Γιατί θα αργήσουμε να μάθουμε την αλήθεια για το μοιραίο Boeing

Του Νίκου Ανδριόπουλου

Για όσους σθεναρά υποστηρίζουν πως η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται και πως η ανθρωπότητα έχει προσεγγίσει σημεία υπέρτατης τεχνολογικής εξέλιξης, υπάρχουν από καιρού εις καιρό τρανταχτά παραδείγματα της ανθρώπινης αδυναμίας, ακόμη και στον 21ο αιώνα, να ελεγχθούν απόλυτα τα τεκταινόμενα στον πλανήτη.

Πως αλλιώς να περιγραφεί η επικρατούσα κατάσταση μετά την απώλεια από το ραντάρ λίγο μετά τα μεσάνυχτα του περασμένου Σαββάτου της πτήσης ΜΗ370 των Μαλαισιανών Αερογραμμών, ενός υπερσύγχρονου αεροπλάνου Boeing 777/200 με 239 επιβαίνοντες; Με την παρέλευση σχεδόν πέντε ημερών έρευνας τα στοιχεία συνθέτουν έναν καμβά αβεβαιότητας, αφού οι έρευνες για την ανεύρεση του αεροσκάφους εκτείνονται σε μια ακτίνα 100 ναυτικών μιλίων τόσο στην θαλάσσια περιοχή της νότιας κινεζικής θάλασσας αλλά και βορειοδυτικά της πρωτεύουσας της Μαλαισίας Κουάλα Λουμπούρ στην θαλάσσια περιοχή Malacca .

Αυτήν την στιγμή στις έρευνες σε ένα γεωγραφικό τμήμα που περιλαμβάνει περιοχές συνολικής έκτασης 27000 km2 συμμετέχουν ομάδες από 8 κράτη πλην της Μαλαισίας, ανάμεσα σε αυτές του Βιετνάμ, των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και άλλων, χωρίς ακόμη να έχει ληφθεί απόφαση για το ποια χώρα θα αναλάβει την ευθύνη της διερεύνησης του ατυχήματος, μαζί με το συνολικό κόστος.

Η ευθύνη της διερεύνησης

Σύμφωνα με την νομοθεσία και την πρόβλεψη του Παραρτήματος 13 του ICAO η ευθύνη της διερεύνησης καθορίζεται αρχικά σύμφωνα με την περιοχή τελικής ανεύρεσης των συντριμμάτων. Στην περίπτωση που εκείνα βρεθούν εντός της χερσαίας έκτασης της Μαλαισίας ή σε απόσταση εντός 6 ναυτικών μιλίων από τις ακτές της, η ίδια μπορεί να προΐσταται της διερεύνησης και υπό την ευθύνη της να συνταχθεί η τελική αναφορά του ατυχήματος. Σε κάθε περίπτωση στην ομάδα των διερευνητών ως διαπιστευόμενοι διερευνητές (Accredited Representatives) έχουν δικαίωμα να συμμετάσχουν και αντίστοιχοι από το NTSB των ΗΠΑ αφού το σκάφος έχει κατασκευασθεί από Αμερικανική Εταιρεία, όπως και από αντίστοιχο Κινεζικό φορέα αφού η πλειονότητα των επιβατών ήταν κινεζικής υπηκοότητας. Ακόμη και στην περίπτωση τα συντρίμματα να βρεθούν σε διεθνή ύδατα με βάση την αεροπορική νομοθεσία προτεραιότητα να ηγηθούν της διερεύνησης έχουν και πάλι οι Αρχές της Μαλαισίας αφού το χαμένο αεροσκάφος έχει νηολογηθεί εκεί. Ένας παράγοντας που ίσως να απέτρεπε τις Μαλαισιανές Αρχές να αναλάβουν την ευθύνη της διερεύνησης, ίσως είναι το κόστος της επιχείρησης, που εκτιμάται πως οπωσδήποτε θα ξεπεράσει τα 50 Εκατομμύρια Ευρώ και ενδεχομένως η έλλειψη εμπειρίας των εκεί Αρχών να διαχειρισθούν μια τέτοια σύνθετη κατάσταση. Σε μια τέτοια εξέλιξη αναμενόμενο να ανακοινωθεί θα ήταν η ευθύνη της διερεύνησης να αναληφθεί από τις ΗΠΑ και το NTSB που συνολικά κατέχει την εμπειρία ,την γνώση και τα μέσα να φέρει σε πέρας μια τέτοια αποστολή.

Η πτήση 447 της Air France

Πολλοί μπορεί να ανακαλούν στην μνήμη τους το ατύχημα της πτήσης 447 της Air France, όπου η αγωνία για την ανεύρεση των ιχνών του σκάφους στα νερά του Ατλαντικού από τον Ιούνιο του 2009 τελεσφόρησε τον Απρίλιο του 2011, όταν τελικά τα συντρίμματα ανευρέθηκαν μετά από προσπάθειες της Γαλλικής Αρχής Διερευνήσεων Αεροπορικών Ατυχημάτων (ΒΕΑ) μετά από αναζητήσεις σε πέντε συνολικά φάσεις διάρκειας 119 ημερών, με ένα συνολικό κόστος που ξεπέρασε μόνο για την ανέλκυση των λεγόμενων μαύρων κουτιών, τα 26 Εκατομμύρια Ευρώ. Τότε η δυσκολία εντοπισμού του αεροσκάφους οφειλόταν στο ότι εκτεταμένες έρευνες έγιναν σε μια συνολική έκταση 17000 km2 με την βοήθεια ειδικών ηχοεντοπιστών, που δυστυχώς δεν αφθονούν στον κόσμο, αφού τα ULBs (Underwater Locator Beakons)-ειδικοί αναμεταδότες που εκπέμπουν ένα σήμα εντοπισμού στην συχνότητα 37,5 KHZ τα οποία προσαρτώνται σταθερά στα μαύρα κουτιά για την διευκόλυνση της ανεύρεσης τους μετά από ατύχημα μέσα στο νερό, είναι σχεδιασμένα να εκπέμπουν για 30 ημέρες σε μία εμβέλεια μέχρι 2 χιλιόμετρα. Στην περίπτωση της ανεύρεσης της πτήσης AF447 τα συντρίμματα βρέθηκαν σε ένα βάθος 3900 μέτρων σε μια περιοχή όπου τουλάχιστον οι φθορές στο σκάφος περιορίστηκαν λόγω της έλλειψης οξυγόνου σε αυτά τα βάθη διευκολύνοντας την μετέπειτα διερεύνηση.

Τα αίτια και η διαχείριση της κρίσης

Στην περίοδο των διαφόρων φημών που όπως φαίνεται ήδη διανύουμε ελλείψει ειδήσεων για την MH370 είναι φανερό πως τα όποια αίτια του ατυχήματος θα μπορούν να διαπιστωθούν μετά την ανεύρεση των όποιων συντριμμάτων, μια προσπάθεια που τουλάχιστον σήμερα φαντάζει κολοσσιαία, αν συγκριθεί με την αντίστοιχη που έγινε λίγα χρόνια πριν για την τύχη της πτήσης AF447.

Η πραγματικότητα και ο ρεαλισμός ίσως θα μας επιτρέψει να συνειδητοποιήσουμε ότι σε περιβάλλον συμπιεζόμενης καμπίνας δεν μπορούν να λειτουργούν κινητά εν πτήσει, οπότε και σχετικά μηνύματα ή κλήσεις δεν μπορούν να υφίσταται , από την άλλη οι φήμες για τον χαρακτήρα του συγκυβερνήτη της μοιραίας πτήσης και τον τρόπο με τον οποίο «προσέγγιζε» τις κυρίες κάνοντας χρήση της αίγλης του επαγγέλματός του; μάλλον είναι ασήμαντες λεπτομέρειες. Αντίθετα σημασία ίσως να είχε το γεγονός ότι τα ίχνη της πτήσης στα ραντάρ της περιοχής δεν αποτυπώθηκαν με ακρίβεια, γεγονός όμως που ίσως εξηγείται από τυχόν κενά κάλυψής τους ή μια ενδεχόμενη κάθοδο του αεροσκάφους σε χαμηλά ύψη, σε συνδυασμό με την ώρα του ατυχήματος, αργά μέσα στην νύχτα του περασμένου Σαββάτου.

Από όλα όσα ήδη έχουν ακουσθεί , είναι βέβαιο πως η Μαλαισιανή Εταιρεία Αερογραμμών καθυστέρησε να υλοποιήσει ένα σχέδιο διαχείρισης της όλης κρίσης και παροχής φροντίδας και πληροφόρησης σε όλους όσους είχαν συγγενείς στην μοιραία πτήση. Ενώ ακόμη η υποψία της τρομοκρατικής ενέργειας δεν έχει αποκλειστεί παρότι ακόμη καμιά υπαρκτή οργάνωση δεν έχει αναλάβει την ευθύνη ακόμη, είναι παράξενο γιατί ο Transponder (αναμεταδότης θέσης) ή το ACARS( Aircraft Communication Addressing & Reporting System) της ΜΗ370 παρέμειναν σιωπηλά.

Μια σημαντική πληροφορία της τελευταίας στιγμής περί μιας πιθανότητας το εν λόγω αεροσκάφος να παρουσίαζε μια ρωγμή στην άτρακτο, παρόμοια πιθανώς με μια ανάλογη συνολικού μήκους 16 ιντσών που εμφανίστηκε σε ένα άλλο ιδίου τύπου αεροσκάφος ενδεχομένως να μην απέκλειε, εφόσον είχε διαλάθει της προσοχής, ακόμη και την διάλυση του αεροσκάφους εν πτήσει, που ενδεχομένως να δικαιολογούσε την απώλεια στίγματος και την απουσία εκπομπής σήματος κινδύνου. Δυστυχώς όπως φαίνεται θα περιμένουμε πολύ ακόμη μέχρι να μάθουμε τι πραγματικά συνέβη στην πτήση ΜΗ370 αφού η Μαλαισία δεν διαθέτει καν Αρχή για την διερεύνηση των Αεροπορικών Ατυχημάτων και πιθανότερα θα χρειαστεί αρκετός χρόνος ζυμώσεων για την ανάληψη της συνολικής ευθύνης της όλης επιχείρησης από κάποιο άλλο Οργανισμό.