Ο Ερντογάν τελειώνει οριστικά τον Νταβούτογλου

Βαθαίνει το ρήγμα στις σχέσεις μεταξύ του Ταγίπ Ερντογάν και του Τούρκου πρωθυπουργού, Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος ετοιμάζεται να εγκαταλείψει το πόστο του με έκτακτο συνέδριο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης.

Ο Αχμέτ Νταβούτογλου αναμένεται να ανοίξει τα χαρτιά του σε σημερινή συνέντευξη Τύπου μετά την χθεσινή έκτακτη συνάντηση του με τον Τούρκο πρόεδρο. Η συνάντηση διήρκησε 1 ώρα και 40 λεπτά και δεν υπήρξαν δηλώσεις ή ανακοινώσεις.

Σύμφωνα με πηγές που επικαλούνται τα τουρκικά και τα διεθνή ΜΜΕ από το ΑΚΡ, το κυβερνών κόμμα οδεύει σε έκτακτο συνέδριο, κατά το οποίο ο Νταβούτογλου δεν θα θέσει υποψηφιότητα για την αρχηγία του κόμματος.

Ένας αξιωματούχος του AKP δήλωσε στο πρακτορείο Reuters πως το συνέδριο θα διεξαχθεί αμέσως μετά τις 21 Μαΐου και όχι αργότερα από τις 6 Ιουνίου, πρώτη μέρα του Ραμαζανίου.

Οι φήμες για την παραίτηση του οργιάζουν από τις 29 Απριλίου όταν το ανώτατο εκτελεστικό όργανο του ΑΚΡ αποφάσισε να του αφαιρέσει την εξουσία να διορίζει τους κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Μέχρι πρόσφατα όλοι απέδιδαν τις αποκλίσεις μεταξύ των δύο ανδρών κυρίως σε διαφορές χαρακτήρα και όχι ουσίας. Από τη μια, ο Ερντογάν ένας ηγέτης με λαϊκή καταγωγή και από την άλλη, ένας πανεπιστημιακός και διπλωμάτης, που διακρίνεται για την ευγένεια και τους τακτικούς ελιγμούς του.

Σε αυτές τις διαφορές χαρακτήρα ήρθαν, ωστόσο, να προστεθούν ουσιαστικότερες αντιθέσεις για τη νομή της εξουσίας. Η επιδίωξη του Ερντογάν για μια συνταγματική αναθεώρηση που θα μεταφέρει στην προεδρία της Δημοκρατίας αυξημένες εξουσίες μεταφράζεται μοιραία σε αποδυνάμωση του πρωθυπουργικού αξιώματος.

Εξι μήνες μετά τη θριαμβευτική του νίκη, με ποσοστό που άγγιξε το 50%, στις βουλευτικές εκλογές της Τουρκίας το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) αντιμετωπίζει για πρώτη φορά στα 14 χρόνια που κυβερνά τη χώρα σοβαρότατο ρήγμα στα ανώτατα κλιμάκιά του.

Πλέον είναι ξεκάθαρα σε πορεία σύγκρουσης ο ιδρυτής του ΑΚΡ και ισχυρός άνδρας της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, με τον σημερινό πρόεδρο του κόμματος και πρωθυπουργό, Αχμέτ Νταβούτογλου.

Η πρώτη ένδειξη περί σοβαρών αντιθέσεων μεταξύ των δύο ανδρών ήρθε στις 29 Απριλίου, οπότε η εκτελεστική επιτροπή του ΑΚΡ αφαίρεσε από τον Νταβούτογλου μια κρίσιμη αρμοδιότητα αναφορικά με τον διορισμό των περιφερειακών ηγετών του κόμματος. Η αιφνιδιαστική αυτή εξέλιξη ερμηνεύθηκε ως προσπάθεια των ανθρώπων του Ερντογάν να αποδυναμώσουν τα ερείσματα του πρωθυπουργού στον κομματικό μηχανισμό και τροφοδότησε διαδόσεις περί επικείμενης παραίτησής του.

Οι αποκλίσεις μεταξύ Ερντογάν και Νταβούτογλου ήταν ορατές σε αρκετά κρίσιμα ζητήματα. Ο Αχμέτ Νταβούτογλου εργάσθηκε σκληρά για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ενωσης και Τουρκίας για το προσφυγικό, ενώ ο Ταγίπ Ερντογάν ήταν απών. Επιπλέον, ο Τούρκος πρωθυπουργός αντιτάχθηκε στην αξίωση του Ερντογάν για προφυλάκιση πανεπιστημιακών και δημοσιογράφων που αντιμετωπίζουν κατηγορίες για στήριξη της τρομοκρατίας. Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και ισχυρών ευρωπαϊκών κρατών, που ανησυχούν για τις αυταρχικές τάσεις του Τούρκου προέδρου, δεν κρύβουν την προτίμησή τους για τον μετριοπαθέστερο Νταβούτογλου.