Economist: Αφήστε τους πρόσφυγες να μπαίνουν στην Ευρώπη αλλά ελεγχόμενα

Οι πρόσφυγες είναι λογικοί άνθρωποι σε παράλογες συνθήκες, σημειώνει το περιοδικό Economist σε εκτενές άρθρο του στο οποίο προτείνει τη δική του λύση για την προσφυγική κρίση που μαστίζει την Ευρωπαϊκή Ένωση και απειλεί ακόμη και την ίδια της την ύπαρξη.

Όπως αναφέρει ο Economist, η ζωή για πολλούς από το 1 εκατ. ανθρώπους που ζητούν άσυλο και εγκατέλειψαν τη Συρία, το Ιράκ, το Αφγανιστάν και άλλους χώρες που μαστίζονται από πολεμικές συρράξεις προς την Ευρώπη το 2015 έχει γίνει αφόρητη.

Η Ευρώπη είναι ειρηνική, πλούσια και προσβάσιμη. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα προτιμούσαν να μην εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να ξεκινήσουν από την αρχή, ανάμεσα σε ξένους.

Αλλά όταν η εναλλακτική είναι η απειλή του θανάτου από βαρέλια-βόμβες και φανατικούς που κραδαίνουν σπάθες, κάνουν τη μόνη λογική επιλογή.

Η ροή των προσφύγων θα ήταν διαχειρίσιμη εάν οι χώρες της Ε.Ε. είχαν συνεργαστεί, όπως πάντα επιθυμούσε η Γερμανίδα καγκελάριος, Angela Merkel.

Αντίθετα, η Γερμανία και η Σουηδία έχουν αφεθεί να αντιμετωπίσουν μόνες τους το πρόβλημα. Σήμερα η βούλησή τους να το καταφέρουν φαίνεται ότι εξαντλείται.

Εκτός και εάν η Ευρώπη αποκαταστήσει σύντομα την τάξη, η πολιτική πίεση θα αναγκάσει τη Merkel να σφίξει τα λουριά μονομερώς, ξεκινώντας μία αλυσίδα κλείσιμου των συνόρων.

Περισσότερο ανησυχητικό είναι ότι η προσφυγική κρίση δίνει τροφή στην ξενοφοβία και πολιτικό λαϊκισμό.

Οι διχαστικές δυνάμεις του ακροδεξιού εθνικισμού έχουν ήδη καταλάβει ορισμένες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.

Εάν επεκταθούν δυτικά στη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ιταλία, τότε η Ε.Ε. θα μπορούσε να διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη. Η κατάσταση σήμερα είναι εξαιρετικά μπερδεμένη.

Οι πρόσφυγες αφέθηκαν ελεύθεροι να διασχίζουν τη Μεσόγειο, να καταγράφονται και να κατευθύνονται προς όποια χώρα δείχνει περισσότερη φιλόξενη.

Πολλοί οικονομικοί μετανάστες χωρίς κάποιο αίτημα για άσυλο βρήκαν ευκαιρία να περάσουν με τις ορδές των προσφύγων, λέγοντας ψέματα για τη χώρα προέλευσής τους.

Αυτό το ελεύθερο για όλους σύστημα πρέπει να αντικατασταθεί με ένα σύστημα όπου οι αιτούντες άσυλο θα περνούν από έλεγχο όταν φτάνουν για πρώτη φορά στα σύνορα της Ε.Ε., ή, ακόμη καλύτερα, πριν διασχίσουν τη Μεσόγειο.

Αυτοί που δεν θα πληρούν τις προϋποθέσεις για το άσυλο θα στέλνονται πίσω δίχως καθυστέρηση.

Εκείνοι που δείχνουν ότι είναι επιλέξιμοι θα πρέπει να προωθούνται σε χώρες που είναι πρόθυμες να τους δεχτούν.

Η δημιουργία ενός λειτουργικού συστήματος απαιτεί τρία βήματα.

Το πρώτο είναι να ελαχιστοποιηθούν τα κίνητρα για εκείνους που αναλαμβάνουν το ρίσκο του να διασχίσουν τη Μεσόγειο, Αυξάνοντας τη βοήθεια προς τους πρόσφυγες, ειδικά τα θύματα του εμφυλίου πολέμου στη Συρία και το Ιράκ, συμπεριλαμβανομένου του μεγάλου αριθμού που έχουν φύγει προς τις γειτονικές χώρες, όπως η Τουρκία, η Ιορδανία και ο Λίβανος.

Το δεύτερο είναι να ελέγχονται τα αιτήματα για άσυλο ενώ βρίσκονται οι πρόσφυγες ακόμη στα κέντρα στη Μέση Ανατολή ή στα hotspots (κυρίως στην Ελλάδα και την Ιταλία), όπου πηγαίνουν όταν πρωτοφτάνουν στην Ε.Ε.

Το τρίτο στοιχείο είναι να επιμείνουν ότι όσοι ζητούν άσυλο πρέπει να παραμείνουν στη θέση τους μέχρι να εξεταστεί η υπόθεσή τους, αντί να μπαίνουν κατευθείαν σε ένα τραίνο για τη Γερμανία.

Προτεραιότητα θα πρέπει να είναι να εξετάζονται τα αιτήματα για άσυλο στην Τουρκία, μειώνοντας το κίνητρο για τους πρόσφυγες να παίρνουν σάπιες και τρύπιες βάρκες προς την Ελλάδα.

Έπειτα, όσοι κρίνεται ότι δεν δικαιούνται άσυλο θα πρέπει να επαναπροωθούνται ταχέως στις χώρες προέλευσης και η Ε.Ε. πρέπει να δείχνει πυγμή σε αυτό το σκέλος.

Η προοπτική του να εγκλωβιστεί κανείς επ’ αόριστον στην Ελλάδα θα κάνει τους οικονομικούς μετανάστες που θέλουν να πάνε στη Γερμανία να το ξανασκεφτούν.

Όταν εφαρμοστούν αυτά τα μέτρα, μπορεί να εφαρμοστεί και το πλέον αμφιλεγόμενο: να σταματήσει η ανεξέλεγκτη ροή προσφύγων από την Ελλάδα προς τα Σκόπια με κλείσιμο των συνόρων.

Έχει καταστεί σαφές τους τελευταίους πέντε μήνες ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να ελέγξει τον αριθμό ή τη φύση των προσφύγων ενώ οι αξιωματούχοι στα σύνορα αφήνουν όσους ζητούν άσυλο να περνούν ανεξέλεγκτα.

Οι χώρες έχουν την ηθική και νομική υποχρέωση να παράσχουν άσυλο σε εκείνους που εγκαταλείπουν τη χώρα τους λόγω θανάσιμου κινδύνου.

Αλλά το χάος των τελευταίων μηνών δείχνει τι συμβαίνει όταν οι πολιτικοί δεν κατορθώνουν να χαράξουν μία ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική σε ότι ξεκάθαρα είναι ένα πανευρωπαϊκό πρόγραμμα.

Το σχέδιο που προτείνει ο Economist απαιτεί πολλά χρήματα και πολλές δύσκολες διαπραγματεύσεις.

Αλλά είναι προς το συμφέρον κάθε χώρας να βοηθήσει, επειδή όλες τους θα είναι σε χειρότερη μοίρα εάν η Ε.Ε. μετατραπεί σε μία ξενοφοβική περιοχή με ανοιχτά σύνορα για όλους.