Η διαδικασία μετατροπής της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη από μουσείο σε τζαμί, που γινόταν σταδιακά τα τελευταία τρία χρόνια, τώρα μοιάζει να ολοκληρώνεται γράφει σε άρθρο του στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου GateStone ο Ρόμπερτ Τζόουνς (Robert Jones).
Το 2013 ο τότε αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς, μιλώντας σε δημοσιογράφους, είχε σηματοδοτήσει ότι το μουσείο της Αγίας Σοφίας θα χρησιμοποιούνταν ως τζαμί.
“Στεκόμαστε δίπλα στο τζαμί Αγία Σοφία… Κοιτάμε μια λυπημένη Αγία Σοφία, αλλά ελπίζουμε ότι θα τη δούμε να χαμογελά σύντομα ξανά”, είχε δηλώσει ο Αρίντς κατά τη διάρκεια εγκαινίων ενός νέου Μουσείο Χαλιών που βρίσκεται δίπλα στην Αγία Σοφία.
Η φιλοκυβερνητική τουρκική εφημερίδα Σαμπάχ έγραφε την 1η Ιουνίου 2016: “Ιστορικές στιγμές στην Αγιά Σοφιά. Η λαχτάρα θα τελειώσει… Το τζαμί Αγιά Σοφιά σύντομα θα ζήσει ιστορικές στιγμές στον μήνα του Ραμαζανιού…”.
Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών είχε αντιδράσει στις 6 Ιουνίου με γραπτή του ανακοίνωση:
“Καταδικάζουμε ως οπισθοδρομική την ανακοίνωση των τουρκικών Αρχών για τον προγραμματισμό της ανάγνωσης του Κορανίου στην Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη, επ’ ευκαιρία του Ραμαζανιού.
Εμμονές, που αγγίζουν τα όρια της θρησκοληψίας, για μουσουλμανικές τελετές σε ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, είναι ακατανόητες και φανερώνουν έλλειψη σεβασμού και επαφής με την πραγματικότητα. Επιπλέον, τέτοιες ενέργειες δεν είναι συμβατές με σύγχρονες, δημοκρατικές και κοσμικές κοινωνίες”.
Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Τανζού Μπιλγκίτς, απάντησε στις 8 Ιουνίου:
«Είναι απαράδεκτου χαρακτήρα η ανακοίνωση που έκανε το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, σχετικά με το πρόγραμμα που θα μεταδώσει από την Αγιά Σοφιά, κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού, το κανάλι TRTDiyanet TV» και συνέχισε:
«Καλούμε να επιδείξει κοινή λογική, στο ύφος και στις ανακοινώσεις της, η Ελλάδα, η οποία δεν επιτρέπει εδώ και χρόνια την κατασκευή τζαμιού στην πρωτεύουσα, παρεμβαίνει διαρκώς στη θρησκευτική ελευθερία της τουρκικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη, και μπερδεύει την αντίθεση στο Ισλάμ με τη νεωτερικότητα», πρόσθεσε ο Μπιλγκίτς.
«Σε αυτό το πλαίσιο, επιθυμούμε να υπενθυμίσουμε ότι ανάμεσα στις αξίες της δημοκρατικής και κοσμικής κοινωνίας συγκαταλέγεται και ο σεβασμός σε αλλότριες λατρείες και θρησκείες».
Τα φιλοκυβερνητικά τουρκικά Μέσα ερμήνευσαν την κριτική του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών ως ακολούθως:
“Έχουν ταραχθεί από την ανάγνωση του Κορανίου στην Αγία Σοφία”.
Έτσι φαίνεται να λειτουργούν τα μυαλά των ισλαμιστών, γράφει ο Ρόμπερτ Τζόουνς. Εάν θέλετε οι εκκλησίες να παραμείνουν εκκλησίες, σημαίνει ότι “ταράζεστε από το Κοράνι ή τις ισλαμικές προσευχές” και με αυτό τον τρόπο δείχνετε ασέβεια ή “προσβάλλετε” το Ισλάμ και σύμφωνα με τις ισλαμικές γραφές, εκείνοι που “προσβάλλουν” το Ισλάμ και τον Προφήτη πρέπει να θανατωθούν.
Εάν κάποιος λοιπόν, συνεχίζει ο Τζόουνς, θέλει να ζήσει υπό τον Ισλαμικό νόμο, πρέπει να υποταχθεί στο Ισλάμ και να αποδεχτεί τη δική του κατωτερότητα.
Προφανώς δεν υπάρχει χώρος για τη διαφορετικότητα ή την πολιτισμένη, ισόνομη συνύπαρξη μουσουλμάνων και μη μουσουλμάνων στα ισλαμικά έθνη.
Ενδιαμέσως, το Συμβούλιο Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC) ξεκίνησε μια εκστρατεία ζητώντας από την Επιτροπή Διεθνούς Θρησκευτικής Ελευθερίας (USCIRF) των ΗΠΑ να προβεί σε μια ανακοίνωση ενάντια στη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, γράφοντας:
Το 2014, το USCIRF καταδίκασε τις απόπειρες του τουρκικού κοινοβουλίου να αλλάξει το στάτους της Αγίας Σοφία από μουσείο σε τζαμί. Σε εκείνη την ανακοίνωση το USCIRF δήλωνε: “…λειτουργώντας την Αγία Σοφία ως τζαμί θα ήταν ξεκάθαρα μια διχαστική και προβοκατόρικη ενέργεια. Θα μπορούσε να στείλει το μήνυμα ότι η παρούσα κυβέρνηση αντιμετωπίζει τις ευαισθησίες των θρησκευτικών μειονοτήτων της Τουρκίας, ιδιαίτερα της αρχαίας χριστιανικής κοινότητας, ως ασήμαντες ή δίχως καμία συνέπεια”.
Παρά τις συστάσεις των Αμερικανών, η Τουρκία τις αγνοεί επιλέγοντας την οδό της “υφέρπουσας μετατροπής” για να αλλάξει η χρήση του ιστορικού μνημείου.
Ωστόσο, παρά τις επικρίσεις, εκκλήσεις και εκστρατείες διαμαρτυρίας, τίποτα δεν φαίνεται να αποδίδει.
Μερικούς μήνες μετά την ανάγνωση του Κορανίου και τη ζωντανή τους τηλεοπτική μετάδοση μέσα από την Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης, η Τουρκία αποφάσισε να διορίσει και μόνιμο ιμάμη στην Αγία Σοφία.
Σύμφωνα με το Ντιγιανέτ, τη διεύθυνση θρησκευτικών υποθέσεων της Τουρκίας, στην Κωνσταντινούπολη λειτουργούν 3.317 τζαμιά και 86.762 σε όλη την Τουρκία. Δεν λείπουν δηλαδή τα τζαμιά στη χώρα. Γιατί λοιπόν η τουρκική κυβέρνηση μετατρέπει την Αγία Σοφία σε τζαμί;
“Μπορώ να σκεφτώ μόνο ένα λόγο”, γράφει ο συγγραφέας Γουέσλεϊ Τζ. Σμιθ (Wesley J. Smith).
“Ως μια κραυγή ισλαμικής θριαμβολογίας. (…) Οι χριστιανοί δικαίως θα το θεωρήσουν ως μια εσκεμμένη προσβολή. Η διεθνής κοινότητα θα το δει ως μια ανοικτή απόρριψη της ατζέντας της πολυμορφίας. Επιπλέον, νομίζω ότι μια σχετικά κοσμική Τουρκία που ενεργεί τόσο ριζοσπαστικά, διακηρύττει στον κόσμο ότι παρά τις πολλές διαβεβαιώσεις των μετριοπαθών μουσουλμάνων για το αντίθετο, το σύγχρονο Ισλάμ έχει δυσανεξία στην άλλη άποψη, είναι εμπόλεμο προς τους απίστους, και επικίνδυνα ηγεμονικό στις προθέσεις του”.