Απέτυχε το μνημόνιο στην Ισπανία – Η χώρα έχει μεγάλο έλλειμμα

Ήταν μία ανακοίνωση που μάλλον δεν προκάλεσε έκπληξη: Η Ισπανία, για μία ακόμη χρονιά, δεν θα καταφέρει να εκπληρώσει τους στόχους της για το έλλειμμα και να ανταποκριθεί στα κριτήρια του συμφώνου σταθερότητας, παραδέχθηκε στη Μαδρίτη ο υπηρεσιακός υπουργός Οικονομίας και επί μακρόν υπουργός Οικονομικών Λούις ντε Γκίντος.

Έτσι, αντί για το προβλεπόμενο έλλειμμα σε ποσοστό 2,8% του ΑΕΠ, η (μάλλον) απερχόμενη συντηρητική κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι θέτει ως στόχο ένα έλλειμμα γύρω στο 3,6% για το 2016. Όπως επισημαίνει ο υπηρεσιακός υπουργός Οικονομίας και πρώην υπουργός Οικονομικών Λούις ντε Γκίντος, η εγχώρια οικονομική ανάπτυξη «δεν μπορεί να ανταποκριθεί στον φιλόδοξο στόχο στις δεδομένες συνθήκες της διεθνούς οικονομίας».

Από την πλευρά του ο επικεφαλής της ισπανικής κεντρικής τράπεζας Λουίς Μαρία Λίντε κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το έλλειμμα, επισημαίνοντας ότι «παραμένει η πρόκληση για τον περιορισμό του κρατικού δανεισμού». Αλλά ο ντε Γκίντος αναθεωρεί επί τα χείρω και τις προβλέψεις για την οικονομική ανάπτυξη, την οποία υπολογίζει πλέον στο +2,7% του ΑΕΠ, έναντι 3% που όριζαν παλαιότερες εκτιμήσεις. Βέβαια και αυτό το αναθεωρημένο ποσοστό θα ήταν από τα υψηλότερα στην ΕΕ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) επικρίνουν το αυξανόμενο έλλειμμα στον κρατικό προϋπολογισμό της Ισπανίας. Όπως επισημαίνουν, ο νέος δανεισμός στη χώρα της Ιβηρικής είναι πλέον από τους υψηλότερους στην ευρωζώνη. Άλλωστε, Κομισιόν και ΕΚΤ δεν παραβλέπουν ότι η Μαδρίτη δεν κατάφερε να εκπληρώσει ούτε τον συμπεφωνημένο στόχο για το 2015, που ανερχόταν στο 4,2% του ΑΕΠ.

Επιπλέον, «μέρος των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έλαβαν χώρα τα προηγούμενα χρόνια, έχει πλέον αντιστραφεί» τονίζουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, οι οποίοι αντιμετωπίζουν πλέον και την κριτική του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου ως προς τον εποπτικό ρόλο τους για την τήρηση του συμφώνου σταθερότητας: σύμφωνα με τον αρμόδιο ελεγκτή Μίλαν Μάρτιν Τσβικλ, η Κομισιόν «δεν έχει επαρκή γνώση της κατάστασης» στα κράτη-μέλη και «δεν εφαρμόζει τα κριτήρια με ενιαίο τρόπο». Το Ελεγκτικό Συνέδριο καλεί την Κομισιόν να συγκεντρώσει πληρέστερα στοιχεία από τα κράτη-μέλη, αλλά και να εστιάσει περισσότερο στην υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Τα προηγούμενα χρόνια η Ισπανία είχε προχωρήσει σε ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, δημιουργώντας προϋποθέσεις για υψηλότερη οικονομική ανάπτυξη, αλλά οι πολιτικές εξελίξεις των τελευταίων μηνών έχουν συσσωρεύσει νέα χρέη, όταν μάλιστα οι αυτόνομες κυβερνήσεις στις ισπανικές περιφέρειες υπερέβησαν κατά πολύ τον προϋπολογισμό τους, ενώ από την άλλη πλευρά η κεντρική κυβέρνηση είχε θεσπίσει φοροαπαλλαγές ενόψει των βουλευτικών εκλογών του περασμένου Δεκεμβρίου.

Επιπλέον η Ισπανία φαίνεται να οδεύει σε νέες εκλογές, καθώς το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα του Μαριάνο Ραχόι κέρδισε μεν την πρωτιά στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση, αλλά, ελλείψει συμπαγούς πλειοψηφίας δεν καταφέρνει να σχηματίσει κυβέρνηση. Η σημερινή απορρύθμιση στα δημόσια οικονομικά δεν προκαλεί πάντως έκπληξη, καθώς ήδη από τον Οκτώβριο του 2015 η Κομισιόν είχε κάνει λόγο για έλλειμμα 3,5% του ΑΕΠ έναντι 2,8% που προέβλεπε η ισπανική κυβέρνηση, αντικρούοντας μάλιστα μετ΄επιτάσεως τις εκτιμήσεις των Βρυξελλών. Το ζήτημα είναι, εάν η Κομισιόν προτίθεται τώρα να παραχωρήσει στη Μαδρίτη περισσότερο χρόνο για την εκπλήρωση των κριτηρίων του συμφώνου σταθερότητας. Αυτό αφήνουν να διαφανεί τελευταία δημοσιεύματα του ισπανικού τύπου.

Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, οι Ευρωπαίοι είχαν διαβουλεύσεις για το ισπανικό ζήτημα στο περιθώριο της εαρινής συνόδου του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον και συμφώνησαν να δώσουν περισσότερο χρόνο στη Μαδρίτη για την εκπλήρωση των δημοσιονομικών στόχων, δεδομένης μάλιστα της πολιτικής εκκρεμότητας στη χώρα. Μάλιστα ισπανοί αξιωματούχοι δηλώνουν στην εφημερίδα El País ότι έχει ήδη επέλθει συμφωνία με τις Βρυξέλλες, ώστε η Μαδρίτη να λάβει επιπλέον προθεσμία ενός χρόνου για να εκπληρώσει τα κριτήρια για το έλλειμμα. Ωστόσο, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόφσκις θέλησε να μετριάσει τις προσδοκίες: «Δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση για την Ισπανία, την Πορτογαλία ή οποιαδήποτε άλλη χώρα», προειδοποίησε ο λετονός επίτροπος την Τρίτη στις Βρυξέλλες. Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung πάντως, θεωρείται μάλλον απίθανο να επιδιώξουν οι Βρυξέλλες τη σύγκρουση με τη Μαδρίτη στη σημερινή συγκυρία.

ΠΗΓΕΣ: DPA, SZ, dw.com