Η Jerusalem Post θεωρεί πιθανό έναν ελληνοτουρκικό πόλεμο το 2023

Η ισραηλινή εφημερίδα Jerusalem Post σε άρθρο της υποθέτει τους νέους πιθανούς πολέμους του 2023 στη Μέση Ανατολή και σε αυτούς συμπεριλαμβάνει και μία ελληνοτουρκική σύρραξη.

Οι πρώτες μέρες του 2023 μάς έχουν ήδη δείξει ότι η πιθανότητα ευρύτερης σύγκρουσης και κλιμάκωσης στη Μέση Ανατολή είναι μια πολύ πραγματική ανησυχία.

Μια πρόσφατη αεροπορική επιδρομή στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Δαμασκού δείχνει ότι το Ιράν συνεχίζει να προσπαθεί να εδραιωθεί στη Συρία.

Επιπλέον, η απόφαση του ισραηλινού υπουργού Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ να επισκεφθεί το Όρος του Ναού στην Ιερουσαλήμ φάνηκε ως πιθανή εμπρηστική ενέργεια στις σχέσεις Εβραίων και Παλαιστινίων, με την Ιορδανία να προειδοποιεί το Ισραήλ να μην ανατρέψει το status quo στην Ιερουσαλήμ.

Ακολουθεί μια λίστα με ορισμένες πιθανές συγκρούσεις που θα μπορούσαν να ξεσπάσουν καθώς και ειρηνευτικές συμφωνίες που ενδέχεται να υπογραφούν φέτος.

Μια νέα ισραηλινή σύγκρουση με τη Χαμάς και την Ισλαμική Τζιχάντ

Το Ιράν έχει ενθαρρύνει τη Χαμάς και την Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ να επιτεθούν στο Ισραήλ στο παρελθόν.

Τον Μάιο του 2021, η Τεχεράνη ενθάρρυνε αυτές τις τρομοκρατικές οργανώσεις να κλιμακώσουν τις εντάσεις σχετικά με την Ιερουσαλήμ κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού, κάτι που οδήγησε σε σύγκρουση 11 ημερών.

Είναι πιθανό το Ιράν, υπό την πίεση στο εσωτερικό του λόγω των διαμαρτυριών και ενθαρρυνόμενο από νέες συμφωνίες με τη Ρωσία για πωλήσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών, να ωθήσει τη Χαμάς να προκαλέσει το Ισραήλ.

Η Χαμάς συνεχίζει να δοκιμάζει πυραύλους και μπορεί να επιδιώξει να αποσταθεροποιήσει τη Δυτική Όχθη προκειμένου να προκαλέσει την κλιμάκωση αυτής της κρίσης.

Η Ισλαμική Τζιχάντ, επίσης, έχει άφθονους πόρους στην Τζενίν και αλλού.

Οι συνεχείς προσπάθειες των ισραηλινών δυνάμεων ασφαλείας να κρατήσουν υπό έλεγχο αυτές τις απειλές είναι σημαντικές, αλλά μπορούν πάντα να ξεσπάσουν.

Καταστροφή του παλαιστινιακού ελέγχου, αύξηση της βίας στη Δυτική Όχθη

Τον τελευταίο χρόνο σημειώθηκε τεράστια αύξηση της βίας στη Δυτική Όχθη.

Ενώ το μεγαλύτερο μέρος αυτού περιορίστηκε σε συγκρούσεις μεταξύ του Ισραηλινού Στρατού και των τρομοκρατικών οργανώσεων στην Τζενίν και τη Ναμπλούς, είναι πιθανό η Παλαιστινιακή Αρχή να χάσει τη δέσμευσή της.

Αν και οι δυνάμεις ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής εκπαιδεύτηκαν από τις ΗΠΑ και η παλαιστινιακή Αστυνομία εκπαιδεύτηκε από την ΕΕ, η ίδια η Αρχή χάνει την ισχύ της, ενώ η γερασμένη ηγεσία της δεν έχει επαφή με την τρέχουσα πραγματικότητα.

Αυτό σημαίνει ότι νεαροί άνδρες οπλισμένοι με πολλά παράνομα όπλα, που το λαθρεμπόριό τους ήταν κάτι σύνηθες τα τελευταία χρόνια στη Δυτική Όχθη, θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν τις Αρχές.

Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε βία, κατά την οποία η Ραμάλα θα ζητούσε σιωπηρά από το Ισραήλ μεγαλύτερη υποστήριξη.

Με μια νέα δεξιά κυβέρνηση, οι ενέργειες του εβραϊκού κράτους για τον περιορισμό της βίας θα μπορούσαν να καταλήξουν να πυροδοτήσουν εντάσεις.

Η Ιορδανία, οργισμένη για υποτιθέμενες αλλαγές στο θρησκευτικό status quo της Ιερουσαλήμ, θα μπορούσε επίσης να επιδιώξει να παίξει έναν ρόλο.

Ομαλοποίηση με τη Σαουδική Αραβία

Υπήρξαν υπαινιγμοί για συμφωνία εξομάλυνσης με τη Σαουδική Αραβία από τότε που ανακοινώθηκαν οι «Συμφωνίες του Αβραάμ» τον Σεπτέμβριο του 2020.

Το Ριάντ υποστήριξε επίσης τις ειρηνευτικές συμφωνίες με το Μπαχρέιν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία να εργαστούν από κοινού σε πολλά ζητήματα στο μέλλον.

Κοινά συμφέροντα και οικονομικά ζητήματα στηρίζουν αυτή τη σχέση.

Ωστόσο, το βασίλειο ήταν επίσης πρόθυμο για μια ειρηνευτική πρωτοβουλία για τους Παλαιστίνιους που απαιτεί από το Ισραήλ να προβεί σε τολμηρά βήματα στη Δυτική Όχθη.

Δεν είναι σαφές πώς το Ριάντ μπορεί να υποχωρήσει από τις προτάσεις που υποστήριξε πριν από δύο δεκαετίες σχετικά με την απόσυρση του Ισραήλ στις γραμμές του 1967 -αν και με ορισμένες αλλαγές- με αντάλλαγμα πλήρεις διπλωματικές και διακρατικές σχέσεις.

Το Ριάντ μπορεί επίσης να χρειαστεί να βρει έναν τρόπο να απευθύνει έκκληση στους Παλαιστίνιους από αυτή την άποψη.

Τα μικρά βήματα προς την εξομάλυνση είναι πιο πιθανά από μια μεγάλη ειρηνευτική συμφωνία.

Συμφιλίωση Τουρκίας-Συρίας, υποστηρίχτηκε από τη Μόσχα

Μια συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και συριακού καθεστώτος μπορεί να είναι στα σκαριά.

Πρόσφατες συναντήσεις που έγιναν στη Μόσχα μεταξύ αξιωματούχων των δύο κρατών δείχνουν ότι μπορεί να κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση.

Η Τουρκία υποστήριζε τους Σύρους τζιχαντιστές για πολλά χρόνια, αλλά προσπάθησε να τους μετατρέψει σε μια ένοπλη δύναμη πληρεξουσίου της για να πολεμήσει τις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF).

Οι κύριοι στόχοι της Άγκυρας σήμερα στη Συρία είναι να επιστρέψει Άραβες πρόσφυγες από την Τουρκία στη Συρία και να νικήσει τις κουρδικές δυνάμεις στη Συρία επειδή η Άγκυρα θεωρεί τους Κούρδους των YPG «τρομοκράτες» και προτιμά το συριακό καθεστώς.

Η Τουρκία θα μπορούσε να λάβει υποστήριξη από τη Ρωσία μέσω περισσότερων ενεργειακών ή εξοπλιστικών συμφωνιών και να καταλήξει σε κάποιου είδους συμφωνία με τη Συρία, στην οποία το καθεστώς συμφωνεί να καταστείλει τις YPG (κυρίως συνιστώσα των SDF) – και η Τουρκία, το Ιράν, η Ρωσία και το καθεστώς συμφωνούν να εργαστούν ενάντια στον ρόλο των ΗΠΑ στην ανατολική Συρία.

Αυτό θα μπορούσε να δρομολογήσει μια νέα τουρκική εισβολή, αλλά θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε άλλες συγκρούσεις, όπως η αποσταθεροποίηση της ανατολικής Συρίας και τις αποδράσεις μελών του ISIS από τις φυλακές που τους κρατάνε οι Κούρδοι.

Υεμένη και Λιβύη

Η Υεμένη και η Λιβύη βρίσκονται και οι δύο εν μέσω εμφύλιων συγκρούσεων όπου οι προσωρινές συμφωνίες ή οι εκεχειρίες έχουν μειώσει τις συγκρούσεις τον τελευταίο χρόνο.

Το Ιράν υποστηρίζει την παράταξη των Χούτι στην Υεμένη, η οποία πολεμά την κυβέρνηση της Υεμένης που υποστηρίζεται από τη Σαουδική Αραβία.

Δεν είναι σαφές πώς μια συμφωνία στην Υεμένη μπορεί να πετύχει πέρα από μια κατάπαυση του πυρός, επειδή οι δύο πλευρές απέχουν πολύ από κάτι τέτοιο.

Την ίδια στιγμή, το Ιράν άφησε να εννοηθεί ότι θέλει να χρησιμοποιήσει την Υεμένη ως πλατφόρμα για να απειλήσει το Ισραήλ.

Στη Λιβύη, η Αίγυπτος έχει υποστηρίξει τις δυνάμεις της ανατολικής Λιβύης με επικεφαλής τον Χαλίφα Χάφταρ, ενώ η Τουρκία έχει υποστηρίξει την κυβέρνηση στην Τρίπολη.

Ωστόσο, υπάρχουν περισσότερα στη Λιβύη. Αν και θα μπορούσε να υπάρξει συμφωνία, υπάρχουν επίσης σημαντικές διαφορές που θα πρέπει να γεφυρωθούν.

Η Τουρκία θέλει ενεργειακές συμφωνίες με τη λιβυκή κυβέρνηση και έχει υπογράψει συμφωνίες που τη βάζουν σε τροχιά σύγκρουσης με την Ελλάδα για πιθανή πολεμική σύρραξη. Επιπλέον, η Γαλλία, η Ρωσία και οι ΗΠΑ εμπλέκονται σε αυτό που συμβαίνει στη Λιβύη.

Ένταση Τουρκίας-Ελλάδας

Η Τουρκία απειλεί την Ελλάδα με εισβολή και ένοπλη σύγκρουση εδώ και χρόνια.

Κάποιοι θεωρούν ότι αυτό είναι απλώς προπαγάνδα από την Άγκυρα, χρησιμοποιώντας ανθελληνικό αίσθημα για να πάρει ψήφους για το κυβερνών Κόμμα AKP.

Και οι δύο χώρες είναι μέλη του ΝΑΤΟ και είναι πολύ ασυνήθιστο τα μέλη να πυροδοτούν πολέμους μεταξύ τους.

Οι απειλές της Τουρκίας έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, συμπεριλαμβανομένων των εισβολών τουρκικών αεροπλάνων.

Η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι φταίει η Αθήνα, αλλά το ιστορικό της να απειλεί άλλους, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ, της Αρμενίας και της Αιγύπτου, δείχνει ότι η Τουρκία κάνει περισσότερα από το να μιλάει – στην πραγματικότητα είναι απειλητική.

Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία έχει εργαστεί σκληρά για να αποκαταστήσει τους δεσμούς με το Ισραήλ, ελπίζοντας πιθανότατα να χρησιμοποιήσει αυτούς τους δεσμούς για να μειώσει τις ενεργειακές συμφωνίες μεταξύ Ισραήλ, Ελλάδας και Κύπρου και να επανακινήσει το ισραηλινό εμπόριο μέσω Τουρκίας, ώστε η Ιερουσαλήμ να εξαρτάται από την Άγκυρα στις μελλοντικές ενεργειακές εξελίξεις στα ανοικτά των ακτών του Ισραήλ.

Με τον Νετανιάχου πίσω στην εξουσία, παραμένει ασαφές εάν η Άγκυρα θα έχει τόση επιτυχία ενθαρρύνοντας τη σχέση με το Ισραήλ και χρησιμοποιώντας φιλο-ισραηλινές φωνές για να ασκήσει πίεση υπέρ του καθεστώτος.

Ως εκ τούτου, η Τουρκία μπορεί να αισθανθεί ότι η επιστροφή στις εντάσεις με την Ελλάδα, ακόμη και το Ισραήλ, θα μπορούσε να την ωφελήσει.

Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία

Μετά τον πόλεμο του 2020 μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και των αρμενικών δυνάμεων, οι Αρμένιοι στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ έχουν αντιμετωπίσει μια αυξανόμενη πολιορκία.

Η αρμενική μειονότητα σε αυτή την περιοχή είναι μια αρχαία κοινότητα, αλλά λόγω αποφάσεων της σοβιετικής εποχής, βρίσκονται σε μια αμφισβητούμενη περιοχή που διεκδικεί το Αζερμπαϊτζάν.

Μετά τον πόλεμο του 2020, η αρμενική κοινότητα εκεί έμεινε μόνο με έναν δρόμο που τη συνέδεε με την Αρμενία.

Διαδηλωτές και εθνικιστές στο Μπακού καταλαμβάνουν το δρόμο, δυσκολεύοντας τους κατοίκους του Ναγκόρνο-Καραμπάχ να συνεχίσουν την καθημερινή τους ζωή όσον αφορά το εμπόριο και την ενέργεια, καθώς και άλλες ανάγκες.

Το Αζερμπαϊτζάν ισχυρίζεται ότι απλώς διεκδικεί την περιοχή του και ότι αυτοί οι διαδηλωτές είναι περιβαλλοντολόγοι που ανησυχούν για την εξόρυξη στην περιοχή.

Η Ρωσία και η Τουρκία βάζουν τις φωτιές. Ακριβώς όπως στη Συρία και την Ουκρανία, ο συνολικός ρόλος της Μόσχας και της Άγκυρας τείνει να είναι σαν τον διπρόσωπο Ιανό: Μπορεί να εμφανίζονται στη μία ή στην άλλη πλευρά, αλλά επωφελούνται από τη σύγκρουση.

Για μειονότητες όπως οι Αρμένιοι, αυτό σημαίνει ότι η καθημερινότητά τους ελέγχεται από την ιδιοτροπία της Ρωσίας και της Τουρκίας και άλλων.

Είναι πιθανό ότι μεγαλύτερη πίεση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ θα μπορούσε να οδηγήσει σε περισσότερες συγκρούσεις ή να αναγκάσει τους ανθρώπους να φύγουν.

Η Αρμενία είναι απομονωμένη και φτωχή και ο στρατός της δεν έχει τους πόρους για να αντιμετωπίσει μια άλλη μεγάλη σύγκρουση με το Αζερμπαϊτζάν.

Η Ρωσία έχει καταστήσει το Ερεβάν εξαρτημένο και προτιμά να το κάνει ακόμα πιο εξαρτημένο.

Ένταση Ρωσίας-Ιράν-ΗΠΑ στη Συρία

Η Ρωσία αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Είναι εύλογο ότι θα μπορούσε να μετατοπίσει την προσοχή στη Συρία.

Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι θα επιτραπεί στο Ιράν να μετακινήσει τις αντιαεροπορικές άμυνες στη Συρία ή να επιτρέψει μια νέα τουρκική εισβολή για να διαβρώσει την υποστήριξη των ΗΠΑ στην ανατολική Συρία.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν θέλει η ανατολική Συρία να αποσπά την προσοχή της από την αντιμετώπιση «σχεδόν ομοίων» αντιπάλων όπως η Κίνα και η Ρωσία το γνωρίζει αυτό.

Θα μπορούσε λοιπόν να πυροδοτήσει εντάσεις στη Συρία για να αποδυναμώσει την αποφασιστικότητα των ΗΠΑ.

Αυτό θα μπορούσε επίσης να δημιουργήσει πιθανές εντάσεις με το Ισραήλ.

Η νέα κυβέρνηση Νετανιάχου προτιμά λιγότερες εντάσεις με τη Μόσχα και μπορεί να βρεθεί παγιδευμένη στις μηχανορραφίες της Ρωσίας, του Ιράν και της Τουρκίας.