Ο Ολοκληρωτισμός επιστρέφει από τα δεξιά στην Πολωνία

O πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ είχε το βράδυ της Τρίτης εκτενή τηλεφωνική επικοινωνία με την πρωθυπουργό της Πολωνίας Μπεάτα Σίντλο, ενόψει της συζήτησης του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ για την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Πολωνία υπό την νέα κυβέρνηση της χώρας.

Πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν εκφράσει το τελευταίο διάστημα ερωτήματα για την εξέλιξη του κράτους δικαίου στην Πολωνία, μετά τις μεταρρυθμίσεις στις οποίες προχώρησε η νέα, συντηρητική κυβέρνηση της χώρας, κυρίως στους τομείς της δικαιοσύνης και των μέσων ενημέρωσης.

Η τηλεφωνική επικοινωνία του Γιούνκερ με την Σίντλο, διάρκειας 45 λεπτών, αποτελεί μια ένδειξη ότι η Βαρσοβία εντείνει τις επαφές της με τις Βρυξέλλες, έπειτα από τις ανησυχίες που έχουν προσκαλέσει η αλλαγή σύνθεσης του Συνταγματικού Δικαστηρίου, καθώς και ο αμφιλεγόμενος νόμος που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη νέα κυβέρνηση της χώρας και θέτει τη δημόσια ραδιοτηλεόραση υπό τον άμεσο έλεγχο της κυβέρνησης και απειλεί την ελευθερία των πολωνικών δημοσίων μέσων ενημέρωσης.

Στις αρχές του Ιανουαρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε ανακοινώσει ότι θα εξετάσει τις επιπτώσεις των νόμων που προωθούνται από τη νέα δεξιά κυβέρνηση της Πολωνίας.

Ο Πολωνός υπουργός Δικαιοσύνης Ζμπίγκνεφ Ζιόμπρομ, σε ανοικτή επιστολή προς τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Φρανς Τίμερμαν, που δημοσιεύτηκε σήμερα στην ιστοσελίδα του υπουργείου, έκανε λόγο για «πιέσεις» που ασκούνται σε ένα «κυρίαρχο κράτος».

Την Τετάρτη ο Τίμερμανς, η Επίτροπος, αρμόδια για τη Δικαιοσύνη Βέρα Τζουροβά, και ο Επίτροπος της ΕΕ Γκίντερ Έτινγκερ για τον νέο νόμο για τη δημόσια ραδιοτηλεόραση θα παρουσιάσουν την έκθεση τους σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που προωθεί η πολωνική κυβέρνηση, πριν η Επιτροπή αποφασίσει τις επόμενες ενέργειες της.

«Η συζήτηση θα πρέπει να αποτελέσει μια βάση για να συνεχίσουμε προς μια βαθύτερη αξιολόγηση της κατάστασης σε έναν εποικοδομητικό διάλογο με τις πολωνικές αρχές», δήλωσε χθες ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς στη διάρκεια τακτικής συνέντευξης Τύπου.

Το πλαίσιο της εποπτείας για την τήρηση του κράτους δικαίου υιοθετήθηκε το 2014 με στόχο να αντιμετωπίζονται μέσω αυτού «συστημικές απειλές» για τις αξίες της ΕΕ. Δημιουργήθηκε εν μέσω ανησυχιών για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης σε δύο άλλα πρώην κομμουνιστικά κράτη μέλη, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία.

Στο πλαίσιο του μηχανισμού αυτού, η Επιτροπή διατυπώνει τις ανησυχίες της στο κράτος μέλος εφόσον θεωρεί ότι υφίσταται εκεί κάποια συστημική απειλή για το κράτος δικαίου. Μπορεί να δώσει στη χώρα μια προθεσμία για να καθησυχάσει τις ανησυχίες της.