Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος χοροστάτησε σήμερα, Τρίτη 30 Ιουνίου 2020, κατά τη Θεία Λειτουργία στον πανηγυρίζοντα Ι. Ναό Αγίων Αποστόλων Φερίκιοϊ, και στην ομιλία του αναφέρθηκε στο ζήτημα των ημερών, δηλαδή στην πρόθεση της τουρκικής κυβέρνησης να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τέμενος.
Μεταξύ άλλων, όπως γράφει στο ethnos.gr η Μαρίνα Ζιώζου, ο Πατριάρχης τόνισε:
«Το έτος 2016 απεστείλαμεν Γράμμα εις τον τότε διευθυντήν Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας και εκφράσαμε την ανησυχία μας για την αλλαγή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας.
»Δεν θα πρέπει αυτός ο Ναός να γίνει αιτία συγκρούσεων μεταξύ των δύο λαών.
»Δεν ανήκει μόνο σε αυτόν που κατέχει το μνημείο, αλλά και σε ολόκληρη την ανθρωπότητα.
»Και ο τουρκικός λαός έχει την ευθύνη της ανάδειξης αυτής της οικουμενικότητας του μνημείου.
»Η Αγία Σοφία ως μουσείο αποτελεί τόπος και σύμβολο συναντήσεως, αλληλεγγύης και αλληλοκατανοήσεως Χριστιανισμού και Ισλάμ.
»Η τυχόν μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος θα στρέψει εκατομμύρια χριστιανών σε όλο τον κόσμο εναντίον του Ισλάμ. Το ζητούμενο, όμως, είναι η ενότητα.
»Έχουμε την προσδοκία ότι στο τέλος θα επικρατήσει η σύνεση και η λογική».
Το ethnos.gr, σε πρόσφατο ρεπορτάζ του, παρουσίασε τις διαχρονικές παρεμβάσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου για το συγκεκριμένο ζήτημα, ενώ αποκάλυψε ότι το 2016 ο Οικουμενικός Πατριάρχης απέστειλε Γράμμα στον τότε πρόεδρο της Διευθύνσεως Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, Σοφολογιότατο καθηγητή Μεχμέτ Γκιορμέζ, με αφορμή τις συζητήσεις που είχαν ξεκινήσει και πάλι τότε για την επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας ως μουσουλμανικού τεμένους.
Στην επιστολή του ο Πατριάρχης σημείωνε ότι η Αγία Σοφία κατέχει θέση συμβόλου και σημείου αναφοράς για ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο, υπενθυμίζοντας ότι μετά την πρωτοβουλία του Κεμάλ Ατατούρκ να τη μετατρέψει σε μουσείο το 1935 αποτέλεσε σημείο συναντήσεως της Ανατολής και της Δύσης.
«Η μετατραπείσα εις τέμενος μετά την Άλωσιν της Πόλεως Αγία Σοφία αποτελεί, ομού μετά της Αγίας Ειρήνης, ένα εκ των δύο περισπουδάστων Ναών, το όνομα των οποίων παρέμεινεν αμετάβλητον.
»Τούτο οφείλεται εις το ότι τα ονόματα των δύο αυτών Ναών αναφέρονται εις την ‘’Σοφίαν’’ και την ‘’Ειρήνην’’, ήτοι εις οντολογικά γνωρίσματα του Θεού.
»Ως γνωρίζετε, η Αγία Σοφία, αφού πρώτον εξυπηρέτησεν επί εννέα αιώνας, ως Ναός, την λατρείαν των Χριστιανών, εν συνεχεία εχρησιμοποιήθη επί πέντε αιώνας ως τόπος λατρείας των Μουσουλμάνων.
»Υπό την έννοιαν ταύτην, ανεδείχθη εις ιεράν αξίαν δι’ αμφοτέρας τας θρησκείας αυτάς, καθώς υπήρξεν επί αιώνας ευκτήριος οίκος της μονοθεϊστικής πίστεως».
Υπενθυμίζοντας ότι η Αγία Σοφία αποτελεί έναν από τους πλέον επισκέψιμους προορισμούς στην Τουρκία, ο Οικουμενικός Πατριάρχης υποστήριζε ότι τυχόν αλλαγή του χαρακτήρα της, όπως αυτός διαμορφώθηκε κατά τον 20ο αιώνα και η μετατροπή της σε αντικείμενο έριδων και αντιπαραθέσεων, θα είναι κάτι το εξαιρετικά υποβαθμιστικό.