Financial Times: Ιδού γιατί “αγρίεψε” ο Ρέντσι με την Ευρωπαϊκή Ένωση

Για να γιορτάσει τα δύο χρόνια από την ανάληψη των καθηκόντων του ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι έχει επιλέξει να παρουσιάσει μια σειρά διαφανειών που διαφημίζουν τα επιτεύγματα του, αναφέρουν οι Financial Times.

Η αυτάρεσκη παρουσίαση της θητείας του φαίνεται να δείχνει ότι οι Ιταλοί έχουν αρκετούς λόγους για να είναι χαρούμενοι: η ανεργία έχει υποχωρήσει, η ανάπτυξη είναι υψηλότερη και οι ξένες επενδύσεις έχουν αυξηθεί.

Αλλά οι διαφάνειες του κ. Ρέντσι κρύβουν προσεκτικά την πιο σκληρή πραγματικότητα. Η τύχη του έχει γυρίσει τελευταία την πλάτη.

Ο 41χρονος, ο οποίος ανέβηκε στην εξουσία σε ένα κλίμα αισιοδοξίας και ενθουσιασμού ως ο ισχυρότερος ηγέτης της Ιταλίας μετά τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, καλείται τώρα να αντιμετωπίσει προβλήματα στο εσωτερικό και στο εξωτερικό που δείχνουν να υπερβαίνουν την κυβέρνηση του.

Την Παρασκευή, στοιχεία από την στατιστική υπηρεσία της Ιταλίας έδειξαν ότι η οικονομία αναπτύχθηκε μόλις κατά 0,1% το τέταρτο τρίμηνο του 2015. Τα στοιχεία κάνουν πιο πιθανό το ανησυχητικό ενδεχόμενο η εύθραυστη και αργή ανάκαμψη της Ιταλίας να μην ανεβάσει ταχύτητα, αλλά να αρχίσει και πάλι να επιβραδύνεται. Εν τω μεταξύ, οι ιταλικές τράπεζες είναι ανάμεσα σε αυτές που έχουν χτυπηθεί περισσότερο από την πρόσφατη αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές, προκαλώντας ανησυχίες ότι η η χώρα μπορεί να είναι ευάλωτη σε μια νέα χρηματοπιστωτική κρίση.

Υπάρχουν και άλλα. Η Ιταλία είναι αντιμέτωπη με ένα στρατηγικό δίλημμα για το πώς θα απαντήσει στην όλο και μεγαλύτερη απειλή του ISIS, μόλις 200 μίλια νότια της Λαμπεντούζα. Οι σχέσεις της με την Αίγυπτο, μια εμπορική και στρατηγική συνεργασία που ο κ. Ρέντσι έχει εργαστεί σκληρά για να την αναπτύξει, έχουν μπει σε κίνδυνο από την δολοφονία ενός Ιταλού φοιτητή που μελετούσε τις συνδικαλιστικές οργανώσεις στο Κάιρο.

Ο κ. Ρέντσι έχει την φήμη ευέλικτου και αποτελεσματικού πολιτικού, αλλά οι αντίθετοι αυτοί άνεμοι, κατά την διάρκεια μιας κρίσιμης χρονιάς για την ιταλική κυβέρνηση, δημιουργούν ένα πολύ πιο δύσκολο περιβάλλον από ότι ανέμεναν οι περισσότεροι.

Αν τα οικονομικά στοιχεία συνεχίσουν να απογοητεύουν, θα επηρεάσουν αρνητικά την επίδοση του κυβερνώντος Δημοκρατικού Κόμματος στις δημοτικές εκλογές του Ιουνίου. Θα μειώσουν επίσης τις πιθανότητες του κ. Ρέντσι να κερδίσει ένα δημοψήφισμα αυτό το φθινόπωρο, για την περικοπή εξουσιών της Γερουσίας. Έχει στοιχηματίσει το ίδιο του το μέλλον στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, υποσχόμενος να παραιτηθεί αν χάσει.

Ο κ. Ρέντσι δεν θα παραδεχόταν ποτέ ότι βρίσκεται υπό πολιορκία, αλλά το ένστικτο της επιβίωσης έχει αρχίσει να λειτουργεί ήδη. Έχει υιοθετήσει μια πολύ πιο σκληρή γλώσσα απέναντι στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες, κατηγορώντας τον Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ, τον πρόεδρο της Κομισιόν και την Γερμανίδα κάγκελο Άνγκελα Μέρκελ ότι παρέδωσαν την Ευρώπη στα χέρια των λαϊκιστών.

Το τελευταίο του ξέσπασμα ήταν μια μάλλον κλισέ προειδοποίηση, σε συνέντευξη στο Bloomberg την προηγούμενη εβδομάδα, ότι η Ε.Ε. είναι «σαν μια ορχήστρα που παίζει πάνω στον Τιτανικό».

Στο εσωτερικό της χώρας, υπάρχουν ενδείξεις ότι η αντιπαράθεση με την Ε.Ε. λειτουργεί υπέρ του κ. Ρέντσι. Το Δημοκρατικό Κόμμα έχει ενισχυθεί ελαφρώς στο 33%, ενώ το λαϊκιστό Κίνημα των Πέντε Αστέρων έχει πέσει πίσω στο 25%, σύμφωνα με δημοσκόπηση που διενέργησε η ιστοσελίδα Termometro Politico. Αυτό σημαίνει ότι αναμένεται να κρατήσει υψηλά τους τόνους ή ακόμα και να τους ανεβάσει ακόμα περισσότερο στις επερχόμενες συνομιλίες με την Κομισιόν για τον προϋπολογισμό.

Ο κ. Ρέντσι θα υποστηρίξει ότι η Ρώμη χρειάζεται μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία για να στηρίξει την ανάκαμψη και να διασφαλίσει ότι δεν θα διολισθήσει σε ύφεση. Αλλά οι αξιωματούχοι της Ε.Ε. που έχουν εκνευριστεί με τις διαρκείς εκκλήσεις της Ιταλίας μπορεί να μην ενδώσουν, δεδομένου ότι η αδύναμη οικονομία έχει κάνει ακόμα πιο δύσκολη την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων από την Ιταλία. Μια ανοιχτή σύγκρουση μπορεί να ακολουθήσει την άνοιξη.

Όταν ο κ. Ρέντσι ανέλαβε καθήκοντα τον Φεβρουάριο του 2014, είχε την αύρα ενός νέου, χαρισματικού ηγέτη που σχεδιάζει να ανασυγκροτήσει την Ιταλία. Το μεγαλύτερο επίτευγμα του ως τώρα είναι ότι έφερε πολιτική σταθερότητα και διεθνή αξιοπιστία σε μια χώρα που είχε συνηθίσει σε αδύναμες κυβερνήσεις. Αλλά αντιμέτωπος με αυξανόμενες δυσκολίες, θυμίζει πλέον έναν πιο συμβατικό και αμυντικό πολιτικό, που κινδυνεύει τόσο με πολιτική απόρριψη στο εσωτερικό όσο και με μεγαλύτερη διεθνή απομόνωση.