Πενταετές μορατόριουμ για το χρέος προτείνει ο Γιάννης Μηλιός

Πενταετές μορατόριουμ ήταν η πρόταση που κατέθεσε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και τομεάρχης Οικονομικών, Γιάννης Μηλιός, για το πρόβλημα του δημοσίου χρέους στην ευρωζώνη συνολικά, που ήταν και το αντικείμενο της ημερίδας που πραγματοποίησε το μεσημέρι του Σαββάτου η τριμηνιαία επιθεώρηση «Θέσεις» και το Levy Economics Institute.

Παρουσιάζοντας την πρόταση, ο πανεπιστημιακός και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Μηλιός, σημείωσε ότι πρόκειται για μια αριστερή πρόταση για το πρόβλημα του δημοσίου χρέους στη ζώνη του ευρώ, η οποία δείχνει ότι είναι εφικτή η αντιμετώπιση του χρέους με τρόπο που θα το κάνει να σταματήσει να λειτουργεί ως παγίδα λιτότητας. Και αυτό, όπως εξήγησε, γιατί «ως παγίδα που βραχυκυκλώνει τις αναπτυξιακές και κοινωνικές πολιτικές, ως παγίδα που επιβάλλει τη λιτότητα έχει σχεδιαστεί και ως τέτοια παγίδα λειτουργεί». Εξάλλου, ο κ. Μηλιός επισήμανε ότι το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά ούτε με δημοσιονομική προσαρμογή (η οποία τείνει να είναι ισχυρά υφεσιακή κατά τη βραχυχρόνια περίοδο και άρα να οξύνει ακόμη περισσότερο το πρόβλημα) και μόνιμα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (που αφαιρούν πόρους για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής), ούτε μέσω αποκρατικοποιήσεων.

«Η προτεινόμενη λύση θα μπορούσε να περιγραφεί ως μορατόριουμ πληρωμών για πέντε χρόνια και θάψιμο της λιτότητας για πάντα» σημείωσε ο κ. Μηλιός. Όπως εξήγησε «μια από τις κεντρικές ιδέες της πρότασης είναι το μορατόριουμ πληρωμής τόκων και χρεολυσίων, το οποίο θα επιτρέψει σε προοδευτικές κυβερνήσεις να αποκτήσουν το δημοσιονομικό περιθώριο άσκησης κοινωνικών και αναπτυξιακών πολιτικών». Και συμπλήρωσε ότι «η πρόταση μας διεκδικεί να αναλάβει η ΕΚΤ την εξυπηρέτηση τόκων και χρεολυσίων για την πενταετία 2016 – 2020, και επιπλέον την πληρωμή των συνολικών τόκων που αντιστοιχούν στο εναπομείναν χρέος των κρατών της ευρωζώνης, κεφαλαιοποιώντας και προσθέτοντας τους τόκους στο ήδη σωρευμένο χρέος». Επειδή το τμήμα του χρέους που λήγει την πενταετία 2016 – 2020 δεν είναι το ίδιο, ως ποσοστό του ΑΕΠ, για κάθε χώρα που συμμετέχει στη συμφωνία και για λόγους ίσης μεταχείρισης, η ΕΚΤ θα αναλάβει το χρέος για κάθε κράτος σε ποσοστό ίσο με αυτό του μεγαλύτερου ποσοστού (Ισπανία), δηλαδή για πάνω από το 50% του χρέους για κάθε χώρα.

Σχετικά με τις απώλειες από πλευράς ΕΚΤ, η πρόταση αναφέρει ότι βρίσκονται απολύτως μέσα στα όρια των δυνατοτήτων της, ενώ όσο διαρκεί το πρόγραμμα, η ΕΚΤ θα διατηρεί τα κέρδη από την έκδοση νομίσματος, πράγμα που σημαίνει ότι σε τέσσερις δεκαετίες θα έχει καλύψει τις απώλειες της. Εξάλλου, οι χώρες θα επαναγοράσουν το χρέος από την ΕΚΤ στο μέλλον, όταν αυτό μειωθεί στο 20% του ΑΕΠ.

«Η λύση που προτείνουμε δεν είναι ¨τεχνική¨, είναι πολιτική» τόνισε ο κ. Μηλιός και συμπλήρωσε: «Έχει ως προϋπόθεση και στόχο την κατάργηση των πολιτικών λιτότητας και την ενδυνάμωση επομένως της ισχύος, της διαπραγματευτικής θέσης και του εισοδήματος των δυνάμεων της εργασίας. Η λύση αξιοποιεί τις δυνατότητες που έχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να βραχυκυκλώνει την παρέμβαση των χρηματαγορών για να εξασφαλίσει ένα ζωτικό δημοσιονομικό περιβάλλον για την οργάνωση κοινωνικών πολιτικών. Δείχνει στον αντίπαλο αλλά και στις ευρωπαϊκές κοινωνίες και στα κινήματα ότι η απαλλαγή από τα δεινά της εξυπηρέτησης ενός δυσβάσταχτου δημόσιου χρέους όχι μόνο δεν συνεπάγεται τη λιτότητα, αλλά μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς μεταβιβάσεις πόρων από χώρα σε χώρα, χωρίς επιβάρυνση των ¨φορολογουμένων¨, χωρίς να απαιτείται η ¨έγκριση των κοινοβουλίων¨ και χωρίς ¨πραγματικό κούρεμα¨ της ονομαστικής αξίας του χρέους παρόλο που λειτουργεί ως τέτοιο».

Στόχος μας, ανέφερε ο Γ. Μηλιός, είναι να βαθύνουμε τη δημόσια συζήτηση και να προωθήσουμε τον διάλογο στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων. Απαιτείται να παλέψουμε από κοινού για να βάλουμε τέλος στη λιτότητα, για να οικοδομήσουμε ξανά σε νέες στέρεες βάσεις το κοινωνικό κράτος, τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, τη δημοκρατία, την ανάπτυξη που θα ωφελεί τους πολλούς, την κοινωνία, που θα καταπολεμά τις ανισότητες.

Στην ημερίδα συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, οι ευρωβουλευτές του ισπανικού Podemos, Πάμπλο Ετσενίκε και Λόλα Σάντσες Καλντέντευ, ο ευρωβουλευτής του Die Linke, Χέλμουτ Σόλτς και ο Χουάν Ντομίνγκο Σάντσες Εστόπ (Κύκλος Βρυξελλών του Podemos).