Η συμφωνία με την Τουρκία για το προσφυγικό απογοητεύει την Κομισιόν

Σαφώς χαμηλότερος των ευρωπαϊκών προσδοκιών είναι έως τώρα ο αριθμός των επαναπροωθήσεων προσφύγων και μεταναστών από την Ελλάδα στην Τουρκία.

Μόλις 386 άνθρωποι έχουν σταλεί πίσω στην Τουρκία από τους περίπου 8.000 που έχουν φτάσει στα ελληνικά νησιά μετά τις 20 Μαρτίου, όταν και τέθηκε σε εφαρμογή η συμφωνία για την προσφυγική κρίση μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Άγκυρας, όπως προκύπτει από στοιχεία της Frontex, του κυβερνητικού οργάνου για το προσφυγικό και του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.

Σύμφωνα με πληροφορίες των «Financial Times» από τις Βρυξέλλες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσδοκούσε ότι σχεδόν όλοι οι πρόσφυγες και μετανάστες που θα αποβιβάζονταν στα ελληνικά νησιά μετά τις 20 Μαρτίου θα επαναπροωθούνταν άμεσα στην Τουρκιά, σε διάστημα λίγων εβδομάδων εάν όχι λίγων ημερών.

Στόχος της πολιτικής γρήγορων επανεισδοχών θα ήταν να στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς όλους ότι η διαδρομή προς την Ελλάδα είναι πλέον κλειστή. Ως τώρα όμως, μόλις ένας στους 20 αφιχθέντες έχει επιστραφεί στη γείτονα χώρα.

Σύμφωνα μάλιστα με πηγές των FT, από τις 20 Μαρτίου κι έπειτα η ελληνική υπηρεσία ασύλου έχει χορηγήσει άσυλο στο 30% των Σύρων αιτούντων, ποσοστό μεγαλύτερο από ό,τι περίμεναν οι Βρυξέλλες, γεγονός που περιπλέκει περισσότερο τις προσπάθειες αποθάρρυνσης νέων αφίξεων.

Πάγια ανησυχία των ευρωπαίων εταίρων είναι ότι τυχόν νέα δραματική αύξηση των εισροών τους καλοκαιρινούς μήνες θα διαλύσει τις δυνατότητες υποδοχής που υπάρχουν στα νησιά του Αιγαίου, όπου ήδη φιλοξενούνται περίπου 8.500 άνθρωποι. Οι ευρωπαϊκές ανησυχίες έρχονται στη σκιά της νέας αντιπαράθεσης με την Τουρκία για τις προϋποθέσεις απελευθέρωσης θεωρήσεων, που μπορεί «τορπιλίσει» την όλη συμφωνία.

Παρά το μικρό αριθμό επαναπροωθήσεων πάντως, οι παράτυπες αφίξεις στα νησιά τον Απρίλιο ήταν μειωμένες κατά 90% σε σχέση με τον Μάρτιο, σύμφωνα με το νεότερο απολογισμό της Frontex.

Η «δραματική» – όπως χαρακτηρίζεται – πτώση αποδίδεται στο αποθαρρυντικό αποτέλεσμα όχι μόνο της συμφωνίας Ευρώπης – Τουρκίας, αλλά και του σφραγίσματος των συνόρων από την ΠΓΔΜ, που έχει εγκλωβίσει περισσότερους από 54.000 ανθρώπους σε ελληνικό έδαφος.

Η μείωση των αφίξεων στα ελληνικά νησιά όμως ίσως απλά «κρύβει» την αλλαγή στρατηγικής από την πλευρά των διακινητών. Τη στιγμή που η διαδρομή του Αιγαίου μοιάζει να «παγώνει», αναθερμαίνεται η πιο επικίνδυνη διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου με προορισμό την Ιταλία.

Τα στοιχεία της Frontex δείχνουν πως τον Απρίλιο η Ιταλία δέχτηκε περίπου τον τριπλάσιο αριθμό αφίξεων σε σχέση με την Ελλάδα, 8.730 άτομα τον αριθμό. Ήταν η πρώτη φορά από τον Ιούνιο του 2015 που η Ιταλία δέχεται περισσότερες εισροές από την Ελλάδα.