Επιτροπή Εξωτ. Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: Οι λιβυκές Aρχές να ακυρώσουν το «μνημόνιο» Τουρκίας-Λιβύης του 2019

Οι ευρωβουλευτές στον τομέα των εξωτερικών υποθέσεων καλούν την ΕΕ να στηρίξει τις προσπάθειες συνταγματικής μεταρρύθμισης στη Λιβύη και τη διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών.

Την Πέμπτη, η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε με 49 ψήφους υπέρ, 9 κατά και 5 αποχές σχέδιο συστάσεων σχετικά με την πολιτική κατάσταση στη Λιβύη (στην οποία συνεχίζει να μαίνεται ο πόλεμος) προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη της ΕΕ στο Συμβούλιο και τον επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Josep Borrell.

Αποκατάσταση της ειρήνης και τερματισμός της εμπλοκής τρίτων χωρών

Τονίζοντας την ανάγκη για σταθερή πολιτική μετάβαση και ομόνοια μεταξύ των αντιμαχόμενων φατριών της χώρας, οι ευρωβουλευτές καλούν την ΕΕ να στηρίξει τη Λιβύη, ώστε αυτή να ενωθεί μέσω μιας κατάλληλης διαδικασίας συνταγματικής μεταρρύθμισης.

Εκφράζουν επίσης την στήριξή τους για τις διαπραγματεύσεις με την υποστήριξη του ΟΗΕ σχετικά με έναν χάρτη πορείας για τη διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών.

Οι ευρωβουλευτές καλούν την ΕΕ να εντείνει τις διπλωματικές της προσπάθειες για την αποκατάσταση της ειρήνης και της ασφάλειας στη χώρα.

Για να γίνει αυτό, τα κράτη μέλη πρέπει να ενεργούν με πιο ενιαίο τρόπο και να μιλούν με μία φωνή όσον αφορά τη Λιβύη, αποφεύγοντας τις αποσπασματικές προσεγγίσεις του παρελθόντος.

Για να τεθούν οι βάσεις για τη βελτίωση της ασφάλειας στη Λιβύη, οι ευρωβουλευτές επιθυμούν όλοι οι μισθοφόροι, καθώς και οι ξένοι μαχητές και δυνάμεις, να αποσυρθούν από το έδαφος της Λιβύης, συμπεριλαμβανομένης της ρωσικής παραστρατιωτικής ομάδας Wagner.

Παροτρύνουν όλους τους εμπλεκόμενους διεθνείς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων της Ρωσίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Τουρκίας, να μην παρεμβαίνουν στη Λιβύη και να μην τροφοδοτούν εντάσεις μέσω άμεσων και επιδοτούμενων στρατιωτικών επεμβάσεων.

Στήριξη του έργου των αποστολών της ΕΕ στη Λιβύη

Στις συστάσεις που ενέκρινε η επιτροπή, οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν το πολύτιμο έργο της EUBAM Libya και της EUNAVFORMED Irini, δύο αποστολών της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας (ΚΠΑΑ) της ΕΕ, συμβάλλοντας στη βιώσιμη ειρήνη, ασφάλεια και σταθερότητα στη Λιβύη.

Όσον αφορά το ευαίσθητο ζήτημα της συνεργασίας για το άσυλο και τη μετανάστευση, οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης εγγυήσεις ότι οποιαδήποτε στήριξη της ΕΕ προς τις δυνάμεις ασφαλείας ή συνοριοφυλακής της Λιβύης εξαρτάται από την τήρηση του διεθνούς και του ενωσιακού δικαίου.

Η Λιβύη αποτελεί εδώ και πολλά χρόνια βασικό σημείο διέλευσης και αναχώρησης των μεταναστών, ιδίως εκείνων από την υποσαχάρια Αφρική, που διασχίζουν τη Μεσόγειο για να φτάσουν στην Ευρώπη.

Οι συστάσεις ενθαρρύνουν επίσης τα κράτη μέλη της ΕΕ να διαπραγματευτούν μια πιο φιλόδοξη πολιτική της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο, προκειμένου να μην διευκολύνουν έμμεσα τις παράνομες επαναπροωθήσεις από λιβυκές δυνάμεις, να αποτρέψουν την επιστροφή ανθρώπων σε απάνθρωπα στρατόπεδα στη Λιβύη, αλλά και να διασφαλίσουν ότι δεν θα διατεθεί χρηματοδότηση από την ΕΕ σε μέρη της Λιβύης που εμπλέκονται σε σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης πρέπει να καταργηθεί

Οι ευρωβουλευτές καλούν τις λιβυκές Aρχές να ακυρώσουν το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης του 2019 για την οριοθέτηση θαλάσσιων περιοχών στη Μεσόγειο.

Καλούν επίσης τα ενδιαφερόμενα μέρη να μην εφαρμόσουν καμία ρήτρα που περιλαμβάνεται στην επακόλουθη συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες, η οποία υπεγράφη στις 3 Οκτωβρίου του τρέχοντος έτους, καθώς προβλέπει παράνομες δραστηριότητες γεώτρησης σε αποκλειστικές οικονομικές ζώνες άλλων χωρών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Κύπρου και της Ελλάδας.

Να μην καταστεί το πετρέλαιο μέσο πολιτικής αντιπαράθεσης

Επιπλέον, οι ευρωβουλευτές καλούν όλους τους παράγοντες στη Λιβύη να μην χρησιμοποιούν το πετρέλαιο ως μέσο πολιτικής αντιπαράθεσης και να διατηρούν ανοιχτά όλα τα φρέατα και τους τερματικούς σταθμούς πετρελαίου.

Επιθυμούν η ΕΕ να εργαστεί για μια πιο σταθερή ενεργειακή εταιρική σχέση με τη Λιβύη, η οποία θα συμβάλει στην αύξηση των ικανοτήτων της Λιβύης στον τομέα και στη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ.

Δηλώσεις

«Η Λιβύη είναι μια χώρα σε πόλεμο, που αντιμετωπίζει θεσμική, οικονομική και κοινωνική κρίση. Αυτοί είναι παράγοντες που βάζουν σοβαρά εμπόδια στη διαδικασία εθνικής συμφιλίωσης και εξαντλούν τον λιβυκό λαό.

»Οι Λίβυοι θα πρέπει να είναι σε θέση να αποφασίζουν το μέλλον τους, χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις.

»Μια ειρηνική και δημοκρατική Λιβύη θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό εταίρο για την ΕΕ, αλλά η ειρήνη και η δημοκρατία δεν θα διαρκέσουν εάν δεν διασφαλιστεί ο σεβασμός του κράτους δικαίου και η λογοδοσία για όσους έχουν διαπράξει παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δήλωσε ο εισηγητής Giuliano Pisapia (Σοσιαλιστές, Ιταλία) μετά την ψηφοφορία.

Επόμενα βήματα

Οι συστάσεις θα υποβληθούν τώρα προς έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο σύνολό του.

Η ψηφοφορία στην ολομέλεια αναμένεται να πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο.