Κανείς Ναζί δεν θα ξεφύγει όσα χρόνια κι αν περάσουν

Ξεκινάει η δίκη εναντίον του 95χρονου Ναζί τραυματιοφορέα του Άουσβιτς Χούμπερτ Ζ. Μετά από 70 και πλέον χρόνια ο υπέργηρος καλείται να απολογηθεί για τις πράξεις του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του θανάτου.

Όλα ήταν έτοιμα. Η μεγάλη αίθουσα του δικαστηρίου στο Νέο Βρανδεμβούργου, στο κρατίδιο του Μεκλεμβούργου-Πομερανίας, ήταν κατάμεστη. Μέχρι και τοίχοι γκρεμίστηκαν ειδικά για τη συγκεκριμένη δίκη προκειμένου να χωρέσουν περισσότεροι άνθρωποι. Δημοσιογράφοι από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ είχαν ανακοινώσει την προσέλευσή τους. Η έναρξη της δίκης εναντίον του 95χρονου Χούμπερτ Ζ. είχε προγραμματιστεί για τα τέλη Φεβρουαρίου, όμως ο κατηγορούμενος έλειπε. Η κατάσταση της υγείας του, λόγω υπέρτασης, δεν του επέτρεπε να παραστεί στη δίκη, όπως δήλωσε η γιατρός του.

Σήμερα, Τρίτη 17 Μαΐου, το δικαστήριο θα προσπαθήσει εκ νέου να ρίξει φως στον ρόλο που είχε ο Χούμπερτ Ζ. ως τραυματιοφορέας στο Άουσβιτς. Παραμένει ωστόσο το ερώτημα αν θα είναι σε θέση να παραστεί στη δίκη, όπως γράφει η Deutsche Welle. Πρόκειται για ένα γνωστό δίλημμα σε όλες τις καθυστερημένες δίκες που αφορούν την εποχή των Ναζί αφού πολλοί από τους κατηγορούμενος έχουν ξεπεράσει τα 90 χρόνια της ηλικίας τους και καλούνται να αναλάβουν τις ευθύνες τους για πράξεις που συνέβησαν πριν από 70 χρόνια. Επί δεκαετίες η γερμανική δικαιοσύνη δεν ενδιαφερόταν για εκείνους που δεν είχαν ενεργό ρόλο στις ανθρωποκτονίες στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Εκατοντάδες πιθανοί κατηγορούμενοι έχουν πεθάνει στο μεταξύ χωρίς να έχουν ποτέ λογοδοτήσει. Η αποτυχία αυτή της δικαιοσύνης θεωρείται εδώ και καιρό «το δεύτερο μέγα λάθος» των Γερμανών. Από τους 6.500 φύλακες των SS στο Άουσβιτς καταδικάστηκαν μόλις 49.

Ο Ζ. ήταν 20 ετών όταν παρουσιάστηκε στα πολεμικό των SS. Επειδή όμως ήταν ο τελευταίος γιός της οικογένειάς του που είχε επιζήσει, δεν χρειάστηκε να πολεμήσει ξανά. Έτσι μετατέθηκε στο στρατόπεδο του Άουσβιτς, όπου εργαζόταν ως τραυματιοφορέας. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι δεν είχε καμία επαφή με τους κρατούμενους και ότι φρόντιζε μόνο τους συγγενείς των SS. Ωστόσο δεν προφασίζεται άγνοια για τον σκοπό του στρατοπέδου: «Φυσικά και γνώριζαν όλοι τι συνέβαινε». Ο Χούμπερτ Ζ. καλείται να απολογηθεί για τον θάνατο των ανθρώπων για το διάστημα από τις 15 Αυγούστου μέχρι τις 14 Σεπτεμβρίου του 1944. Η εισαγγελία εκτιμά ότι πρόκειται για 3.681 ανθρωποκτονίες. Ο 95χρονος κατηγορείται για συνέργεια σε φόνο σε χιλιάδες περιπτώσεις. Αρχικά το δικαστήριο αρνήθηκε τη δίκη εναντίον του υπερήλικα για λόγους υγείας. Η προσφυγή της εισαγγελίας του Ρόστοκ όμως ανέτρεψε τα δεδομένα.

Πάντως ήδη πριν την έναρξή της, η δίκη είχε προκαλέσει αντιδράσεις. Το δικαστήριο δεν επέτρεψε την πολιτική αγωγή ενός επιζήσαντος του Άουσβιτς. Ο πολιτικώς ενάγων υποστηρίζει ότι η οικογένειά του μεταφέρθηκε εκείνη την περίοδο στο Άουσβιτς με τρένο, το οποίο όμως δεν βρίσκεται στη λίστα των τρένων για τα οποία πρόκειται να δικαστεί ο Χούμπερτ Ζ. Και πάλι χρειάστηκε προσφυγή για να επιτρέψει τελικά το δικαστήριο την αγωγή.

Από την άλλη πλευρά υπήρξαν και φωνές που χαρακτήρισαν τη δίκη θανατική ποινή για τον Χούμπερτ Ζ. λόγω της προχωρημένης ηλικίας του. Η εισαγγελία πάντως φαίνεται να έχει άλλη άποψη αφού κατηγόρησε τον Ζ. ότι λαμβάνει επί τούτου φάρμακα που αυξάνουν την καρδιακή πίεση προκειμένου να θεωρηθεί ότι δεν είναι σε θέση να δικαστεί.