UPSat: Ο πρώτος δορυφόρος ελληνικής κατασκευής

Το Πανεπιστήμιο Πατρών ανέπτυξε και σε συνεργασία με τον ελληνικό μη κερδοσκοπικό οργανισμό Libre Space Foundation ολοκλήρωσε το σχεδιασμό και την ανάπτυξη του πρώτου δορυφόρου ελληνικής κατασκευής με όνομα UPSat.

Με τη συμβολή επιστημόνων, μηχανικών και προγραμματιστών, o UPSat συμμετέχει στη διεθνή επιστημονική αποστολή μελέτης της θερμόσφαιρας QB50.

Ο UPSat είναι ο πρώτος δορυφόρος παγκοσμίως με ανοικτά και διαθέσιμα σε όλους σχέδια σύμφωνα με τα πρότυπα του ελεύθερου και ανοικτού λογισμικού.

Ο UPSat είναι ένας νανο-δορυφόρος με διαστάσεις 20 cm x 10cm x 10cm, σύμφωνα με τις προδιαγραφές δορυφόρων cubesat μεγέθους 2U.

Λόγω του μικρού μεγέθους τους τα cubesats συχνά τίθενται σε τροχιά από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ή ως δευτερεύον φορτίο από άλλες τροχιακές αποστολές μεγαλύτερων δορυφόρων.

Ο στόχος της αποστολής QB50, στην οποία ο UPSat συμμετέχει, είναι να δημιουργηθεί ένα δίκτυο από πενήντα cubesats σε όλο τον κόσμο για να μελετήσει τα κατώτερα στρώματα της θερμόσφαιρας, τα οποία είναι τα λιγότερο μελετημένα τμήματα της ατμόσφαιρας του πλανήτη μας.

Σε συνδυασμό με άλλες αποστολές και εργαστηριακά δεδομένα τα στοιχεία που θα συλλέξει η αποστολή QB50 θα βελτιώσουν σημαντικά τα μοντέλα που περιγράφουν την ατμόσφαιρα της Γης.

Η αποστολή έχει σχεδιαστεί και συντονίζεται από το Ινστιτούτο Δυναμικής Ρευστών von Karman.

Ως μέρος αυτής της αποστολής ο UPsat είναι εξοπλισμένος με εξειδικευμένο επιστημονικό όργανο (mNLP) σχεδιασμένο για να μετρήσει τις συγκεντρώσεις πλάσματος στα στρώματα της θερμόσφαιρας.

Κάθε άλλο στοιχείο του δορυφόρου έχει σχεδιαστεί εξ’ αρχής: η κατασκευή, η δοκιμή και η ενσωμάτωσή τους έχει γίνει από τους μηχανικούς, τους επιστήμονες και τους προγραμματιστές του Πανεπιστημίου Πατρών και του Libre Space Foundation.

Σε αυτά περιλαμβάνονται το δομικό πλαίσιο, ο υπολογιστής ελέγχου της αποστολής, το σύστημα τηλεπικοινωνιών, το σύστημα διαχείρισης ενέργειας, το λογισμικό λειτουργίας των υποσυστημάτων και διάφορα άλλα υποσυστήματα που ολοκληρώνουν την λειτουργία του δορυφόρου.

Ο επίγειος σταθμός του δορυφόρου θα είναι μέρος του δικτύου SatNOGS (ένα έργο ανοικτού κώδικα του Libre Space Foundation) και θα παρέχει τη δυνατότητα λήψης τηλεμετρίας και τη
λειτουργία αποστολής εντολών και ελέγχου.

Ο δορυφόρος βρίσκεται στο στάδιο της τελικής κατασκευής και ενσωμάτωσης των υποσυστημάτων του, μετά την ολοκλήρωση του οποίου θα πραγματοποιηθούν οι τελικές δοκιμές. Η παράδοση του για την ενσωμάτωση στο φορέα εκτόξευσης έχει προγραμματιστεί για τις αρχές του καλοκαιριού του 2016.

Το Πανεπιστήμιο Πατρών και το Libre Space Foundation φιλοδοξούν να δημιουργήσουν ένα ανοιχτό οικοσύστημα γύρω από δορυφορικές και διαστημικές τεχνολογίες, με το UPSat να είναι η πρώτη πραγματοποίηση αυτής της φιλοδοξίας. Ως ένα έργο ανοικτού κώδικα χαιρετίζουμε κάθε πιθανή συνεισφορά για την περαιτέρω τεχνολογική ανάπτυξη του έργου.