Η Σκοπιανή Εκκλησία ζήτησε να υπαχθεί στη Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία

Τα Σκόπια εκτός από τον σφετερισμό του ονόματος της Μακεδονίας αντιμετωπίζουν και ένα ακόμα σημαντικό πρόβλημα.

Είναι η μοναδική κυρίως ορθόδοξη χώρα που η Εκκλησία της δεν αναγνωρίζεται από καμία άλλη Ορθόδοξη Εκκλησία.

Οι Σκοπιανοί αποκαλούν αυτή τη μη κανονική Ορθοδοξία τους “Μακεδονορθοδοξία”. Είναι δηλαδή μια μαϊμουδομακεδονία με Εκκλησία μια “μαϊμουδορθοδοξία”.

Η ιστορία της “Μακεδονορθοδοξίας”, που ονομάζουν “Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία – Αρχιεπισκοπή Οχρίδας”, είναι η ακόλουθη.

Τον Οκτώβριο του 1958, επί Γιουγκοσλαβίας, τρεις νοτιότερες επαρχίες της Σερβικής Εκκλησίας, δηλαδή οι μητροπόλεις Σκοπίων, Ζλετόβου-Στρωμνίτσας και Αχρίδας-Βιτωλίων, διασπάστηκαν από το Πατριαρχείο της Σερβίας και ανακήρυξαν δική τους Εκκλησία.

Αρχικά βρίσκονταν σε κανονική ενότητα με το Σερβικό Πατριαρχείο και ο πρώτος επίσκοπος της χειροτονήθηκε από τον Σέρβο Πατριάρχη.

Το 1967 όμως ανακήρυξε το αυτοκέφαλο της με αποτέλεσμα η έκτακτη Σύνοδος της Ιεραρχίας της Σερβικής Εκκλησίας, το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, να κηρύξει την ηγεσία της Σλαβομακεδονικής Εκκλησίας σχισματική.

Τη λεγόμενη “Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία” δεν αναγνωρίζει καμία άλλη Ορθόδοξη Εκκλησία.

Το 2005 και μετά από διάλογο που δεν κατέληξε σε συμφωνία μεταξύ του Πατριαρχείου της Σερβίας και της σχισματικής Εκκλησίας, το Πατριαρχείο της Σερβίας προχώρησε στην επανίδρυση της Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής της Αχρίδας στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.

Η ψευδοεκκλησία των Σκοπιανών πριν λίγες ημέρες -σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα- φαίνεται να στράφηκε προς την Εκκλησία της Βουλγαρίας.

Εξάλλου οι Σκοπιανοί ψευδομακεδόνες είναι Βουλγαρόφωνοι και οι περισσότεροι από αυτούς, ανεξάρτητα εάν παριστάνουν τους “Μακεδόνες”, έχουν βουλγαρική συνείδηση.

Σύμφωνα με την εκπομπή «Πίστη και Κοινωνία» της Βουλγαρικής Εθνικής Τηλεόρασης (BNT), η ψευδοΜακεδονική Εκκλησία αποφάσισε να αναγνωρίσει τη Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία- Βουλγαρικό Πατριαρχείο, ως Μητέρα Εκκλησία, η οποία πρώτη αναγνωρίζει και την αποδέχεται ως αυτοκέφαλη, την ενημερώνει και την υποστηρίζει ενώπιον του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ενώπιον άλλων τοπικών εκκλησιών.

Στην εκπομπή παρουσιάστηκε και σχετική επιστολή της Εκκλησίας των Σκοπίων.

Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε στην εκπομπή, «όσοι ασκούν διπλωματία στην Εκκλησία, αμφιβάλλουν ότι θα τα πράγματα θα είναι τόσο εύκολα και αυτό λόγω των συμφερόντων της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας».

Γιατί «η κοινή θέση των Ορθόδοξων Εκκλησιών είναι ότι η «Μακεδονική» Εκκλησία θα πρέπει να επιστρέψει στην κανονικότητα με τη Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία, από την οποία θα λάβει αυτονομία και στη συνέχεια ως αυτοκέφαλη. Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Σερβικής και Σκοπιανής Εκκλησίας εμποδίζονται.

»Το ζήτημα είναι, σημειώνει το δημοσίευμα, εάν θα δούμε ότι η «Μακεδονική» Εκκλησία θα επιτύχει να παρακάμψει τη Σερβική Εκκλησία και να αναγνωρίσει τη βουλγαρική Εκκλησία ως Μητέρα της. Είναι φυσικό να αναμένεται αντίδραση από τη Σερβική Εκκλησία».

Η είδηση επιβεβαιώνεται και από Σκοπιανά ΜΜΕ, τα οποία μετέδωσαν ότι η αποκαλούμενη «“Μακεδονική” Ορθόδοξη Εκκλησία – Αρχιεπισκοπή Αχρίδας» έστειλε επιστολή στο Πατριαρχείο Σόφιας, στην οποία εξέφρασε την ετοιμότητά της να αναγνωρίσει την Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία ως Μητέρα Εκκλησία της, υπό την προϋπόθεση ότι το Πατριαρχείο Σόφιας θα αναγνωρίσει το αυτοκέφαλο της.

Σύμφωνα με τα σκοπιανά ΜΜΕ, η επιστολή, που διέρρευσε σε βουλγαρικά ΜΜΕ, εστάλη στο Πατριαρχείο Σόφιας στις 9 Νοεμβρίου, κατόπιν ομόφωνης απόφασης της λεγόμενης “Ιεράς Συνόδου” της ψευδοΜακεδονικής Εκκλησίας.

Σε αυτήν γίνεται επίσης λόγος για αποκατάσταση της ευχαριστιακής κοινωνίας μεταξύ των δύο Εκκλησιών και για δυνατότητα η Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία να εκπροσωπεί την ψευδομακεδονική Εκκλησία ενώπιον του Οικουμενικού Πατριαρχείου και άλλων Εκκλησιών.

Τα ΜΜΕ και αναλυτές στα Σκόπια σχολιάζουν ότι η κίνηση αυτή της ψευδοεκκλησίας τους συνιστά αλλαγή τακτικής στις προσπάθειες της εκκλησίας των Σκοπίων να βγει από την απομόνωση στην οποία βρίσκεται, καθώς οι συζητήσεις για το καθεστώς της έχουν περιέλθει σε τέλμα.

Όπως αναφέρει η σκοπιανή εφημερίδα NOVA MAKEDONIJA, σε δηλώσεις του σε βουλγαρικό τηλεοπτικό σταθμό, ο “Μητροπολίτης” της Στρούμιτσα, Ναούμ, σημείωσε ότι η επιστολή της Σκοπιανής Εκκλησίας προς το Πατριαρχείο Σόφιας ανοίγει νέα σελίδα στο ζήτημα του καθεστώτος της εκκλησίας των Σκοπίων και ότι η πρόταση που καταθέτει η Σκοπιανή Εκκλησία αποτελεί ιστορική ευκαιρία, που η Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία δεν πρέπει να αγνοήσει.

Μια “Εκκλησία” πρόβλημα

Σε δηλώσεις του σε σκοπιανά ΜΜΕ, ο αναλυτής εκκλησιαστικών ζητημάτων, Μπράνκο Γκιόργκεφσκι, σημείωσε πως η επιστολή σηματοδοτεί μία προσπάθεια της Εκκλησίας των Σκοπίων να επιτύχει το στόχο του αυτοκέφαλου με διαφορετικό τρόπο, εκμεταλλευόμενη και τη βελτίωση των σχέσεων Σκοπίων-Σόφιας μετά την πρόσφατη υπογραφή διμερούς συμφωνίας φιλίας και καλής γειτονίας.

Ωστόσο, ο ίδιος δηλώνει επιφυλακτικός σε σχέση με την αποτελεσματικότητα αυτής της πρωτοβουλίας, για δύο λόγους:

Πρώτον, επειδή πάγια θέση όλων των Ορθόδοξων Εκκλησιών είναι πως το θέμα του καθεστώτος της Εκκλησίας των Σκοπίων θα πρέπει να λυθεί σε διάλογο με την Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία.

Δεύτερον, επειδή μεταξύ των 14 Ορθόδοξων Εκκλησιών υπάρχει συμφωνία ότι οι όποιες αποφάσεις για αναγνώριση αυτοκέφαλου θα λαμβάνονται ομόφωνα – μάλιστα, αυτή είναι μία αρχή στην οποία επιμένει ιδιαίτερα το Πατριαρχείο Μόσχας, προκειμένου να αποτρέψει την αναγνώριση ως αυτοκέφαλης της Εκκλησίας στην Ουκρανία.

Σύμφωνα με τον Γκιόργκεφσκι, αυτό σημαίνει πως εάν η Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία αποδεχθεί να αναγνωρίσει το αυτοκέφαλο της ψευδοΜακεδονικής Εκκλησίας και να καταστεί Μητέρα Εκκλησία της, τότε θα έρθει σε σύγκρουση, τόσο με το Πατριαρχείο Βελιγραδίου, που θα αισθανθεί ότι παρακάμπτεται, όσο και με το Πατριαρχείο Μόσχας.

Σύμφωνα με τον Γκιόργκεφσκι, το πιο πιθανό πρακτικό αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας αυτής θα είναι η σύσφιξη των σχέσεων της Σκοπιανής Εκκλησίας με τη Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία, μέσω της τέλεσης κοινών λειτουργιών κλπ, όχι όμως και η αναγνώριση του αυτοκέφαλου της.

Ομολογούν ότι είναι Βούλγαροι

Από τη στιγμή που η σκοπιανή “Μακεδονική” Εκκλησία αναγνωρίζει τη Βουλγαρική Εκκλησία ως “μητέρα Εκκλησία” της -ανεξάρτητα από τις σερβικές αντιδράσεις- αυτό σημαίνει ότι οι ψευδομακεδόνες των Σκοπίων ομολογούν ότι είναι Βούλγαροι.

Ως Βούλγαροι όμως δεν μπορούν να παριστάνουν παράλληλα και το… μακεδονικό έθνος, διότι το μακεδονικό έθνος είναι ελληνικό.

Αντιλαμβάνεστε πόσο προβληματικό πράγμα είναι αυτά τα Σκόπια για όλους τους λαούς της περιοχής.

Εξαιτίας του ψευδομακεδονισμού τους δημιουργούν συνεχώς προβλήματα σε Έλληνες, Σέρβους και Βούλγαρους. Ας ονομαστούν Παιονία να τελειώνουμε. Είναι δυνατόν να ασχολούνται όλα τα Βαλκάνια με αυτό το ψευδοκράτος, με την ψευδοταυτότητα και την ψευδοεκκλησία;

Ο ρόλος της Βουλγαρικής Εκκλησίας στο Μακεδονικό Ζήτημα

Η Βουλγαρική Εξαρχία συστήθηκε ως αυτόνομη Ορθόδοξη Εκκλησία με σουλτανικό φιρμάνι, κατά παράβαση των χριστιανικών διατάξεων και χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στις 28 Φεβρουαρίου 12 Μαρτίου 1870, έχοντας ως έδρα την Κωνσταντινούπολη.

Το φιρμάνι αυτό αναγνώριζε ουσιαστικά την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στην περιοχή της μετέπειτα Βουλγαρίας μετά τη βαθμιαία αφύπνιση του βουλγαρικού εθνικισμού που είχε αρχίσει να εμφανίζεται περί το 1840 και την εκδίωξη αργότερα των Ελλήνων κληρικών από την περιοχή μετά την επάνδρωσή της με Βούλγαρους ιεράρχες.

Η σύσταση της εξαρχίας αυτής αποτέλεσε αφενός μεν το «δούρειο ίππο» του ρωσικού πανσλαβισμού, στη Βαλκανική, αφετέρου δε τη μείωση της ισχύος του Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη και βέβαια το κύριο εργαλείο και μέσον τόσο της βουλγαρικής ανεξαρτησίας όσο και της εκδήλωσης του άκρατου φυλετικού μίσους κατά των Σέρβων, Ρουμάνων και ιδιαίτερα των Ελλήνων, που διατηρήθηκε μέχρι και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στην περιοχή της σημερινής ελληνικής Μακεδονίας, οι Βούλγαροι δεν μπόρεσαν να συγκεντρώσουν την πλειοψηφία ώστε να εγκαταστήσουν επισκοπές, αλλά απέστειλαν επιτρόπους (βικάριους), οι οποίοι προσπαθούσαν να πείσουν τους κατοίκους να υπαχθούν στην Βουλγαρική Εκκλησία.

Οι Βούλγαροι αγωνίζονταν για τη διαμόρφωση βουλγαρικής εθνικής συνείδησης στον τοπικό πληθυσμό, ο οποίος ωστόσο στην πλειονότητά του έμενε πιστός στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, διακηρύσσοντας έτσι την ελληνική του εθνική συνείδηση.

Οι αντιπαλότητες και οι απόπειρες προσεταιρισμού ήταν συχνές και έντονες και κορυφώθηκαν με το Μακεδονικό Αγώνα (1904-1908).