Νύχτα Γιάλντα: Οι Ιρανοί τίμησαν και φέτος το Χειμερινό Ηλιοστάσιο

Το βράδυ 21 Δεκεμβρίου προς 22 Δεκεμβρίου το Ιράν γιόρτασε τη Νύχτα Γιάλντα (Yalda), τη μεγαλύτερη και σκοτεινότερη νύχτα του έτους, τη νύχτα του Χειμερινού Ηλιοστασίου.

Για τους Ιρανούς, σύμφωνα με το δικό τους ημερολόγιο, είναι η νύχτα μεταξύ της τελευταίας ημέρας του ένατου μήνα Αζάρ και η πρώτη ημέρα του δέκατου μήνα Ντέι.

Συνήθως πέφτει μεταξύ 20-21 Δεκεμβρίου, αλλά φέτος έπεσε μια ημέρα μετά, σύμφωνα με το δυτικό ημερολόγιο.

Οι Ιρανοί αν και εξισλαμισμένοι (σιίτες μουσουλμάνοι) διατηρούν αυτή την αρχαία γιορτή που έχει τις ρίζες της στο ζωροαστρικό ηλιολατρικό τους παρελθόν.

Και κάθε χρόνο εδώ και χιλιετίες, αυτή τη νύχτα οι Ιρανοί εορτάζουν την άφιξη του χειμώνα, την ανανέωση του ήλιου και τη νίκη του Φωτός επί του Σκότους της Νύχτας Γιάλντα.

Οι οικογένειες μαζεύονται στα σπίτια, συνήθως στο σπίτι του γηραιότερου μέλους, και μένουν ξάγρυπνοι όλοι τη νύχτα με αναμμένα κεριά μέχρι το πρώτο φως του ήλιου. Επίσης στους δρόμους ανάβουν φωτιές, όπως κάνουμε εμείς οι Έλληνες του Αγίου Ιωάννη.

Η αγρυπνία με τα κεριά και τις φωτιές αποσκοπεί στο να υποστηρίξουν οι άνθρωποι τον ήλιο στον αγώνα του να νικήσει το σκοτάδι.

Οι Ιρανοί σπάνε και τρώνε ρόδια (σας θυμίζει κάτι αυτό από τα δικά μας έθιμα αυτές τις ημέρες, που επίσης προέρχονται από την αρχαιότητα αν και υπό χριστιανικό μανδύα;), επίσης γεύονται καρπούζια και ξηρούς καρπούς, διαβάζουν κλασική ποίηση και ιστορίες από την αρχαία μυθολογία του Ιράν.

Στη ξεκάθαρα ζωροαστρική ηλιολατρική τελετή στο τέλος εισέρχεται και το Κοράνι, από το οποίο διαβάζουν αποσπάσματα και ευχαριστούν τον Θεό.

Το ίδιο ηλιολατρικό έθιμο διατηρείται στο Αφγανιστάν, στο Τατζικιστάν, στο Ουζεμπεκιστάν, στο Τουρκμενιστάν, αλλά και στο Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία, δηλαδή σε όλες τις παλιές επαρχίες της Περσικής Αυτοκρατορίας.

Οι μιθραϊστές πίστευαν ότι αυτή ήταν η νύχτα της Γέννησης του Μίθρα, του Αήττητου Ήλιου, του Πέρση “μεσσία”, του Αγγέλου του Φωτός και της Αλήθειας, ο οποίος στην ύστερη αρχαιότητα αντιστοίχισε με τον Ήλιο Απόλλωνα των Ελλήνων.

Οι Ρωμαίοι υιοθέτησαν από τους Πέρσες τη μιθραϊκή θρησκεία και την επέβαλλαν ως επίσημη θρησκεία του στρατεύματος, γιατί ο μιθραϊσμός δεν δεχόταν γυναίκες οπαδούς.

Όταν η Ρώμη άρχισε να προσανατολίζεται προς τον χριστιανισμό, ως καταλληλότερη θρησκεία της Αυτοκρατορίας της, τα Χριστούγεννα ήρθαν και ταίριαξαν ημερολογιακά με τα Μιθρούγεννα, ή αλλιώς Ηλιούγεννα. Βλέπετε το ζητούμενο ήταν να αλλάξει η αυτοκρατορία θρησκεία αλλά όχι συνήθειες ο λαός…