Το ΕΔΑΔ καταδίκασε την Τουρκία για παραβίαση της ελευθερίας έκφρασης

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης καταδίκασε την Τουρκία για παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης, λόγω της απαίτησης των τουρκικών αρχών να δοθούν στη δημοσιότητα τα ονόματα των πηγών που χρησιμοποίησαν οι δημοσιογράφοι ενός περιοδικού το οποίο πρόσκειται στην αντιπολίτευση, σχετικά με ένα άρθρο που αφορούσε τις πρακτικές των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων.

Το ΕΔΑΔ εκτιμά στην απόφασή του ότι η επέμβαση της τουρκικής δικαιοσύνης στο έργο των δημοσιογράφων δεν θα ήταν «απαραίτητη σε μια δημοκρατία» και είχε στόχο να «αποθαρρύνει όλες τις δυνητικές πηγές να βοηθήσουν τον Τύπο να πληροφορήσει το κοινό για θέματα γενικού ενδιαφέροντος, περιλαμβανομένων αυτών που αφορούν τις ένοπλες δυνάμεις».

Οι δικαστές καταδίκασαν την Άγκυρα να καταβάλει για την ηθική βλάβη που υπέστησαν ποσά ύψους 500 ως 2.750 ευρώ στους έξι δημοσιογράφους που είχαν προσφύγει στο ΕΔΑΔ τον Νοέμβριο του 2007.

Το άρθρο τους, το οποίο είχε δημοσιευθεί στο εβδομαδιαίο τουρκικό ειδησεογραφικό περιοδικό Nokta, αποκάλυψε την ύπαρξη ενός συστήματος κατάταξης των δημοσιογράφων και των μέσων ενημέρωσης ανάλογα με το εάν διάκεινται ευνοϊκά ή όχι απέναντί στις ένοπλες δυνάμεις. Με βάση αυτό το σύστημα, το επιτελείο απέκλειε δημοσιογράφους και ΜΜΕ από εκδηλώσεις του και από την ενημέρωση για κάθε δραστηριότητά του.

Τον Απρίλιο του 2007 οι αρχές είχαν κάνει έρευνα στα γραφεία του περιοδικού και είχαν αντιγράψει τα δεδομένα από τους 46 υπολογιστές του με στόχο να εντοπίσουν τους δημόσιους λειτουργούς που είχαν παίξει τον ρόλο των καταμηνυτών ατασθαλιών στην υπόθεση.

Στην απόφασή του ΕΔΑΔ αναγνωρίζει ότι ο εμπιστευτικός χαρακτήρας των πληροφοριών για τις εσωτερικές διαδικασίες του στρατού θα μπορούσε να δικαιολογήσει τις ενέργειες των τουρκικών αρχών, αλλά πρόσθεσε πως «αυτός ο εμπιστευτικός χαρακτήρας» των εγγράφων «δεν θα έπρεπε να προστατεύεται με κάθε κόστος» και χαρακτήρισε «δυσανάλογη» την δράση που αναλήφθηκε.

Για το ΕΔΑΔ, το επίμαχο άρθρο συνέβαλε στον δημόσιο διάλογο «για τις διακρίσεις από κρατικά όργανα σε βάρος μέσων ενημέρωσης» και ο σκοπός του ήταν να συμβάλει στον «δημόσιο διάλογο για τη σχέση ανάμεσα στις ένοπλες δυνάμεις και την πολιτική» γενικά.

Η απόφαση αυτή δημοσιοποιήθηκε ενώ δύο δημοσιογράφοι του ίδιου περιοδικού κινδυνεύουν να τους επιβληθεί ποινή κάθειρξης 20 ετών, καθώς φέρονται, σύμφωνα με την τουρκική δικαιοσύνη, να ενέχονται σε απόπειρα «πραξικοπήματος».

Οι δύο δημοσιογράφοι συνελήφθησαν την επομένη των βουλευτικών εκλογών της 1ης Νοεμβρίου στην Τουρκία, αφού το περιοδικό χαρακτήρισε στο κύριο θέμα στο πρωτοσέλιδό του τον θρίαμβο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «την έναρξη εμφυλίου πολέμου στην Τουρκία».