουργείο δηλώνει ανωνύμως ότι για τα κενά που δημιουργούν οι απολύσεις κατατίθενται αιτήσεις πρόσληψης από οπαδούς του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν, μαζί με σύσταση από το κόμμα.

«Και σε δυο ημέρες λαμβάνεις τηλεφώνημα που ρωτά για τη συγκεκριμένη αίτηση», συμπληρώνει ο ίδιος.

Αναφέρεται επίσης ότι οι δημευμένες περιουσίες επιχειρηματιών που κατηγορούνται για δεσμούς με το κίνημα του Φετουλάχ Γκιουλέν δημοπρατούνται για να καταλήξουν σε ανθρώπους πρόθυμους να δηλώσουν πίστη στον Ερντογάν.

Το δημοσίευμα κλείνει με σύμβουλο του Τούρκου προέδρου να υπερασπίζεται τις αλλαγές και το δημοψήφισμα, λέγοντας ότι με τις πρόσθετες εξουσίες ο Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν θα μπορεί να παρακάμπτει το αντιδραστικό κοσμικό κατεστημένο και να κάνει αυτό που λαός τον εξέλεξε να κάνει.